Việt Nam đã có tốc độ tăng trưởng xuất khẩu cao trong suốt thời kỳ Đổi mới từ 1986 đến nay, kể cả trong giai đoạn khó khăn của đại dịch Covid-19. (Ảnh: TTXVN)
Việt Nam đã có tốc độ tăng trưởng xuất khẩu cao trong suốt thời kỳ Đổi mới từ 1986 đến nay, kể cả trong giai đoạn khó khăn của đại dịch Covid-19. (Ảnh: TTXVN)

Kinh tế Việt Nam: Khi tốc độ tăng trưởng trở thành năng lực thích ứng

Việt Nam không chỉ đứng vững trước tác động của chính sách thương mại toàn cầu, mà còn chủ động tận dụng cơ hội tái định vị vai trò trong chuỗi cung ứng quốc tế.

Trong bối cảnh kinh tế toàn cầu đang đối mặt với nhiều sức ép và rủi ro, Việt Nam tiếp tục nổi lên như một điểm sáng tăng trưởng của khu vực châu Á, nhờ tốc độ phục hồi ấn tượng và khả năng thích ứng linh hoạt trước biến động.

Theo báo cáo công bố cuối tháng 10/2025, hai ngân hàng HSBC và Standard Chartered đồng loạt nâng dự báo tăng trưởng Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của Việt Nam lên lần lượt là 7,9% và 7,5%, cao hơn gần 2 điểm phần trăm so với dự báo trước đó.

Tương tự, vào đầu tháng này, các tổ chức quốc tế lớn như Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF), Ngân hàng Thế giới (WB) và Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) cũng đã điều chỉnh tăng dự báo tăng trưởng của Việt Nam, xem đây là “điểm sáng hiếm hoi duy trì đà phục hồi ổn định” giữa bức tranh kinh tế thế giới còn nhiều biến động.

Bức tranh ấy được phản ánh rõ qua tăng trưởng GDP quý 3/2025, đạt 8,23% - mức cao nhất kể từ năm 2011. Con số này không chỉ cho thấy sức bật mạnh mẽ của nền kinh tế, mà còn khẳng định khả năng thích ứng đáng kể của Việt Nam khi chuỗi cung ứng toàn cầu liên tiếp gặp thách thức và xu hướng bảo hộ thương mại lan rộng.

Theo Standard Chartered, ba yếu tố chính giúp Việt Nam duy trì đà tăng trưởng vững vàng gồm: thương mại ổn định, dòng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) bền vững và sức cầu nội địa phục hồi mạnh mẽ.

Trên phương diện thương mại, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu 9 tháng của năm 2025 đạt hơn 680 tỷ USD, tăng gần 20% so với cùng kỳ năm trước. Riêng tháng 9/2025, xuất khẩu đạt 42,7 tỷ USD, tăng 24,7%, bất chấp việc Mỹ áp thuế quan 20% với phần lớn hàng hóa nhập khẩu từ Việt Nam.

ttxvn-gao-viet-nam-xuat-khau-resize-1359.jpg
Đưa nguyên liệu gạo vào chế biến phục vụ thị trường trong nước và xuất khẩu ở nhà máy gạo Hạnh Phúc, xã Lương An Trà, huyện Tri Tôn, tỉnh An Giang. (Ảnh: TTXVN)

Kim ngạch xuất khẩu sang Mỹ vẫn tăng 38%, nhờ sự đa dạng hóa sản phẩm và năng lực cạnh tranh ngày càng cao của doanh nghiệp Việt.

Điều này cho thấy, Việt Nam không chỉ đứng vững trước tác động của chính sách thương mại toàn cầu, mà còn chủ động tận dụng cơ hội tái định vị vai trò trong chuỗi cung ứng quốc tế, trở thành mắt xích quan trọng trong chiến lược “Trung Quốc+1” của nhiều tập đoàn đa quốc gia.

Song song với thương mại, FDI tiếp tục là điểm sáng của nền kinh tế. Tính đến tháng 9/2025, dòng vốn FDI giải ngân đạt 18,8 tỷ USD, mức cao nhất trong 5 năm qua; vốn đăng ký mới đạt 28,5 tỷ USD, tăng 15,2% so với cùng kỳ.

Một điểm nhấn đáng chú ý là cơ cấu đầu tư đang dịch chuyển rõ rệt. Bên cạnh các dòng vốn truyền thống từ Hàn Quốc, Singapore và Nhật Bản, Mỹ và Trung Quốc đại lục đang dần nổi lên, trở thành hai nguồn đầu tư mới với quy mô lớn, tập trung vào sản xuất công nghệ cao, năng lượng tái tạo và hạ tầng công nghiệp.

Theo HSBC, Việt Nam “đang trở thành lựa chọn chiến lược trong quá trình tái cấu trúc chuỗi giá trị toàn cầu”, nhờ môi trường vĩ mô ổn định, chính sách tài khóa linh hoạt và hạ tầng công nghiệp cải thiện nhanh chóng.

Trong nước, các động lực tăng trưởng nội địa cũng thể hiện rõ sức phục hồi. Doanh thu bán lẻ quý 3/2025 tăng 12%, lạm phát được kiểm soát ở mức 3,38%, thấp hơn mục tiêu 4,5% của Chính phủ.

Ngành du lịch phục hồi mạnh, đón 15 triệu lượt khách quốc tế trong 9 tháng, tương đương 120% mức năm 2019 - thời điểm trước đại dịch Covid-19.

Đặc biệt, chính sách tiền tệ ổn định tiếp tục đóng vai trò hỗ trợ doanh nghiệp. Standard Chartered dự báo lãi suất tái cấp vốn sẽ được giữ ở mức 4,5% trong giai đoạn năm 2025-2026, giúp duy trì thanh khoản hợp lý và cân bằng giữa tăng trưởng và kiểm soát lạm phát.

ttxvn-kinh-te-viet-nam-1903-6181.jpg
Việt Nam đã đạt được kỳ tích “xuất phát điểm thấp, tăng trưởng cao” thông qua “đổi mới và mở cửa”. Trong ảnh: Bốc dỡ container lên tàu trọng tải 200.000DWT tại cảng quốc tế Gemalink, thị xã Phú Mỹ, tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu. (Ảnh: TTXVN)

Tuy nhiên, IMF cảnh báo, tác động từ chính sách thuế quan của Mỹ có thể khiến tăng trưởng GDP Việt Nam giảm 0,5-0,7 điểm phần trăm trong quý IV/2025 nếu không được bù đắp bởi đầu tư công và tiêu dùng nội địa.

Bên cạnh đó, rủi ro trong nước như nợ hộ gia đình tăng cao, xu hướng tiết giảm chi tiêu và thị trường bất động sản phục hồi chậm cũng có thể tạo áp lực trong ngắn hạn.

Nhưng giới phân tích lạc quan tin rằng, những yếu tố này sẽ là “phép thử cần thiết cho bản lĩnh điều hành kinh tế của Việt Nam” - một nền kinh tế từng chứng minh khả năng vượt qua nhiều cú sốc lớn, từ khủng hoảng tài chính toàn cầu 2008 đến đại dịch Covid-19.

Theo Ngân hàng Thế giới (WB), Việt Nam hiện có dư địa tài khóa lành mạnh nhờ nợ công thấp và ổn định vĩ mô vững vàng, tạo cơ hội thúc đẩy đầu tư công quy mô lớn, qua đó giải quyết các điểm nghẽn hạ tầng, tạo việc làm và lan tỏa hiệu ứng đầu tư tư nhân.

Trong khi đó, ADB khuyến nghị Việt Nam nên tiếp tục duy trì ba trụ cột chủ đạo - FDI bền vững, tiêu dùng nội địa và đầu tư công hiệu quả - đồng thời tăng tốc chuyển đổi số và chuyển đổi năng lượng xanh.

Đây được xem là “hướng đi chiến lược” để Việt Nam vừa duy trì tăng trưởng cao, vừa bảo đảm chất lượng phát triển dài hạn.

Từ góc nhìn quốc tế, Việt Nam đang bước vào giai đoạn phát triển mới, trong đó tốc độ tăng trưởng không còn là đích đến duy nhất, mà trở thành thước đo của năng lực thích ứng và chất lượng điều hành.

Việc duy trì tăng trưởng GDP hơn 8% trong quý 3/2025, cùng với dự báo lạc quan của HSBC (7,9%) và Standard Chartered (7,5%), cho thấy mục tiêu 8,5% cả năm 2025 - từng được xem là “tham vọng” - nay đang dần trở thành khả thi.

Xem thêm