Ngày 29/5/1948, LHQ chính thức triển khai Phái bộ Tổ chức giám sát hòa bình LHQ (UNTSO) để duy trì thực hiện thỏa thuận đình chiến giữa Israel và các nước Arab láng giềng. Từ đó, ngày 29/5 hằng năm trở thành Ngày Quốc tế Lực lượng Gìn giữ hòa bình LHQ. Trong 77 năm qua, hơn hai triệu sĩ quan, nhân viên gìn giữ hòa bình của 125 quốc gia phái cử đã tham gia phục vụ tại 71 phái bộ gìn giữ hòa bình của LHQ, trong đó hơn 4.400 người đã hy sinh khi làm nhiệm vụ.
Theo ông Jean-Pierre Lacroix, người phụ trách các chiến dịch gìn giữ hòa bình của LHQ, hoạt động gìn giữ hòa bình LHQ đang đứng trước một thời điểm quan trọng. Bối cảnh toàn cầu rất nguy hiểm và phức tạp: Khủng hoảng bùng nổ và lan rộng, sự phân cực chính trị quốc tế, tội phạm xuyên quốc gia, khủng bố, luật pháp quốc tế suy yếu…
Trong bối cảnh ấy, lực lượng gìn giữ hòa bình vẫn ở tuyến đầu, giữ vững vị trí, bảo vệ dân thường và giúp tạo không gian cần thiết để ngoại giao hoạt động. Những nhân viên “mũ nồi xanh” phải xa nhà làm nhiệm vụ để giúp người khác sống trong hòa bình. Công việc của họ rất khó khăn, phức tạp và nguy hiểm.
Phó Tổng Thư ký LHQ nêu rõ, lực lượng gìn giữ hòa bình hoạt động trong bối cảnh bất ổn nhất thế giới. Tại Cộng hòa Dân chủ Congo, phái bộ MONUSCO đang giúp bảo vệ người dân, hỗ trợ đối thoại và giải trừ quân bị. Tại Lebanon, UNIFIL duy trì ổn định dọc Đường ranh giới xanh. Tại Nam Sudan, UNMISS nỗ lực ngăn chặn nội chiến tái diễn bằng cách tăng cường an ninh và thúc đẩy đối thoại…
Nhiều phái bộ phải đối mặt thách thức lớn do tình hình thực địa phức tạp hơn, các nhiệm vụ khó khăn hơn, trong khi thiếu sự ủng hộ chính trị và đặc biệt là “khoảng cách rõ rệt giữa kỳ vọng và nguồn lực”. Trong bối cảnh tình hình bất ổn và áp lực về tài chính gia tăng, hiệu quả của hoạt động gìn giữ hòa bình càng phụ thuộc vào việc đầu tư cho hoạt động này.
Ông Jean-Pierre Lacroix nhấn mạnh, điều quan trọng cần khẳng định là gìn giữ hòa bình không chỉ là một công cụ cứu sinh mà còn là một khoản đầu tư thông minh. Nó mang lại giá trị thật sự, giảm bạo lực và giúp tạo ra một nền hòa bình bền vững. Thành tựu của hoạt động gìn giữ hòa bình cần được đánh giá không chỉ bằng những gì đã và đang diễn ra, mà còn bằng những gì không xảy ra. Đó là, bạo lực được ngăn chặn, căng thẳng được hạ nhiệt, không gian được tạo ra cho các hoạt động chính trị, ngoại giao.
