Hòa nhạc “Hồn thiêng sông núi” - một “Toyota concert” dành riêng cho các nhạc phẩm Việt Nam?

Đây cũng là lần đầu, một doanh nghiệp trong nước đứng ra tài trợ cho buổi hòa nhạc đặc sắc này, với mong muốn tôn vinh và bảo trợ những sáng tác của các nhạc sĩ Việt Nam trong dòng nhạc giao hưởng, thính phòng. Chương trình “Hòa nhạc HPT 2009” với tên gọi “Hồn thiêng sông núi” do Nhà hát Nhạc Vũ Kịch Việt Nam và Công ty Cổ phần dịch vụ Công nghệ tin học HPT tổ chức.

Những tác phẩm đặc biệt

Trong nhạc mục chương trình, lần đầu tiên sau 36 năm được sáng tác, bản hợp xướng “Đất nước” của nhạc sĩ Đặng Hữu Phúc sẽ được công diễn cùng dàn nhạc giao hưởng. Nhạc sĩ Đặng Hữu Phúc cho biết, bản hợp xướng “Đất nước” với lời thơ của Nguyễn Đình Thi, được sáng tác vào tháng 3-1973, khi đó tác giả sắp tròn 20 tuổi và là học sinh năm thứ hai hệ Trung cấp sáng tác trường Âm nhạc Việt Nam (nay là Học viện Âm nhạc Quốc gia). Ba năm sau, 1976, tác phẩm đã được dàn hợp xướng học sinh, sinh viên của trường trình diễn tại rạp Kim Môn. Nhà thơ Nguyễn Đình Thi khi đó đã đến nghe xem những buổi tập của họ. Từ đó đến nay, tác phẩm chưa hề được dàn dựng và chính nhạc sĩ Đặng Hữu Phúc cũng nói rằng, đã có lúc ông quên mất nó.

Năm nay, nhân hướng tới kỷ niệm 1000 năm Thăng Long và kỷ niệm 64 năm ngày Quốc khánh, ông chợt nghĩ tới tác phẩm tâm huyết của mình hàng chục năm trước. Và đây là lần đầu tiên, tác phẩm hợp xướng này được công diễn với dàn nhạc giao hưởng. Sau 36 năm, tác phẩm được công diễn gần như không khác với bản gốc là mấy, nhạc sĩ Đặng Hữu Phúc cho biết, ông chỉ chỉnh sửa lại chút ít không đáng kể, tác phẩm vẫn vẹn nguyên tinh thần của một thời hào hùng và nhuệ khí của tuổi trẻ. Các ca sĩ Vành Khuyên (soprano), Mạnh Dũng và Minh Dũng (bariton) sẽ solo cùng dàn nhạc trong tác phẩm này.

Trong buổi hòa nhạc đặc biệt tôn vinh các nhạc sĩ và nhạc phẩm giao hưởng hợp xướng của Việt Nam này, nhạc sĩ Việt kiều Nguyễn Thiện Đạo ngoài vai trò là chỉ huy dàn nhạc, còn mang về hai tác phẩm “Căn thức” và “Hồn thiêng sông núi”. Trở về từ Pháp và hiện đang cùng 150 nghệ sĩ, nhạc công của Nhà hát Nhạc Vũ Kịch Việt Nam luyện tập đêm ngày trong điều kiện cơ sở vật chất khó khăn lạc hậu, nhạc sĩ cũng không giấu nổi xúc động. Ông nói, sáng tác và dàn dựng các chương trình giao hưởng với chủ đề đất nước non sông luôn là tâm huyết, luôn luôn là cảm hứng của người nghệ sĩ tài danh sống xa Tổ quốc. Với các tác phẩm lần này, nhạc sĩ chủ yếu sử dụng dàn dây và các nhạc cụ dân tộc như đàn tranh, nhị, bầu và sáo trúc, cùng với flute trong dàn nhạc Tây Âu và giọng ca soprano (nữ cao) của nữ nghệ sĩ Thăng Long.

“Hồn thiêng sông núi” với âm hưởng hùng tráng nhưng không kém phần trữ tình sâu lắng, sẽ còn có các tác phẩm Quốc ca Việt Nam, Du kích sông Thao của Đỗ Nhuận, và đây cũng là lần đầu tiên, tác phẩm Bốn mùa của Đặng Hữu Phúc sẽ được trình diễn theo phong cách A Cappella (dàn hợp xướng hát không nhạc đệm) rất ấn tượng. Cuối cùng sẽ là một tác phẩm múa đương đại “Mùa đom đóm” với phần nhạc của nhạc sĩ trẻ Hồ Hoài Anh, sự thể hiện của các nghệ sĩ Nhà hát Nhạc Vũ Kịch.

Nhạc sĩ Đặng Hữu Phúc và dàn hợp xướng A Cappella
tập với ca khúc “Trăng chiều”.

Mong muốn đưa nhạc giao hưởng Việt Nam đến với công chúng

Chứng kiến buổi tập của hơn 100 nghệ sĩ, nhạc công Nhà hát Nhạc Vũ Kịch Việt Nam với các nhạc sĩ Nguyễn Thiện Đạo, Đặng Hữu Phúc trong phòng tập chật ních và hầu như không có hệ thống âm thanh, trang thiết bị gì đáng kể, cũng có thể hình dung phần nào những khó khăn mà các nghệ sĩ của dòng âm nhạc đỉnh cao đang phải chịu đựng. Không ai có thể hình dung những tác phẩm hoành tráng với sự tham gia của hàng trăm nhạc công, được dàn dựng công phu lại phải luyện tập trong điều kiện đơn sơ như vậy. Vóc dáng bé nhỏ của nhạc sĩ Nguyễn Thiện Đạo gần như lọt thỏm giữa căn phòng chật kín nghệ sĩ và nhạc cụ, và ông phải mất rất nhiều thời gian và công sức để ổn định phòng tập. Các nhạc công và ca sĩ trong dàn hợp xướng của Nhà hát Nhạc Vũ Kịch phải đứng ngồi chen chân nhau trong căn phòng dường như không còn chỗ trống, máy lạnh không đủ mát giữa tiết trời tháng tám oi bức. Tuy nhiên, vẻ say mê nhiệt huyết thì cũng không giấu nổi trên gương mặt họ.

Nhạc sĩ Nguyễn Thiện Đạo bộc bạch, ông rất xúc động trước tài năng cũng như sự say mê luyện tập của các nghệ sĩ Việt Nam. Nhiều năm nay, đã đi nhiều nơi và tiếp cận nhiều dàn nhạc giao hưởng trên thế giới, ông vẫn đánh giá rất cao trình độ của các nghệ sĩ trong nước. Tuy vậy trong điều kiện hiện tại, họ gần như không có nhiều cơ hội làm nghề. Không những điều kiện luyện tập khó khăn, những buổi hòa nhạc thính phòng giao hưởng giành cho các nghệ sĩ trong nước hầu như hiện rất ít ỏi. Và cũng vì thế, cả nhạc sĩ Nguyễn Thiện Đạo và nhạc sĩ Đặng Hữu Phúc đều rất cảm kích trước việc một doanh nghiệp trong lĩnh vực công nghệ thông tin có thể tài trợ để dàn dựng một buổi hòa nhạc tôn vinh các nghệ sĩ trong dòng nhạc kén khán giả này.

Ông Ngô Vi Đồng, Tổng Giám đốc Công ty HPT cho biết, trân trọng các nghệ sĩ tài năng hoạt động trong bộ môn nghệ thuật đỉnh cao, ông rất mong muốn khởi đầu một thái độ, một tinh thần bảo trợ cho dòng nhạc thính phòng đang gặp nhiều khó khăn đứt đoạn. Ông cũng không giấu nổi tham vọng làm một “cái gì đó” tương tự Toyota hay Hennessy Concert mang những tác phẩm giao hưởng thính phòng đặc sắc của thế giới đến Việt Nam, thì HPT sẽ mang chính những tác phẩm đặc sắc của Việt Nam đến với công chúng trong nước.

NSND Nguyễn Anh Phương, Giám đốc Nhà hát Nhạc Vũ Kịch Việt Nam khẳng định, “lần đầu tiên có một công ty trong lĩnh vực công nghệ thông tin yêu mến và cổ vũ loại hình nghệ thuật hàn lâm, điều đó khích lệ chúng tôi gắn bó và yêu mến nghề nghiệp của mình. Chúng tôi mong rằng ngày càng sẽ có nhiều người, nhiều doanh nghiệp quan tâm cổ vũ những nghệ sĩ trong hoạt động trong lĩnh vực nghệ thuật âm nhạc đỉnh cao, để họ có điều kiện đến gần hơn với công chúng”.

MINH NHẬT