Để tài sản số trở thành một động lực tăng trưởng mới

Trong bối cảnh Chính phủ ban hành Nghị quyết 05 thí điểm thị trường tài sản mã hóa, mở ra thời điểm bản lề cho kinh tế số và cải cách quản trị doanh nghiệp. Tài sản số nổi lên như một mảnh ghép quan trọng của nền kinh tế số. Song để tài sản số thực sự tạo sức bật, cần một sân chơi minh bạch, tin cậy và hành lang pháp lý đầy đủ.

Hơn 600 triệu USD tiền số được giao dịch tại Việt Nam mỗi ngày

Theo báo cáo mới đây của Chainalysis, giá trị giao dịch tiền số on-chain tại Việt Nam ước tính đạt quanh 220-230 tỷ USD (tương đương 5.820-6.080 nghìn tỷ đồng) trong giai đoạn tháng 7/2024-6/2025. Trung bình mỗi ngày có hơn 600 triệu USD (gần 16.300 tỷ đồng) tiền số được giao dịch.

vha-6604.jpg
Diễn đàn Quản trị Doanh nghiệp Việt Nam 2025 (VCG Forum 2025) với chủ đề "Khai phá tiềm năng tài sản số". (Ảnh: ĐỖ BẢO)

Diễn đàn Quản trị Doanh nghiệp Việt Nam 2025 (VCG Forum 2025) với chủ đề "Khai phá tiềm năng tài sản số" diễn ra trong bối cảnh Chính phủ vừa ban hành Nghị quyết 05/2025/NQ-CP về thí điểm thị trường tài sản mã hóa. Đây được xem là một bước đi quan trọng, đặt nền tảng thể chế cho một lĩnh vực mới trong kinh tế số, đồng thời mở ra kỳ vọng hình thành những động lực tăng trưởng mới.

Tại diễn đàn, ông Nguyễn Đức Thuận, Chủ tịch Hội các Nhà quản trị doanh nghiệp Việt Nam cho biết tư duy của doanh nghiệp về tài sản số đã thay đổi đáng kể. Khảo sát của hội cho thấy hơn một nửa doanh nghiệp tin rằng lĩnh vực Tài chính Kế toán sẽ ứng dụng tài sản số hiệu quả nhất, theo sau là Quản lý tài sản và quyền sở hữu. Các doanh nghiệp không còn xem tài sản số là sản phẩm đầu cơ mà coi đây là công cụ minh bạch hóa dòng tiền và số hóa tài sản thực.

Theo ông Thuận, nhiều doanh nghiệp tiên phong đã xác định rõ hướng đi. Tuy nhiên, không ít doanh nghiệp vẫn chờ đợi khung pháp lý hoàn thiện và còn lo ngại rủi ro nhân lực hay an ninh mạng. Dù vậy, điều họ cần không phải sự bảo hộ hay ưu ái mà là một môi trường minh bạch để cạnh tranh lành mạnh.

Tài sản số - Lời giải cho nút thắt dòng vốn

Từ góc nhìn về dòng vốn, các chuyên gia cho rằng tài sản số là chìa khóa tháo gỡ những tồn đọng lâu nay của nền kinh tế vật lý. Ông Nguyễn Phú Dũng, đồng sáng lập Tập đoàn PILA nhận định tốc độ quay vòng vốn của Việt Nam hiện chỉ bằng một phần ba so với Singapore. Một đồng vốn ở Singapore có thể quay ba vòng, trong khi ở Việt Nam chỉ quay được một vòng.

Nguyên nhân nằm ở việc vốn bị đọng trong tài sản bảo đảm, chủ yếu là bất động sản, và sự thiếu hụt các cơ chế hỗ trợ dòng vốn cho đổi mới sáng tạo. Ông Dũng cho rằng chuyển dịch sang Việt Nam số đòi hỏi niềm tin được xây dựng từ dữ liệu. Niềm tin ấy không dựa vào quan hệ giữa người với người mà dựa vào những bằng chứng nhỏ nhất trong hệ thống số. Cũng theo ông Dũng, Internet và công nghệ dữ liệu là con đường giúp Việt Nam hướng đến tăng trưởng bền vững khi tài sản số được định hình như một phần cốt lõi của nền kinh tế tương lai.

vha-6444.jpg
Tiến sĩ Trần Anh Tuấn, Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ Hà Nội.

Trong thảo luận về trung tâm tài chính quốc tế, các chuyên gia nhấn mạnh không thể tách rời mô hình này khỏi hệ sinh thái tài sản số. Thủ đô Hà Nội hiện chưa có trung tâm tài chính quốc tế chính thức nhưng vẫn giữ vai trò đầu tàu. Tuy nhiên, theo Tiến sĩ Trần Anh Tuấn, Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ Hà Nội, thành phố đang đối mặt nghịch lý có nhiều tiềm năng nhưng lại đánh mất nguồn nhân lực chất lượng cao vào các trung tâm kinh tế khác.

Ông Tuấn cho biết Hà Nội mong muốn trở thành điểm đến hàng đầu về đầu tư, thu hút lực lượng chất xám và nguồn vốn đã rời đi trong nhiều năm qua. Để làm được điều đó, hệ sinh thái tài sản số được xem như một cấu phần quan trọng của chiến lược.

Khả năng tạo lập thị trường tài sản mã hóa để hút vốn ngoại

Tại diễn đàn, nhiều chuyên gia cùng thảo luận về khả năng huy động vốn quốc tế thông qua thị trường tài sản mã hóa. Theo ông Nguyễn Thế Vinh, Nhà đồng sáng lập Ninety Eight, ba yếu tố quyết định quan điểm của nhà đầu tư ngoại gồm khung pháp lý, nền tảng kinh tế vĩ mô và sức hấp dẫn của thị trường.

Ông Vinh đánh giá Việt Nam đang đi đúng hướng khi ưu tiên xây dựng hành lang pháp lý. Việc được nâng hạng thị trường từ Frontier lên Emerging Market cho thấy nền kinh tế vĩ mô đang được củng cố. Đây là tín hiệu tích cực để thu hút dòng vốn không chỉ ở lĩnh vực truyền thống mà còn trong công nghệ Blockchain và tài sản mã hóa.

Yếu tố cuối cùng là sức hấp dẫn của thị trường còn rất mới, mang đến nhiều cơ hội đầu tư. Nhà đầu tư đặc biệt quan tâm đến các lĩnh vực gắn với tài sản thực, tín chỉ carbon và các câu chuyện khởi nghiệp công nghệ.

Ông Hà Trung Kiên, Phó Chủ tịch Tập đoàn G-Group.

Ông Hà Trung Kiên, Phó Chủ tịch Tập đoàn G-Group.

Từ góc nhìn doanh nghiệp, ông Hà Trung Kiên, Phó Chủ tịch Tập đoàn G-Group cho rằng để thị trường tài sản mã hóa phát triển bền vững, cần đánh giá ba yếu tố cơ bản gồm tiềm năng thị trường, chất lượng đội ngũ và các trường hợp thành công đã được kiểm chứng. Việt Nam hiện nằm trong nhóm quốc gia có khối lượng giao dịch tài sản mã hóa lớn nhưng vẫn ở giai đoạn sơ khai. Câu hỏi quan trọng là liệu khung pháp lý sắp ban hành có đủ tạo niềm tin để các nhà đầu tư chuyên nghiệp tham gia hay không.

Nhiều chuyên gia chung nhận định rằng huy động vốn quốc tế sẽ là yếu tố mang tính quyết định đối với sự phát triển của thị trường tài sản số tại Việt Nam. Một thị trường minh bạch, được bảo chứng bởi dữ liệu và luật hóa đầy đủ, sẽ tạo nền tảng để tài sản số trở thành kênh huy động vốn mới cho nền kinh tế.

Tài sản số (digital asset), tài sản mã hóa (crypto asset) và tài sản ảo (virtual asset) là những khái niệm có liên quan nhưng có sự khác nhau về cách thiết kế, chức năng và phạm vi.

Tài sản số hàm ý liên quan đến bất kỳ loại tài sản nào tồn tại hoàn toàn ở dạng số hoặc điện tử và không có hình thái vật lý. Theo Hiệp hội thị trường vốn quốc tế (ICMA), tài sản số là một công cụ kỹ thuật số được phát hành hoặc thể hiện thông qua việc sử dụng sổ cái phân tán hoặc công nghệ tương tự. Loại tài sản này không bao gồm các hình thái số của tiền tệ pháp định.

Tài sản mã hóa là một loại tài sản số sử dụng các kỹ thuật mã hóa để bảo mật. Nó thường được phân tán và hoạt động trên nền tảng blockchain hoặc sổ cái phân tán. Theo ICMA, tài sản mã hóa là một loại tài sản tư nhân (private) phụ thuộc chủ yếu vào kỹ thuật mã hóa và sổ cái phân tán hoặc công nghệ tương tự để hình thành giá trị; chúng còn được gọi là tiền số. Quy định về thị trường tài sản mã hóa (MiCa) của EU đề xuất định nghĩa rộng hơn, theo đó tài sản mã hóa là “hình thái số của giá trị hoặc quyền có thể được chuyển giao và lưu trữ điện tử, sử dụng công nghệ sổ cái phân tán hoặc công nghệ tương tự”. Bitcoin, Ether, Tether… là những loại tài sản này.

Tài sản ảo là một loại tài sản số, thường được kiểm soát bởi người tạo ra nó và được sử dụng, chấp nhận giữa các thành viên của một cộng đồng mạng hoặc hệ sinh thái trực tuyến cụ thể, thường không thể chuyển đổi thành tiền pháp định và độ an toàn, mức độ minh bạch thấp hơn so với tài sản số.

Xem thêm