Sau quá trình nỗ lực triển khai nhiều giải pháp khắc phục triệt để và hiệu quả như nạo vét lòng sông, thu gom và dẫn nước thải về Nhà máy xử lý nước thải Yên Xá, cải tạo và chỉnh trang hai bên bờ…, đến nay sông Tô Lịch đang từng ngày hồi sinh. Nước sông trở nên trong xanh hơn, mùi hôi thối cũng đã giảm rõ rệt.
Để bổ cập nguồn nước ổn định, tạo dòng chảy cho sông Tô Lịch, Thành phố Hà Nội đã giao các đơn vị liên quan nghiên cứu phương án lấy nước từ sông Hồng chạy dọc theo đường Võ Chí Công. Tuy nhiên, phương án này còn nhiều ý kiến khác nhau từ các bộ, ngành, tổ chức khoa học và chưa gắn kết với việc tiêu thoát nước đô thị đang rất cấp bách trong bối cảnh biến đổi khí hậu gây mưa lớn cực đoan.
Trong khi đó, hệ thống thoát nước tại lưu vực Cổ Nhuế chưa được đầu tư đồng bộ. Tuyến kênh Thụy Phương có vai trò quan trọng trong việc tiêu thoát nước khu vực, nhưng đã bị xuống cấp, suy giảm khả năng thoát nước, do không được nạo vét, cải tạo, dẫn đến tình trạng ngập úng thời gian gần đây ngày càng phức tạp. Điển hình như tại Khu đô thị Đoàn ngoại giao, là khu dân cư có hạ tầng tương đối tốt, ít xảy ra úng ngập, nhưng gần đây thường xuyên ngập úng mỗi khi mưa lớn, khiến nhiều người dân lo lắng.
Anh Nguyễn Văn Tỉnh, làm việc tại Khu đô thị Đoàn ngoại giao vẫn nhớ “trận lụt” xảy ra cuối tháng 9 vừa qua. Anh Tỉnh cho biết, do ảnh hưởng của hoàn lưu cơn bão số 10, mưa lớn kéo dài cả ngày 30/9 đã khiến hàng loạt trục đường chính như: Xuân Tảo, Minh Tảo, Hoàng Minh Thảo và nhiều tuyến đường nội bộ dẫn vào các tòa chung cư, biệt thự của khu đô thị đều biến thành những “dòng sông”. Nước mưa dâng cao khiến xe máy, ô-tô không thể di chuyển. Anh và nhiều đồng nghiệp không thể về nhà, phải ngủ lại qua đêm nơi làm việc. Sinh hoạt và công việc cả gia đình bị đảo lộn.
Để giải quyết mục tiêu “kép”, vừa hồi sinh sông Tô Lịch, vừa giải quyết úng ngập, Ủy ban nhân dân Thành phố Hà Nội đã quyết định dừng nghiên cứu lấy nước từ sông Hồng bổ cập cho sông Tô Lịch theo phương án chạy dọc đường Võ Chí Công; triển khai cải tạo tuyến kênh Thụy Phương bổ cập nước sông Tô Lịch và tăng cường giải quyết úng ngập cục bộ khu vực các khu đô thị: Resco, Ecohome, Đoàn ngoại giao, Tây Hồ Tây, Ciputra và lân cận.
Cụ thể, thành phố lấy nước từ sông Hồng bổ cập cho sông Tô Lịch theo hướng từ trạm bơm Thụy Phương đến đường Phạm Văn Đồng (qua kênh Thụy Phương hiện tại), tới Khu đô thị Tây Hồ Tây-đường Vành đai 2,5-đường Hoàng Quốc Việt ra sông Tô Lịch. Theo cách này, chiều dài từ trạm bơm đến sông Tô Lịch khoảng 7 km, trong đó có 3 km đi theo mương hở và 4 km đi theo cống hiện nay. Phương án này cũng hỗ trợ tiêu thoát nước, giảm thiểu úng ngập cho các khu vực: Ecohome, Resco, Võ Chí Công, Nam Thăng Long, kết nối với hồ điều hòa trong công viên Hòa Bình, công viên Hữu Nghị và còn có thể bổ cập nước cho các sông Lừ, Sét và phục vụ tưới cho diện tích nông nghiệp.
Theo Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân Thành phố Hà Nội Dương Đức Tuấn, dự án nhằm cung cấp nguồn nước bảo đảm chất lượng, ổn định, tăng cường lưu lượng để duy trì dòng chảy cho sông Tô Lịch từ nguồn nước sông Hồng; đồng thời cải thiện tình trạng ô nhiễm, tạo cảnh quan đô thị và hỗ trợ tiêu thoát nước, nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân. Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố yêu cầu các phường Đông Ngạc, Xuân Đỉnh, Nghĩa Đô tổ chức thực hiện giải tỏa mặt bằng, bàn giao mặt bằng và tạo mọi điều kiện cho chủ đầu tư trong việc tổ chức triển khai thực hiện dự án theo lệnh xây dựng công trình khẩn cấp. Đặc biệt, các đơn vị phải triển khai các thủ tục thực hiện dự án theo cơ chế “làn xanh”, bảo đảm dự án hoàn thành trong quý III/2026, trong đó các hạng mục chính phải xong trước mùa mưa 2026.
