Họ không đi ngược lại sự phát triển, cũng không cực đoan hoài cổ. Họ đơn giản chỉ là những người bền bỉ giữ lại một nếp sống đã từng làm nên linh hồn của vùng ven đô, cho dù vùng đất ấy đang dịch chuyển mạnh mẽ.
Trong ngôi đình Tây Tựu cổ kính, ngày ngày vẫn có những người khoan thai quét dọn, lau chùi, thắp nhang. Những người đều đặn sáng chiều dọn dẹp nơi cửa đình ấy đang nhẫn nại giữ cho nếp làng không bị xáo trộn bởi thời cuộc. Khi có dịp, người già lại kể cho cho lớp trẻ về lịch sử ngôi đình, những lần trùng tu, những năm chiến tranh... Nhờ họ mà những ngôi đình ở ven đô không chỉ nằm trong hồ sơ di sản mà còn sống trong tâm thức cộng đồng.
Làng nghề mây tre đan Phú Vinh (xã Chương Mỹ) là ngôi làng cổ gần 400 năm tuổi. Trong không gian yên tĩnh, những nghệ nhân vẫn miệt mài đan từng sợi mây nhỏ như vẽ nên nét chạm của thời gian, làm hiện rõ giá trị của nếp làng giữa nhịp sống đô thị hóa hôm nay. Giờ đây, nhiều người trong làng đã chuyển sang làm homestay, mở quán cà-phê hay cho thuê mặt bằng.
Thế nhưng, vẫn còn đó những người thợ cả đời gắn bó với nghề, kiên trì truyền dạy nghề cho thế hệ sau. Với họ, nghề mây tre không chỉ là kế sinh nhai, mà còn là cách gìn giữ hồn cốt của làng nghề. Nhìn những hoa văn cổ như bông lúa, cánh chim, mặt trống... từng ngày vẫn tiếp tục được tạo nên, thêm hiểu vì sao nghề truyền thống của làng không bị mai một trong cơn gió đô thị hóa.
Ở vùng ven Thanh Trì, câu chuyện đất đai trong những năm qua chưa bao giờ hết "sốt", nhưng cũng từ đó hiện lên chân dung những người “giữ đất”. Bên cạnh các ngôi nhà cao tầng, vẫn thấy những dáng người cần mẫn trên những cánh đồng đang dần bị thu hẹp. Họ là số ít người còn làm nông nghiệp giữa các khu đô thị mới.
Trong những năm qua, giá đất liên tục tăng và họ cũng thường xuyên được hỏi thăm, thương lượng để mua bán đất, nhưng họ đã nói lời chối từ. “Đất này cha mẹ để lại. Bán đi thì tôi sống bằng gì? Ruộng mà mất thì không còn làng nữa”, một người nông dân vừa nói, vừa nhổ nốt những gốc rau cải đến thì.
Trong một thành phố đang phát triển nhanh chóng phía ngoại ô, những mảnh ruộng như thế đang nhỏ lại, thưa đi. Nhưng chính sự thưa thớt ấy càng làm rõ giá trị của những người còn giữ lại từng mảnh ruộng.
Đi dọc các vùng ven đô Hà Nội, ta sẽ gặp được những người đang giữ cho nhịp sống hôm nay một sự cân bằng. Nhờ họ, Hà Nội dù trải qua nhiều đổi thay vẫn luôn giữ được nét văn hóa phong phú và đầy bản sắc.
