Bám biển làm giàu

Tận dụng lợi thế

Chúng tôi đến thăm làng chài Phước Hải dưới chân núi Minh Đạm, nơi được xem là một trong những làng biển lâu đời nhất ở phía đông Thành phố Hồ Chí Minh. Theo những ngư phủ cao tuổi gắn bó gần một thế kỷ với vùng đất này, làng chài Phước Hải có từ khoảng 300 năm trước, người dân xưa nay vẫn sống bằng nghề đánh bắt hải sản nhưng mô hình làm ăn kinh tế nay đã phát triển và hiện đại hơn. Lão ngư Lê Văn Khôi kể, cũng như nhiều gia đình khác tại Phước Hải, cả đời ông, đời cha và giờ đến đời con đều gắn bó với nghề biển. Gia đình hiện có 3 chiếc ghe với tổng công suất hơn 1.000 CV, chuyên đánh bắt xa bờ, từ 12 hải lý trở ra, trên các vùng biển Vũng Tàu, Cà Mau, Ninh Thuận.

Ông Tư Lành, ngư dân kỳ cựu làng biển này cho hay, cư dân Phước Hải đa số sống bằng nghề biển hàng trăm năm qua. Theo thời gian, nghề biển cũng có nhiều thay đổi để phù hợp với thời cuộc, nhiều chủ ghe đầu

tư máy móc hiện đại, máy định vị, dò luồng cá, bộ đàm… liên kết thành từng đội tàu hơn trăm chiếc, vừa cung ứng nhiên liệu, nước đá, thực phẩm, vừa thu mua hải sản trên biển chuyển về bờ. Nhờ thế, sản lượng hải sản tăng đều mỗi năm, đời sống ngư dân cũng khấm khá hơn.

Rời Phước Hải, chúng tôi đến thăm làng cá Bình Châu (xã Bình Châu) vào một ngày nắng đẹp. Theo ông Nguyễn Quốc Khanh, Bí thư Đảng ủy xã, thiên nhiên đặc biệt ưu đãi Bình Châu khi vùng biển ngoài khơi cá mực thường kéo về đẻ trứng. Trứng mực Bình Châu ngọt bùi, mực ở đây thịt trắng và dai, ngon nên được du khách ưa chuộng. Ngoài mực, cá thu Bình Châu cũng là loại hải sản có giá trị thương mại cao. 50 tuổi đời, nhưng anh Nguyễn Văn Hậu đã có đến 35 năm làm bạn với biển. Anh cho biết: "Nghề biển chưa mang lại cuộc sống giàu có nhưng cũng khá đủ đầy. Hai vợ chồng cùng bám biển mưu sinh, tui đi lưới rập, vợ ở trên bờ bán cá tôm, mỗi tháng trung bình thu được khoảng 20 triệu đồng, cũng dư trang trải nuôi con học hành".

Còn làng chài Long Hải có tuổi đời hơn 300 năm, đời sống của nhiều người dân ở xứ chài này đã trở nên no đủ, khấm khá hơn theo thời gian. Long Hải hiện có hơn 80% số hộ dân làm nghề đi biển đánh bắt xa bờ, được coi là địa phương làm giàu từ nghề đi biển và dịch vụ nghề cá. Hàng trăm gia đình sắm được xe hơi, hàng nghìn hộ xây được nhà lầu và dụng cụ đắt tiền. “Ở Long Hải, ngành nghề chính là sản xuất nông nghiệp, nuôi trồng và khai thác thủy hải sản. Trong đó, dịch vụ hậu cần nghề cá là trọng tâm, ngư nghiệp là đòn bẩy”, Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã Ngô Thanh Phúc cho biết.

Phát triển nghề biển bền vững

Những năm gần đây, hải sản có phần cạn kiệt, nghề biển không còn hưng thịnh nhưng đánh bắt hải sản vẫn là một ngành kinh tế chủ lực trên địa bàn xã Bình Châu; 70% số dân trong xã sống bằng nghề biển, sản lượng khai thác đạt trung bình 13.000-15.000 tấn/năm.

Theo lãnh đạo xã, tình yêu với biển và những chính sách hỗ trợ của Nhà nước đã tạo động lực cho ngư dân Bình Châu vươn khơi xa, sẵn sàng đoàn kết, giúp đỡ nhau bảo vệ ngư trường truyền thống. Chính nhờ sự can trường bám biển mà đời sống vật chất, tinh thần của ngư dân địa phương không ngừng được nâng lên.

Trong khi đó, nhiều năm qua, Phước Hải đã đầu tư, chuẩn bị cho phát triển mạnh về đánh bắt xa bờ và các dịch vụ nghề cá. Đến nay, làng chài Phước Hải đã có hàng trăm phương tiện hiện đại đánh bắt xa bờ, sản lượng thu hoạch hàng chục nghìn tấn/năm.

Theo ông Ngô Thanh Phúc, toàn xã Long Hải hiện có 1.407 phương tiện tàu cá (trong đó có 984 tàu cá khai thác thủy sản vùng khơi chiều dài từ 15m trở lên, 245 tàu cá chiều dài từ 12m đến dưới 15m khai thác ở vùng lộng và 178 tàu chiều dài từ 6m đến dưới 12m khai thác vùng bờ). Tất cả tàu cá trên 15m ký cam kết không xâm phạm vùng biển nước ngoài khai thác thủy sản trái phép.

Lãnh đạo xã Phước Hải, xã Bình Châu, phường Vũng Tàu cho biết, trước khi xuất bến, lực lượng chức năng tổ chức cho 100% số tàu cá trên 15m ký cam kết chấp hành nghiêm pháp luật khi hoạt động trên biển; không đưa tàu cá vi phạm vùng biển nước ngoài khai thác thủy sản trái phép; duy trì trực 24/24 giờ để kiểm tra, kiểm soát phương tiện xuất, nhập bến. Đồng thời, phối hợp chính quyền các xã tăng cường công tác quản lý, rà soát, xử lý tàu cá neo đậu, bốc dỡ hải sản tại các bãi ngang, bến tự phát… trên địa bàn. Lực lượng biên phòng cũng kiên quyết không làm thủ tục cho phương tiện xuất bến nếu không đầy đủ giấy tờ theo quy định và xử lý nghiêm vi phạm đối với các phương tiện, thuyền trưởng khi để xảy ra vi phạm.