Anh Phạm Văn Lân ở thôn Vũ Hạ sở hữu gần 4 ha trồng ấu và có nhiều năm gắn bó với nghề này cho biết: Cây ấu khá dễ trồng và ít tốn công chăm sóc, thời gian từ khi gieo giống xuống ruộng đến lúc có củ để thu hoạch khoảng 3 tháng. Sau mỗi đợt thu hoạch, khoảng 10 ngày sau là có thể thu hoạch đợt mới và kéo dài trong 4 tháng.
Hiện đang vào vụ thu hoạch, giá bán tại chân ruộng dao động khoảng 12.000 đồng/kg. Hằng ngày, anh Lân thuê từ 2-3 lao động hái ấu. Các nhân công bắt đầu chèo thuyền thu hoạch ấu từ lúc 6 giờ sáng và kết thúc lúc 12 giờ trưa, mỗi người có thể hái từ 50-80 kg, tiền công hơn 100.000 đồng/ngày. Hằng năm, nhà anh Lân thường thu hoạch vài chục tấn ấu. Củ ấu sau khi thu hoạch được cho vào các bao tải, vận chuyển đi tiêu thụ trong tỉnh và các địa phương lân cận.
Ấu sống ở môi trường tự nhiên, tuy nhiên không phải nơi nào cũng trồng được bởi phải quây bờ, có nước. Cứ khoảng tháng 3 âm lịch, người dân bắt đầu trồng bằng cách dúi giống cây xuống chân ruộng có bùn thành từng khóm nhỏ. Cứ thế cây phát triển, sinh sôi theo con nước trong đầm. Khi cây trưởng thành, lá ken đặc kín mặt ao có mầu sẫm, xếp thành những vòng tròn lục lăng nhìn rất đẹp mắt. Củ ấu có vỏ cứng, hình thù như chiếc sừng trâu thu nhỏ. Khi ăn, phải đập vỡ phần vỏ bảo vệ, bên trong là phần nhân trắng vừa mềm, bùi lại ngậy khó cưỡng, là một thứ đặc sản đồng quê.
Ngoài xã Phụ Dực còn có xã Đồng Bằng cũng trồng ấu, tuy nhiên diện tích nhiều vẫn tập trung ở thôn Vũ Hạ. Hiện, điều kiện phát triển trồng ấu khá khó khăn khi diện tích ao, hồ tại các vùng nông thôn ngày càng bị thu hẹp. Cũng bởi thời gian quay vòng sản xuất chỉ một vụ trong năm cho nên nhiều hộ dân không theo đuổi nghề. Tuy nhiên, qua năm tháng vẫn có những con người bám ruộng, bám đồng như anh anh Lân, anh Vũ ở Vũ Hạ hay ông Tài ở An Quý, vì vậy cây ấu vẫn có chỗ đứng nhất định trong đời sống, trong tâm thức người dân. Rất đáng mừng, hiện nay một số xã trên địa bàn tỉnh Hưng Yên đang có chủ trương triển khai trồng ấu trên đất ruộng úng trũng mang lại hiệu quả cao.
Mô hình này không chỉ giải quyết được tình trạng hoang hóa đồng ruộng mà còn nâng thu nhập cho người nông dân. Một số hộ dân có tư duy làm ăn lớn khi có ý tưởng tích tụ ruộng đất, mở rộng quy mô trồng ấu; đồng thời tổ chức tập huấn, hướng dẫn về kỹ thuật trồng, chăm sóc cây.
Tuy vậy, nông dân trồng ấu ở Hưng Yên mới chỉ dừng lại ở việc thu hoạch rồi xuất thô, hiệu quả kinh tế không cao. Tư duy này đang dần thay đổi khi họ biết học hỏi kinh nghiệm từ các địa phương phía nam, nhất là tỉnh Đồng Tháp trong đa dạng hóa sản phẩm, đáp ứng nhu cầu thị trường. Ngoài ấu tươi, củ ấu có thể chế biến bằng các cách đơn giản như luộc, luộc nước dừa, lột vỏ, làm sữa hạt hoặc chuyển thành tinh bột... Các sản phẩm này không chỉ đa dạng về cách chế biến mà còn mang hương vị đặc trưng, thu hút nhiều người dân địa phương lẫn du khách ghé mua.
Theo các chuyên gia, giống ấu gai phù hợp với đồng đất ở tỉnh Thái Bình cũ trước đây và cho năng suất cao hơn hẳn giống ấu sừng của Phú Thọ và giống ấu trụi của Hải Phòng; một sào mặt nước có thể thu được 5 tạ củ ấu. Tuy nhiên, kỹ thuật làm cho ấu trúng mùa ít người nắm vững, cho nên phần lớn đều trông cậy vào tự nhiên.
