Nhà máy xử lý nước thải của Khu công nghiệp DEEP C (Hải Phòng ).
Nhà máy xử lý nước thải của Khu công nghiệp DEEP C (Hải Phòng ).

Chuyển đổi xanh trong các khu công nghiệp, khu kinh tế

Bước vào giai đoạn phát triển mới, thành phố Hải Phòng xác định phát triển kinh tế xanh là trọng tâm chiến lược để bảo vệ môi trường, khẳng định vị thế đô thị cảng biển tầm quốc tế. Hải Phòng ưu tiên đẩy mạnh chuyển đổi xanh trong các khu công nghiệp, khu kinh tế, hiện thực hóa mục tiêu Net Zero 2050.

Theo Bí thư Thành ủy Hải Phòng Lê Tiến Châu, Hải Phòng cam kết thực hiện đồng bộ, quyết liệt các giải pháp để trở thành thành phố xanh, bền vững; mục tiêu là xây dựng môi trường sống an toàn, đáng sống cho người dân, triển khai hiệu quả các dự án tăng trưởng xanh, thích ứng biến đổi khí hậu. Đây là tầm nhìn dài hạn, phù hợp với xu thế quốc tế, tạo động lực cho Hải Phòng bứt phá.

Thực tế cho thấy, Hải Phòng là địa phương tiên phong trong thực hiện Chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh. Minh chứng là các khu công nghiệp như DEEP C, Nam Cầu Kiền được định hướng và đang từng bước trở thành khu công nghiệp sinh thái. Theo Trưởng ban Quản lý Khu kinh tế Hải Phòng Lê Trung Kiên, DEEP C và Nam Cầu Kiền hiện nằm trong số 5 khu công nghiệp trên cả nước đi đầu chuyển đổi sang mô hình khu công nghiệp sinh thái, khẳng định định hướng phát triển công nghiệp thân thiện với môi trường. Các khu công nghiệp đang được lập mới đều được phê duyệt quy hoạch bảo đảm tỷ lệ cây xanh, giao thông và công trình công cộng theo tiêu chuẩn khu công nghiệp sinh thái.

Ban Quản lý Khu kinh tế Hải Phòng cũng đã ban hành kế hoạch chuyển đổi xanh đối với toàn bộ khu công nghiệp, khu kinh tế trên địa bàn. Giai đoạn 2025-2030 đặt mục tiêu thu hút 20-25 tỷ USD vốn đầu tư, với cơ cấu 40% từ doanh nghiệp đang hoạt động mở rộng đầu tư và 60% từ các nhà đầu tư mới; xác định thu hút những nhà đầu tư có năng lực công nghệ, tài chính và cam kết phát triển bền vững là yếu tố then chốt; ưu tiên các dự án công nghiệp công nghệ cao, năng lượng sạch và sản xuất theo chuỗi giá trị xanh.

Bên cạnh các khu công nghiệp đang hoạt động, Hải Phòng đang triển khai các dự án quy mô lớn tại khu vực phía nam thành phố - trung tâm phát triển công nghiệp, năng lượng và dịch vụ cảng biển hiện đại. Trong đó, Dự án đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng khu công nghiệp Tân Trào (giai đoạn 1) và Dự án Nhà máy Nhiệt điện LNG Hải Phòng đã được khởi công. Đây là hai dự án nằm trong Khu kinh tế ven biển phía nam, được đánh giá có ý nghĩa quan trọng trong tiến trình tái cơ cấu nền kinh tế, đổi mới mô hình tăng trưởng theo hướng xanh, số, khoa học-công nghệ, đổi mới sáng tạo.

Theo ông Nguyễn Việt Quang, Phó Chủ tịch Hội đồng quản trị Vingroup (chủ đầu tư khu công nghiệp Tân Trào), định hướng tại khu công nghiệp này là thu hút các ngành công nghiệp công nghệ cao, vật liệu mới, năng lượng tái tạo, công nghiệp hỗ trợ và dược phẩm; dự án được kỳ vọng trở thành trung tâm công nghiệp-công nghệ mới, tạo động lực tăng trưởng cho khu vực phía nam thành phố. Còn Dự án Nhà máy Nhiệt điện LNG Hải Phòng có tổng vốn hơn 178.000 tỷ đồng, quy mô gần 100 ha, công suất thiết kế 4.800 MW. Khi hoàn thành sẽ cung cấp khoảng 19,2 tỷ kWh điện mỗi năm, vừa phục vụ sản xuất trong khu công nghiệp, vừa bổ sung nguồn công suất lớn cho lưới điện quốc gia, góp phần giảm phát thải và bảo đảm an ninh năng lượng; tạo động lực tăng trưởng mới cho Hải Phòng và khu vực miền bắc, đồng thời góp phần bảo đảm an ninh năng lượng, thúc đẩy chuyển dịch xanh, nâng tầm vị thế Hải Phòng và Việt Nam trên bản đồ kinh tế toàn cầu.

Để thực hiện thành công định hướng chiến lược phát triển xanh, Hải Phòng cũng đối diện không ít thách thức. Theo Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch Hội đồng nhân dân phường Tứ Minh Nguyễn Tá Duân, phường có công nghiệp phát triển, trên địa bàn có khu công nghiệp Đại An thành lập năm 2003, tổng diện tích gần 600 ha. Tại đây đã thu hút hơn 80 dự án FDI đến từ 15 quốc gia, vùng lãnh thổ và 19 dự án DDI với tổng vốn đầu tư đăng ký đạt hơn 4 tỷ USD. Hoạt động của khu công nghiệp Đại An thời gian qua bảo đảm các yêu cầu, quy định của pháp luật về bảo vệ môi trường, tự động hóa sản xuất.

Tuy nhiên, trước yêu cầu phát triển mới, ngành công nghiệp nói chung và khu công nghiệp Đại An nói riêng đang đối mặt với những thách thức lớn, như: Nhu cầu phải giảm phát thải khí nhà kính, bảo vệ môi trường sống, thích ứng với biến đổi khí hậu; đòi hỏi ứng dụng mạnh mẽ chuyển đổi số để nâng cao năng lực quản trị, năng suất lao động, sức cạnh tranh; sự cạnh tranh ngày càng gay gắt trong thu hút đầu tư, nhất là các nhà đầu tư có yêu cầu khắt khe về tiêu chuẩn xanh và công nghệ số. Do đó, việc thực hiện chuyển đổi xanh, chuyển đổi số không chỉ là xu thế tất yếu mà còn là nhiệm vụ chiến lược, mang tính sống còn để bảo đảm sự phát triển bền vững.

Ở cấp phường, địa phương xác định phối hợp tốt với chủ đầu tư hạ tầng khu công nghiệp, tiếp tục hoàn thiện hạ tầng cây xanh, cảnh quan, từng bước hình thành khu công nghiệp sinh thái, thân thiện môi trường; vận động các doanh nghiệp trong khu công nghiệp tiếp tục đầu tư hệ thống năng lượng tái tạo, nhất là điện mặt trời mái nhà nhằm giảm chi phí và giảm phát thải; xây dựng và vận hành hệ thống quản trị sản xuất thông minh (Smart Factory), sử dụng IoT, AI, Big Data để quản lý dây chuyền, nâng cao năng suất...

Các ngành chức năng của thành phố cần chỉ đạo các chủ đầu tư hạ tầng phối hợp chặt chẽ với chính quyền địa phương trong việc bảo vệ môi trường khu công nghiệp, bảo đảm giám sát minh bạch, liên tục; thúc đẩy “kinh tế tuần hoàn” trong khu công nghiệp, tổ chức triển khai mô hình khu công nghiệp sinh thái, mở rộng sử dụng năng lượng tái tạo. Thành phố phấn đấu đến năm 2030 có ít nhất 50% số doanh nghiệp trong khu công nghiệp ứng dụng năng lượng xanh góp phần thực hiện các cam kết của Việt Nam tại Hội nghị COP26; xây dựng Trung tâm điều hành khu công nghiệp thông minh (IOC), tích hợp dữ liệu về an ninh, môi trường, giao thông, lao động, sản xuất; quan tâm hỗ trợ doanh nghiệp vừa và nhỏ tiếp cận công nghệ số, xanh, triển khai các giải pháp quản trị thông minh phù hợp khả năng.

Xem thêm