Trình Quốc hội chủ trương đầu tư Dự án đường Vành đai 4 Thành phố Hồ Chí Minh

Tiếp tục Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV, chiều 12/6, Quốc hội nghe Tờ trình và Báo cáo thẩm tra chủ trương đầu tư Dự án đầu tư xây dựng đường Vành đai 4 Thành phố Hồ Chí Minh.

Bộ trưởng Xây dựng Trần Hồng Minh cho biết, tổng chiều dài toàn tuyến Vành đai 4 Thành phố Hồ Chí Minh khoảng 207,6km; phạm vi đầu tư khoảng 159,31km, chia thành 10 dự án thành phần.

Dự án áp dụng các công nghệ tiên tiến, hiện đại, bảo đảm yêu cầu về an toàn, đồng bộ, chất lượng và hiệu quả. Khuyến khích ứng dụng công nghệ cao trong tổ chức thi công, thích ứng với biến đổi khí hậu. Thực hiện hình thức thu phí tự động không dừng trong khai thác vận hành.

Sơ bộ nhu cầu chiếm dụng đất của dự án khoảng 1.420,70ha; trong đó, diện tích giải phóng mặt bằng khoảng 1.415,49ha; bao gồm: đất trồng lúa 455,71ha, đất nông nghiệp khác 245,16ha, đất ở 152,21ha, đất trồng cây lâu năm 511,33ha, đất sản xuất kinh doanh phi nông nghiệp 5,90ha.

Chính phủ đề xuất Quốc hội cho phép chuyển đổi mục đích sử dụng đất lúa để thực hiện dự án; giải phóng mặt bằng toàn tuyến một lần theo quy mô quy hoạch.

Sơ bộ tổng mức đầu tư của dự án là 120.412,55 tỷ đồng, bao gồm: nguồn vốn ngân sách nhà nước giai đoạn 2021-2025 là 81,94 tỷ đồng; nguồn vốn ngân sách nhà nước giai đoạn 2026-2030 là 69.698,39 tỷ đồng; vốn do nhà đầu tư huy động là 50.632,22 tỷ đồng.

Về tiến độ thực hiện, chuẩn bị đầu tư, thực hiện dự án từ năm 2025; hoàn thành công trình đưa vào vận hành, khai thác trong năm 2029. Các dự án thành phần thực hiện theo phương thức đối tác công tư (PPP).

Chính phủ trình Quốc hội cho phép áp dụng một số cơ chế, chính sách đặc thù trong triển khai dự án.

Theo đó, trong thời gian thực hiện dự án, nhà thầu thi công không phải thực hiện thủ tục cấp Giấy phép khai thác mỏ khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường. Trình tự, thủ tục, thẩm quyền thẩm định và quyết định đầu tư các dự án thành phần đầu tư công thuộc dự án được thực hiện tương tự như đối với dự án nhóm A theo quy định của pháp luật về đầu tư công.

Cho phép chỉ định thầu đối với các gói thầu tư vấn, phi tư vấn, tư vấn lập điều chỉnh quy hoạch phục vụ dự án (bao gồm khu tái định cư), các gói thầu thực hiện công tác bồi thường, hỗ trợ tái định cư, thi công xây dựng hạ tầng khu tái định cư để phục vụ giải phóng mặt bằng. Trình tự, thủ tục thực hiện chỉ định thầu thực hiện theo quy định của pháp luật về đấu thầu.

Thẩm tra chủ trương đầu tư dự án, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi cho biết, Chính phủ đề xuất cơ chế, chính sách đặc thù, đặc biệt: “Dự án không phải thẩm định nguồn vốn và khả năng cân đối vốn theo quy định của Luật Đầu tư công, Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư”.

Tuy nhiên, theo Quy định số 189-QĐ/TW ngày 8/10/2024 của Bộ Chính trị về kiểm soát quyền lực, phòng, chống tham nhũng, tiêu cực trong quản lý sử dụng tài chính, tài sản công và Hướng dẫn số 63-HD/BCĐTW ngày 28/4/2025 của Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực về một số nội dung trọng tâm về công tác phòng, chống lãng phí đã xác định những hành vi tham nhũng, tiêu cực trong quản lý, sử dụng tài chính công, gây lãng phí trong quản lý, sử dụng vốn đầu tư công: “Quyết định chủ trương đầu tư hoặc quyết định điều chỉnh chủ trương đầu tư không xác định được nguồn vốn và khả năng cân đối vốn”.

Do đó, Thường trực Ủy ban Kinh tế và Tài chính đề nghị Chính phủ căn cứ quy định của Luật Đầu tư công, Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư hiện hành báo cáo bổ sung việc thẩm định nguồn vốn và khả năng cân đối vốn cho dự án.