Tóc bạc sớm liệu có liên quan đến ung thư?

Tiến sĩ, bác sĩ Nguyễn Thị Hà Vinh – Phó trưởng Khoa Điều trị nội trú ban ngày, Phụ trách Phòng khám bệnh rụng tóc thể mảng và Bệnh lý về tóc (Bệnh viện Da liễu Trung ương) cho biết, hiện có rất nhiều nghiên cứu về tóc bạc và các yếu tố liên quan.

Tóc bạc sớm không liên quan đến ung thư

Bác sĩ Hà Vinh khẳng định tóc bạc chủ yếu liên quan đến lão hóa tự nhiên, tức là tế bào sắc tố suy yếu theo tuổi. Có người theo gene di truyền tóc bạc từ sớm; có người bị căng thẳng kéo dài: các stress oxy hóa làm tăng gốc tự do gây bạc tóc. Có trường hợp thiếu vi chất: thiếu vitamin B12, sắt, kẽm, vitamin D… Và một số bệnh lý hoặc thói quen khác như rối loạn tuyến giáp, béo phì, nghiện rượu, hút thuốc lá…

"Tất cả những yếu tố này đều góp phần làm quá trình lão hóa tóc diễn ra sớm hơn", bác sĩ Hà Vinh nói.

Tuy nhiên, để khẳng định tóc bạc là dấu hiệu làm tăng nguy cơ ung thư thì chưa có đủ bằng chứng khoa học đủ mạnh. Một số nghiên cứu mới chỉ dừng ở mức giả thuyết hoặc hướng nghiên cứu tiềm năng, chưa đủ cơ sở kết luận mối liên quan trực tiếp.

"Việc nhiều người liên tưởng tóc bạc hay rụng tóc với ung thư phần lớn xuất phát từ hình ảnh bệnh nhân ung thư trong quá trình hóa trị bị rụng tóc, chứ không phải chiều ngược lại", bác sĩ Vinh nói.

Tuy nhiên, trong thực tế, sự thay đổi màu tóc ở bệnh nhân ung thư chủ yếu do ảnh hưởng của thuốc điều trị hoặc tình trạng suy kiệt, hoàn toàn khác với cơ chế bạc tóc tự nhiên.

"Tóc bạc không phải dấu hiệu ung thư, càng không phải yếu tố giúp dự đoán bệnh. Nếu xuất hiện tóc bạc kèm theo các triệu chứng bất thường như sụt cân, mệt mỏi kéo dài, rụng tóc nhiều bất thường… người dân nên khám bác sĩ để được đánh giá đầy đủ thay vì chỉ dựa vào màu tóc", bác sĩ Hà Vinh nói.

Xu hướng gia tăng tóc bạc sớm

Theo bác sĩ Hà Vinh, ở người da trắng, bạc tóc trước 25 tuổi được coi là sớm; ở người châu Á bạc trước 30 tuổi; và ở người da đen là trước 35 tuổi.

Với người Việt Nam, thông thường từ khoảng 40 tuổi trở đi bắt đầu xuất hiện tóc bạc là quá trình lão hóa sinh lý bình thường. Tóc bạc cũng giống như da xuất hiện nếp nhăn – đều là biểu hiện của lão hóa.

Tuy nhiên, trong thực tế hiện nay, do lối sống hiện đại, căng thẳng, chế độ ăn uống thiếu cân bằng, số người bị tóc bạc sớm đang có xu hướng gia tăng.

Tại Bệnh viện Da liễu Trung ương cũng đã trực tiếp thăm khám cho nhiều gia đình lo lắng cho con đi khám khi thấy con mình chỉ mới 6–7 tuổi đã xuất hiện tóc bạc. Với những trường hợp này, bác sĩ sẽ khai thác kỹ yếu tố di truyền; tầm soát thiếu vi chất (kẽm, vitamin B12); loại trừ bệnh lý nội khoa.

"Nếu đã loại trừ tất cả nguyên nhân bệnh lý, thì đa phần là do gene, và hiện chưa có phương pháp điều trị đặc hiệu", bác sĩ Vinh chia sẻ.

Chia sẻ thêm về quan niệm tóc trắng do “máu xấu", bác sĩ Vinh cho hay, trong tây y, không tồn tại khái niệm “máu xấu”. Thay vào đó, bác sĩ sẽ đánh giá trường hợp tóc bạc sớm là thiếu hay thừa vi chất; tình trạng oxy hóa, phản ứng viêm trong cơ thể

Ở góc nhìn đông y, khi khí huyết không lưu thông, dinh dưỡng và oxy không được đưa đầy đủ lên da đầu, từ đó ảnh hưởng đến tóc. Hai hệ thống y học tiếp cận khác nhau, nhưng đều hướng đến việc lý giải sự suy giảm nuôi dưỡng nang tóc.

Nói về hà thủ ô là một dược liệu quen thuộc trong y học cổ truyền, có lợi cho tóc nếu dùng đúng cách. Tuy nhiên, bác sĩ Vinh chia sẻ, tây y không có thuốc điều trị tóc bạc đặc hiệu. Hiện nay, các nghiên cứu về liều lượng an toàn, hiệu quả dài hạn của hà thủ ô vẫn còn hạn chế

"Việc tự ý mua hà thủ ô về sử dụng có thể không hiệu quả, thậm chí gây tác dụng ngược nếu không phù hợp thể trạng hoặc bào chế sai cách. Do đó, nếu muốn dùng, nên được thăm khám và kê đơn bởi bác sĩ y học cổ truyền, không nên dùng theo truyền miệng", bác sĩ Vinh nói.

Đặc biệt, bác sĩ khuyến cáo, việc nhổ tóc bọc giúp giải tỏa tâm lý tạm thời, nhưng không cải thiện tình trạng lâu dài. Việc nhổ tóc nhiều, nhổ thường xuyên có thể tổn thương nang tóc, khiến tóc mọc lại xấu hơn, thô hơn. Việc nhổ vài sợi lẻ tẻ thì không quá nguy hại, nhưng nếu nhổ quá nhiều hoặc trở thành thói quen cưỡng bức (rối loạn nhổ tóc), thì cần can thiệp y tế.