Vở diễn “Từ Việt Bắc về Hà Nội” được Tiến sĩ, Nghệ sĩ Nhân dân Triệu Trung Kiên đạo diễn dựa trên kịch bản văn học của Phó Giáo sư, Tiến sĩ, nhà văn Nguyễn Thế Kỷ; Chuyển thể Cải lương: Hoàng Song Việt; Đạo diễn: Tiến sĩ, Nghệ sĩ Nhân dân Triệu Trung Kiên; Âm nhạc: Nghệ sĩ Nhân dân Trọng Đài.
Chia sẻ về nội dung vở diễn tại cuộc gặp gỡ báo chí diễn ra ngày 7/8 tại Hà Nội, Phó Giáo sư, Tiến sĩ, nhà văn Nguyễn Thế Kỷ cho biết: Vở cải lương “Từ Việt Bắc về Hà Nội” tập trung khắc họa hình tượng Nguyễn Ái Quốc-Hồ Chí Minh sau 30 năm tìm đường cứu nước, bắt gặp ánh sáng chủ nghĩa Mác-Lê nin, thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam và ngày 28/1/1941, Người trở về Tổ quốc, trực tiếp lãnh đạo cách mạng Việt Nam.

Người cùng các đồng chí của mình đi vào các thôn bản ở Cao Bằng, tiếp đó là các địa phương lân cận tuyên truyền cách mạng, gây dựng mạng lưới, đào tạo cán bộ; xây dựng các đội du kích, các đoàn thể quần chúng; thành lập Mặt trận Việt Minh; kết hợp đấu tranh chính trị với đấu tranh vũ trang; liên lạc, phối hợp với Đảng Cộng sản Trung Quốc và lực lượng đồng minh...
Người bị bắt, tù đày trong nhà lao của Quốc dân đảng Trung Quốc. Ra tù, Người về nước, cùng Đảng ta lãnh đạo cách mạng làm nên Cách mạng Tháng Tám năm 1945. Chiều 2/9/1945, Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc Tuyên ngôn Độc lập, khai sinh nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa.
Từ vở diễn, người xem sẽ có thêm những bất ngờ thú vị khi biết về những hoạt động phong phú, tầm nhìn chiến lược, sắc sảo của lãnh tụ Hồ Chí Minh.
“Từ Việt Bắc về Hà Nội” là tập 3 trong bộ tiểu thuyết lịch sử “Nước non vạn dặm” của Phó Giáo sư, Tiến sĩ, nhà văn Nguyễn Thế Kỷ. Bộ tiểu thuyết gồm 5 tập, đã được in ấn, xuất bản trong các năm từ 2022 đến 2025.
Được sự đồng ý của tác giả bộ tiểu thuyết, Tiến sĩ, Nghệ sĩ Nhân dân, Đạo diễn Triệu Trung Kiên và soạn giả Hoàng Song Việt cùng các nghệ sĩ Nhà hát Cải lương Việt Nam (nay là Nhà hát Sân khấu Truyền thống Quốc gia Việt Nam) đã lên kế hoạch chuyển thể, dàn dựng thành 5 phần, tương đương 5 vở diễn sân khấu.
Phần 1, “Nợ nước non” ra mắt công chúng Hà Nội,Thành phố Hồ Chí Minh và nhiều tỉnh, thành phố trong cả nước từ năm 2022 đến nay với trên 100 suất diễn trực tiếp và trên sóng truyền hình, phát thanh.
Phần 2, “Lênh đênh bốn biển” đang nằm trong kế hoạch dàn dựng.
Phần 3, “Từ Việt Bắc về Hà Nội” được ưu tiên xây dựng để ra mắt công chúng nhân kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9.
Nói về những thách thức khi dựng vở, Tiến sĩ, Nghệ sĩ Nhân dân Triệu Trung Kiên cho biết, ekip thực hiện đã phải chạy đua với thời gian để có thể hoàn thành vở diễn. Trong đó, thử thách lớn nhất là làm thế nào có thể tái hiện một cách sống động, thuyết phục trên sân khấu khoảng thời gian lịch sử kéo dài 5 năm, dồn nén từ năm 1941 đến 1945, với ngồn ngộn những sự kiện đồ sộ và nhiều nhân vật lịch sử.
Đạo diễn đã khéo léo kết cấu vở theo 5 màn, nhất quán với lối tự sự biên niên sử của tiểu thuyết, chủ động tạo cho mạch truyện trong vở diễn trôi theo trật tự thời gian tuyến tính. Sân khấu được thiết kế tối giản, kết hợp màn hình LED để chuyển cảnh và trình chiếu những hình ảnh, thước phim tư liệu.

Đặc biệt, tái hiện hình tượng Chủ tịch Hồ Chí Minh nhưng vở diễn luôn chú trọng khai thác nét đẹp bình dị, đời thường của một vị lãnh tụ. Trong mối quan hệ với những người đồng chí như Trường Chinh, Hoàng Văn Thụ, Phạm Văn Đồng, Võ Nguyên Giáp, Lê Quảng Ba, Phùng Chí Kiên, Chu Văn Tấn..., hay với những người dân chân chất mà nồng nàn tình yêu nước, nhân vật Hồ Chí Minh luôn thể hiện được những phẩm chất cao quý mà bình dị.
Để có thể lựa chọn nghệ sĩ thể hiện hình tượng Chủ tịch Hồ Chí Minh, Nghệ sĩ Nhân dân Triệu Trung Kiên cho biết đã phải làm việc với 4 nghệ sĩ mới có thể chọn được người phù hợp.

Nghệ sĩ Văn Thuận, người vào vai Chủ tịch Hồ Chí Minh chia sẻ đây là áp lực rất lớn với anh, thậm chí khiến anh nhiều ngày mất ăn, mất ngủ vì lo lắng, nhưng đây cũng là niềm vinh dự lớn với người nghệ sĩ. Nhận được sự động viên, khích lệ của đạo diễn và anh chị em đồng nghiệp, anh đã nỗ lực nghiên cứu tài liệu, học hỏi, luyện tập từ giọng nói đến tác phong, dáng dấp của Bác để có thể hoàn thành tốt vai diễn.
Vở cải lương “Từ Việt Bắc về Hà Nội” còn có sự tham gia biểu diễn của nhiều nghệ sĩ tài năng Nhà hát Sân khấu Truyền thống Quốc gia Việt Nam, như: Minh Hải, Nghệ sĩ Nhân dân Mạnh Hùng, Như Quỳnh, Ngân Hà; Bùi Anh Tuấn, Văn Đáng, Vũ Long, Nghệ sĩ Ưu tú Quang Khải…