Lần đầu tiên, một doanh nghiệp cơ khí Việt Nam (LILAMA) đã tham gia ngành công nghiệp sản xuất hydro xanh, tiên phong áp dụng công nghệ điện phân tiên tiến nhất trên thế giới.
Lần đầu tiên, một doanh nghiệp cơ khí Việt Nam (LILAMA) đã tham gia ngành công nghiệp sản xuất hydro xanh, tiên phong áp dụng công nghệ điện phân tiên tiến nhất trên thế giới.

"Lính" LILAMA thi đua sáng tạo, tham gia thị trường năng lượng "xanh" quốc tế

Thời gian gần đây, thị trường năng lượng truyền thống như thủy điện, nhiệt điện than,… có xu hướng giảm mạnh do tác động của nhiều yếu tố, nhất là quá trình chuyển dịch năng lượng toàn cầu, gây khó khăn đối với ngành cơ khí-lắp máy nước ta.

Trong bối cảnh này, Tổng công ty Lắp máy Việt Nam-CTCP (LILAMA) phải chuyển hướng kinh doanh, tìm kiếm thị trường mới như gia công chế tạo và lắp đặt module điện phân cho các dự án sản xuất hydrogen xanh. Với vai trò đơn vị đầu ngành trong lĩnh vực Tổng thầu EPC, xây lắp chế tạo,... LILAMA đã từng bước vượt qua thách thức, chủ động tái cấu trúc, nâng cao năng lực thi công cơ khí-lắp máy, mở rộng sang thị trường năng lượng “xanh” quốc tế.

Chế tạo thiết bị phục vụ dự án năng lượng “xanh”

Qua các phong trào thi đua sáng tạo, tăng năng suất lao động, LILAMA đã vượt lên chính mình, xác lập vị thế trong chuỗi dây chuyền sản xuất hydro xanh toàn cầu, góp phần thực hiện mục tiêu Net Zero mà Việt Nam đang hướng tới; đồng thời tạo cơ hội rộng mở tham gia các dự án “xanh” tiếp theo.

Với dự án gia công chế tạo và tổ hợp lắp đặt module điện phân sản xuất hydro xanh NEOM (Ả-rập Xê-út), lần đầu tiên LILAMA-một doanh nghiệp cơ khí Việt Nam đã tham gia ngành công nghiệp sản xuất hydro xanh, tiên phong áp dụng công nghệ điện phân tiên tiến nhất trên thế giới (Green HydrogenGH2, sản xuất hydro từ nguồn năng lượng tái tạo với phát thải CO2 bằng 0). Đây là dự án sản xuất hydro xanh lớn nhất và tiên tiến nhất trên thế giới hiện nay, với 110 module điện phân, tổng công suất 2,2GW, có thể sản xuất 600 tấn hydro xanh mỗi ngày hoàn toàn không phát thải carbon.

ndo_br_gen-h-z7145958824056-555940c8923d54a5d869f0157546f367-6753.jpg
Qua việc chế tạo, tổ hợp hoàn chỉnh 110 module điện phân tại Saudi Arabia, “lính thợ” LILAMA đã khẳng định năng lực, tay nghề trong lĩnh vực gia công, chế tạo cơ khí tại các công trình có kết cấu hiện đại, phức tạp.

Qua việc hợp tác cùng Tập đoàn Thyssenkrupp (Đức) chế tạo, tổ hợp hoàn chỉnh 110 module điện phân cho nhà máy sản xuất hydro xanh lớn nhất thế giới tại Saudi Arabia những “lính thợ” LILAMA đã khẳng định năng lực, tay nghề của mình trong lĩnh vực gia công, chế tạo cơ khí tại các công trình có kết cấu hiện đại, phức tạp.

Kỹ sư Hà Văn Đức, Đội trưởng Thi công số 2 - LILAMA được coi là “cây sáng kiến” của đơn vị, luôn tích cực tham gia thi đua lao động sáng tạo, phát huy sáng kiến cải tiến kỹ thuật. Anh đã hoàn thành xuất sắc công tác quản lý thi công và điều hành sản xuất các module điện phân hydro xanh, đem lại hiệu quả cao trong quá trình gia công chế tạo và lắp đặt module đạt tiêu chí an toàn-chất lượng-tiến độ; góp phần quan trọng hoàn thành kế hoạch xuất khẩu module điện phân thuộc dự án NEOM tại Ả-rập Xê-út.

Đây chính là “mảnh ghép” đầu tiên, giữ vai trò trục xương sống của “siêu đô thị” mang tên NEOM, có nghĩa là Tương lai mới, ghép từ “Neos” (mới) tiếng Hy Lạp và “Mustaqbal” (tương lai) tiếng Ả-rập. Dự án có quy mô diện tích khoảng 26.500km2, nằm trên sa mạc vùng Tabuk của Saudi Arabia, tổng giá trị đầu tư khoảng 500 tỷ USD (hơn 12,3 triệu tỷ đồng Việt Nam). Thành phố được vận hành hoàn toàn bằng năng lượng tái tạo, kỳ vọng sẽ thu hút khoảng 100 triệu lượt khách tham quan hằng năm, tạo ra 380 nghìn việc làm mới, giúp GDP của vương quốc này tăng khoảng 48 tỷ USD vào năm 2030.

Nhà máy Hydrogen do Thyssenkrupp giữ bản quyền công nghệ hệ thống điện phân, mỗi module được tổ hợp hoàn chỉnh tại LILAMA dài 55m, rộng 5m, cao 8m, trọng lượng khoảng 200 tấn, gồm hàng nghìn linh kiện, thiết bị tinh vi, phức tạp. Các module khi chế tạo, lắp đặt và tổ hợp có độ chính xác rất cao, dung sai luôn luôn dưới 2mm, đồng thời hệ thống đường ống dẫn khí đòi hỏi độ sạch tuyệt đối bởi chỉ cần 1 hạt cát lọt vào cũng có thể phát sinh cháy nổ.

ndo_br_gen-h-z7145959362183-70861aad7a58cd8f31f3738c5b30d9f8-5957.jpg
Mỗi module được tổ hợp hoàn chỉnh tại LILAMA dài 55m, rộng 5m, cao 8m, trọng lượng khoảng 200 tấn, gồm hàng nghìn linh kiện, thiết bị tinh vi, phức tạp.

Tại công trường chế tạo kết cấu thép ở Hải Phòng, chúng tôi gặp anh Trần Huy Cao, một thợ lành nghề chuyên xử lý nhiệt, nắn thẳng kết cấu thép bị cong vênh sau khi hàn giúp kết cấu đạt độ chính xác tiêu chuẩn. Chỉ bằng mắt thường và máy đo nhiệt đơn giản, anh Cao biết ngay cần phải hơ lửa và nắn chỉnh ở vị trí nào trong bao lâu để kết cấu thép chính xác với độ dung sai dưới 2mm đúng thiết kế. Anh cũng đã đào tạo được nhiều thế hệ công nhân có trình độ, tay nghề thuần thục, đủ khả năng xử lý, đảm nhiệm công việc sau khi anh về hưu.

Trước khi tham gia chế tạo 110 module của dự án NEOM, từ giữa năm 2022, đội ngũ cán bộ kỹ sư và công nhân LILAMA, với sự hỗ trợ của Thyssenkrupp đã thử nghiệm chế tạo, lắp đặt 2 module có kết cấu tương tự cho nhà máy hydro xanh West Coast (Mỹ), sau đúng 1 năm mày mò mới hoàn thành. Chính từ dự án thử nghiệm này, LILAMA đã tích lũy nhiều kinh nghiệm thực tiễn để tối ưu biện pháp tổ chức thi công, nâng cao hơn nữa năng suất gia công tổ hợp theo dây chuyền, chế tạo hàng loạt khi thực hiện dự án NEOM.

z70980597203848f5bbf611dd18433c1e41cb0de1f988a-17600033353371901377482-2779.jpg
Kỹ sư Hà Văn Đức (bên phải) trao đổi ý kiến, hướng dẫn lắp đặt linh kiện, thiết bị module Hydrogen NEOM.

Tổng Giám đốc LILAMA Nguyễn Văn Hùng đánh giá: “Có thể nói, việc tham gia chế tạo module thiết bị điện phân cho nhà máy Hydrogen NEOM đã mở ra hướng đi mới mẻ cho LILAMA trong bối cảnh sản xuất kinh doanh của ngành cơ khí gặp nhiều khó khăn như vừa qua. LILAMA đã nhanh chóng bắt nhịp chiến lược kinh doanh mới theo xu thế chuyển dịch năng lượng toàn cầu, hướng đến các nguồn năng lượng xanh và bền vững, không phát thải CO2,... Những kinh nghiệm quý giá tích lũy được, hứa hẹn sẽ giúp ngành cơ khí-lắp máy Việt Nam sẵn sàng triển khai các hệ thống năng lượng sạch bền vững, góp phần bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia, chống biến đổi khí hậu và thực hiện cam kết mạnh mẽ của Việt Nam về giảm phát thải”.

Thi đua, sáng tạo khởi nguồn từ thực tiễn

Chia sẻ về động lực tìm kiếm các giải pháp giúp nâng cao hiệu suất lao động trong dự án gia công chế tạo và tổ hợp lắp đặt module điện phân sản xuất hydro xanh, kỹ sư Hà Văn Đức cho biết: "Đối với ngành cơ khí-lắp máy như LILAMA, các sáng kiến thường không mang tính nghiên cứu kinh viện, phát minh trong phòng thí nghiệm mà xuất phát từ yêu cầu giải quyết những vấn đề thực tiễn nảy sinh trong quá trình thi công dự án”.

Theo tính toán, tại dự án NEOM, riêng vật tư nhập khẩu có hơn 1.000 đầu mục với giá trị cao, đặc tính kỹ thuật khác nhau của các nhà cung cấp từ khắp nơi trên thế giới. Việc kiểm soát, cung ứng vật tư có ý nghĩa quan trọng, quyết định thành-bại của dự án. Kỹ sư Đức đã nghiên cứu, chuyển đổi từ quản lý thủ công sang “số hóa”, tích hợp các giải pháp công nghệ thiết kế riêng cho LILAMA, tiết kiệm rất lớn về nhân lực, tiền bạc và nâng cao năng lực quản lý điều hành dự án.

ndo_br_gen-h-z7145959032019-7224e14ce5f080a3eb5b6edc3eaaab78-9746.jpg
Tại dự án NEOM, riêng vật tư nhập khẩu có hơn 1.000 đầu mục với giá trị cao, đặc tính kỹ thuật khác nhau của các nhà cung cấp từ khắp nơi trên thế giới.

Dự án NEOM cũng yêu cầu xử lý những vấn đề đặc thù, theo tiêu chuẩn khắt khe từ đối tác về chất lượng, an toàn và tối ưu hóa công đoạn sản xuất hàng loạt, đáp ứng tiến độ dự án. Ban đầu, quy trình tổ hợp module đi theo trình tự truyền thống: Lắp dựng khung kết cấu thép toàn module, sau đó lần lượt lắp đặt các thiết bị, hệ thống ống, điện và điều khiển, tuy nhiên, trình tự này bộc lộ nhiều hạn chế như không gian thao tác bị thu hẹp dần theo tiến độ lắp đặt, chồng chéo công việc giữa các nhóm ngành, gây mất an toàn và kéo dài thời gian thi công.

Kỹ sư Hà Văn Đức đã đề nghị thay đổi hoàn toàn phương thức tổ hợp, chuyển sang mô hình tổ hợp-hoàn thiện block rời song song trong xưởng, tối ưu trình tự tổ hợp và tối đa hóa khối lượng công việc trong môi trường xưởng, tạo không gian làm việc độc lập, an toàn, tăng năng suất lao động, giúp giảm ít nhất 15% chi phí nhân công cho toàn bộ 110 module (khoảng 6,5 tỷ đồng). Đồng thời, nâng cao hiệu quả kiểm soát chất lượng lắp đặt các chi tiết kỹ thuật của module, thiết lập quy trình kiểm soát chất lượng đa tầng. So với thời điểm ban đầu, đã giảm thời gian lắp đặt mỗi module từ 65 ngày xuống còn dưới 50 ngày, số lượng lỗi phát sinh giảm hơn 80%.

Ông Bùi Đức Kiên, Chủ tịch Hội đồng quản trị LILAMA chia sẻ, động lực để Tổng công ty đẩy mạnh phong trào thi đua xuất phát từ thực tế thi công tại các dự án, có tác dụng to lớn trong việc giảm thời gian thi công và bảo đảm chất lượng công trình, giúp cải thiện tình hình sản xuất, kinh doanh, tăng thu nhập cho người lao động, đồng thời tạo động lực thôi thúc người lao động hăng say lao động, phát huy sáng kiến. Nhiều sáng kiến được ứng dụng trực tiếp tại công trường như cải tiến thiết bị nâng; biện pháp thi công đặc thù cho các hệ thống siêu trường - siêu trọng; ứng dụng phương pháp tự động hóa và phần mềm mô phỏng 3D trong thi công, lắp đặt thiết bị,... Một số sáng kiến đã được xét chọn, đề nghị cấp trên khen thưởng và đưa vào áp dụng rộng rãi trong toàn hệ thống.

ndo_br_dsc5363-17599215859191700406331-3669.jpg
Kỹ sư Hà Văn Đức (đeo kính, chỉ tay) giới thiệu quy trình tổ hợp module hydro xanh của dự án NEOM.

Trong thời gian tới, LILAMA sẽ tiếp tục phát động, phát triển thành phong trào thi đua sâu rộng trong toàn Tổng công ty. Bên cạnh đó, LILAMA tiếp tục chú trọng xây dựng môi trường làm việc và môi trường thi đua tích cực, đổi mới nội dung và hình thức thi đua; thường xuyên tổ chức thi sáng kiến, cải tiến kỹ thuật, thao diễn tay nghề,... nhằm khuyến khích tinh thần học hỏi, sáng tạo, nâng cao tính thực tiễn, hiệu quả trong các phong trào thi đua.

Tại Đại hội Thi đua yêu nước Bộ Xây dựng lần thứ I, kỹ sư Hà Văn Đức, Đội trưởng Đội thi công số 2, Tổng công ty Lắp máy Việt Nam-CTCP (LILAMA) là một trong số các cá nhân điển hình được vinh danh, đồng thời được cử đi dự Đại hội Thi đua yêu nước toàn quốc.

Xem thêm