Tiến sĩ Trương Minh Huy Vũ. (Ảnh: THANH HIỆP)
Tiến sĩ Trương Minh Huy Vũ. (Ảnh: THANH HIỆP)

Kiến nghị giải pháp để Thành phố Hồ Chí Minh tăng trưởng hai con số

Giải pháp nào để Thành phố Hồ Chí Minh có thể đạt mức tăng trưởng hai con số thời gian tới là nội dung được Tiến sĩ Trương Minh Huy Vũ, Thành ủy viên, Viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển Thành phố Hồ Chí Minh chia sẻ trong bài tham luận tại Đại hội Đại biểu Đảng bộ Thành phố Hồ Chí Minh lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030.

Theo ông Vũ, đây là nhiệm vụ chính trị rất quan trọng đã được xác định rõ trong Văn kiện Đại hội, với chỉ tiêu 10-11%.

Từ kinh nghiệm của các quốc gia trên thế giới, ông Vũ cho rằng, không thể tăng trưởng bằng mọi giá, mà phải gắn với ổn định kinh tế vĩ mô. Chúng ta đã có kinh nghiệm trong thập kỷ trước khi tăng trưởng quá nóng, quá cao, dẫn đến lạm phát cao, mất ổn định. Vì vậy, tăng trưởng phải đi cùng môi trường xã hội bình ổn, thu hẹp khoảng cách giàu nghèo mới có thể bền vững.

Từ thực tế phân tích, Viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển Thành phố đề xuất một số nhóm giải pháp trọng tâm. Trong đó đáng chú ý, về thể chế, ông Vũ đề nghị nâng cao năng lực thể chế của Thành phố Hồ Chí Minh. Đây phải là trọng tâm của nhiệm kỳ này.

Thành phố đã có kinh nghiệm trong đề xuất Nghị quyết số 54/2017/QH14 ngày 24/11/2017 của Quốc hội về thí điểm cơ chế, chính sách đặc thù phát triển Thành phố Hồ Chí Minh; Nghị quyết số 98/2023/QH15 ngày 24/6/2023 của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển Thành phố Hồ Chí Minh; Nghị quyết số 188/2025/QH15 ngày 19/2/2025 của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù, đặc biệt để phát triển hệ thống mạng lưới đường sắt đô thị tại thành phố Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh.

Qua những lần đề xuất các nghị quyết đã cho thấy được năng lực thể chế ở Thành phố Hồ Chí Minh. Thành phố hình dung ra được muốn gì, từ đó thiết kế ra được những lập luận, số liệu, minh chứng cụ thể và thuyết phục Trung ương, đồng thời tiếp tục đeo bám các đề xuất. Trong nhiệm kỳ tới, Thành phố cũng cần tập trung giải quyết các tồn đọng; kiến nghị sửa đổi bổ sung Nghị quyết 98/2023/QH15 của Quốc hội; thực hiện tốt mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, điều chỉnh quy hoạch chung của Thành phố.

Bên cạnh đó, chuyển đổi mô hình kinh tế, trong đó tập trung vào công nghiệp, thương mại dịch vụ gắn với xu hướng mới như xanh, số. Đây là nội dung mà Thành phố Hồ Chí Minh phải rất tập trung để triển khai các đề án lớn, xây dựng thành phố thành trung tâm dịch vụ lớn, đề án dịch chuyển công nghiệp và các đề án lớn mang tính đột phá để phát triển. Nông nghiệp tuy đóng góp không cao trong tỉ trọng kinh tế nhưng đối với Thành phố Hồ Chí Minh sau sáp nhập thì đây là bệ đỡ rất quan trọng cả về môi trường lẫn kinh tế.

Mặt khác, về hạ tầng chiến lược, ông Vũ phân tích nhiệm kỳ qua, điểm sáng của ba địa phương và cả vùng là hoàn thiện nhiều công trình hạ tầng lớn, đặc biệt là khởi công vành đai 3, vành đai 4 và các tuyến cao tốc.

Tuy nhiên, theo ông Vũ, chính hạ tầng cũng là vấn đề mà thành phố còn có những hạn chế. Trong định hướng "ba vùng, một đặc khu, ba hành lang, năm trụ cột", cần rất tập trung phát triển hạ tầng kết nối, nhất là các tuyến đường sắt chở người và hàng hóa kết nối các khu vực sản xuất.

"Bên cạnh đó, hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng số là cực kỳ quan trọng. Theo tính toán, chuyển đổi số và hạ tầng số có thể đóng góp rất lớn vào kinh tế Thành phố trong giai đoạn tới, đặc biệt với hạ tầng phục vụ trung tâm tài chính quốc tế", ông Vũ nói.

Thành phố Hồ Chí Minh cũng cần chú trọng huy động nguồn lực, trong đó có đa dạng hình thức huy động khác nhau ứng với nhiều công trình khác nhau, từ giao thông, từ đường sắt đến sân bay, khoa học-công nghệ, chuyển đổi số, văn hóa, giáo dục và các vấn đề môi trường.

Một vấn đề cũng được ông Vũ chia sẻ là về nguồn nhân lực khi hiện nay thành phố có hơn 70 trường đại học. Đây là nguồn lực rất là quan trọng của thành phố. Những trường đại học này còn là các trung tâm đổi mới sáng tạo, trung tâm khởi nghiệp, trung tâm nguồn nhân lực, trung tâm tạo ra nguồn doanh nghiệp.

Theo ông Vũ, trong thời gian tới, thành phố sẽ sắp xếp, tinh gọn lại, tiếp tục phát huy nguồn lực này.

Xem thêm