Nhân kỷ niệm 80 năm Ngày Cách mạng Tháng Tám thành công (19/8/1945 - 19/8/2025) và Quốc khánh 2/9, ngày 19/8, tại Di sản Văn hoá thế giới Hoàng thành Thăng Long (phường Ba Đình, Hà Nội), Trung tâm Bảo tồn Di sản Thăng Long – Hà Nội tổ chức khai mạc chuỗi hoạt động trưng bày, triển lãm về di tích lịch sử, di tích Cách mạng.
Dự chương trình có đồng chí Nguyễn Trọng Nghĩa, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương.
Chuỗi hoạt động trưng bày, triển lãm tập trung vào ba di tích: “Nhà và Hầm D67 - Hành trình đến ngày toàn thắng” (giai đoạn 1); “Phát huy giá trị di tích cách mạng Hầm Cơ yếu - Bộ Tổng Tham mưu”; “Kỳ đài/Cột cờ Hà Nội - Tổ quốc và khát vọng hòa bình”.
Trong khuôn viên di sản Hoàng thành Thăng Long có một di tích đặc biệt, đó là Nhà và Hầm D67, nơi làm việc của Bộ Chính trị, Quân ủy Trung ương trong kháng chiến chống Mỹ, nơi từng có những cuộc họp quan trọng quyết định thắng lợi của cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc.
Trong dịp này, Trung tâm Bảo tồn Di sản Thăng Long – Hà Nội tổ chức trưng bày về Nhà và Hầm D67 – Hành trình đến ngày toàn thắng với mục tiêu diễn giải sinh động vai trò của Nhà và Hầm D67 trong giai đoạn 1968-1975.
Trưng bày giới thiệu hơn 300 tài liệu, hình ảnh, gồm 4 chủ đề: Sự kiện Vịnh Bắc Bộ và Chiến tranh phá hoại lần thứ nhất; Câu chuyện Nhà và Hầm D67; Đánh bại “Việt Nam hóa chiến tranh” và Chiến tranh phá hoại lần thứ 2; Đại thắng mùa Xuân năm 1975. Những trưng bày vừa làm nổi bật giá trị di tích, vừa cho ta hiểu hơn về một giai đoạn hào hùng trong lịch sử đấu tranh bảo vệ Tổ quốc.
Trưng bày triển lãm “Phát huy giá trị di tích Hầm cơ yếu - Bộ Tổng Tham mưu” cung cấp các thông tin bằng phim tài liệu, hệ thống pano kết hợp dùng âm thanh kể chuyện tạo cho khách tham quan cảm nhận như đang tham gia làm việc tại hầm vào thời điểm diễn ra nhiều sự kiện lịch sử. Từ đó làm nổi bật những thông tin lịch sử về vai trò và hoạt động của Cục Cơ yếu - Bộ Tổng tham mưu tại cơ quan Tổng hành dinh trong cuộc kháng chiến chống Mỹ.
Hầm Cơ yếu - Bộ Tổng Tham mưu được xây dựng trong những năm kháng chiến chống Mỹ, có vai trò quan trọng giúp Tổng hành dinh Quân đội nhân dân Việt Nam giữ vững sự chỉ đạo, điều hành, chỉ huy đối với các quân binh chủng, các mặt trận trong điều kiện không quân Mỹ đánh phá ác liệt Thủ đô Hà Nội. Từ đây, các chiến sĩ mã hóa, truyền đi những thông tin tuyệt mật chỉ đạo chiến trường; đồng thời tiếp nhận thông tin, giải mật để phục vụ cho công tác lãnh đạo, chỉ đạo. Hầm Cơ yếu được xây dựng năm 1966. Thời điểm được sử dụng nhiều nhất là tháng 12/1972.
Trưng bày “Kỳ đài/Cột cờ Hà Nội - Tổ quốc và khát vọng hòa bình” nhằm tôn vinh, phát huy giá trị của một di tích lịch sử quan trọng, nơi lưu giữ những giá trị văn hóa, tinh thần của nhân dân Thủ đô và dân tộc Việt Nam.
Trưng bày được thể hiện theo 3 chủ đề: (1) Kỳ đài dưới triều Nguyễn; (2) Sự chiếm đóng của thực dân Pháp và những biến đổi; (3) Nước Việt Nam độc lập.
Kỳ đài Hà Nội được vua Gia Long cho xây dựng đầu thế kỷ 19 ở chính giữa cực nam của trục chính tâm Thành Hà Nội, trên nền cũ của cổng Chu Tước thời Lê.
Kỳ đài từng là công trình có chiều cao nổi bật nhất của Hà Nội trước đây. Dưới triều Nguyễn, vào những ngày đại lễ, ngày rằm, mùng một, cột cờ treo cờ vàng, cờ đỏ biểu trưng cho chủ quyền của một quốc gia.
Thời Pháp thuộc, người Pháp treo cờ nước Pháp như là một biểu tượng thống trị của chế độ thực dân.
Ngày 10/10/1954 lần đầu tiên lá cờ Tổ quốc Việt Nam tung bay trên đỉnh Cột cờ Hà Nội là sự khẳng định về một nước Việt Nam độc lập, tự chủ. Trong kháng chiến chống Mỹ, trên đỉnh Cột cờ là đài quan sát, trực chiến theo dõi tình hình Mỹ ném bom Hà Nội.
Trải qua hơn 200 năm lịch sử, Kỳ đài Hà Nội đã ghi dấu những sự kiện quan trọng trong công cuộc đấu tranh vì độc lập dân tộc.
Ngày nay, Kỳ đài/Cột cờ Hà Nội vẫn sừng sững mang trên đỉnh lá cờ Tổ quốc, biểu trưng cho ý chí độc lập, chủ nghĩa anh hùng và khát vọng hòa bình của Thủ đô Hà Nội và dân tộc Việt Nam.
Nói về hoạt động trưng bày, triển lãm, Giám đốc Trung tâm Bảo tồn Di sản Thăng Long – Hà Nội Nguyễn Thanh Quang cho biết: “Từ mùa thu Cách mạng Tháng Tám 1945 đến mùa thu giải phóng Thủ đô 1954 và mùa xuân đại thắng 1975 là một chặng đường dài đầy gian khổ hy sinh của bao thế hệ cha anh, viết tiếp những trang sử cách mạng hào hùng của Thăng Long - Hà Nội ngàn năm văn hiến. Những câu chuyện lịch sử được kể lại, được tái hiện một cách sinh động trong các trưng bày, triển lãm giúp chúng ta ôn lại những trang sử vàng, tri ân lớp lớp anh hùng liệt sĩ đã ngã xuống vì hòa bình, tự do, là nguồn cảm hứng hun đúc tình yêu Tổ quốc, niềm tự hào dân tộc, tiếp sức mạnh cho thế hệ hôm nay viết tiếp câu chuyện hòa bình trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc”.
