Hành trình qua những đồi vải đỏ

Hành trình qua những vườn vải trĩu quả của vùng vải sớm Tân Yên và vải chính vụ Lục Ngạn như kể câu chuyện về cách mà du lịch nơi đây đang từng bước thay đổi diện mạo vùng đất nông nghiệp và nâng tầm giá trị kinh tế cho người dân. Tân Yên, với hơn 1.300 ha vải thiều, là vùng đất mở màn cho mùa vải Bắc Giang. Cuối tháng 5, khi nhiều nơi còn đang chờ đợi, vải sớm ở đây đã đỏ thẫm, sẵn sàng chào đón những du khách.

Tại xã Phúc Hòa, chúng tôi ghé thăm vườn vải của Hợp tác xã nông nghiệp Tân Yên. Anh Nam (thành viên hợp tác xã) mời du khách tự tay hái thử vải thiều. Cảm giác cầm trái vải vừa chín tới, bóc lớp vỏ mỏng để lộ phần cùi trắng mọng nước, rồi thưởng thức ngay tại vườn thật khó quên. Vị ngọt thanh, thơm lừng, khác hẳn những trái vải mua ở chợ. “Vải sớm Tân Yên có lợi thế thời điểm, lại được chăm sóc theo tiêu chuẩn VietGAP, cho nên chất lượng ổn định”, anh Nam chia sẻ.

Bắc Giang: Xúc tiến tiêu thụ 15 nghìn tấn vải thiều chín sớm

23/05/2025 14:47

Du lịch ở Tân Yên không chỉ dừng lại ở việc hái vải. Người dân nơi đây kết hợp vườn vải với các hoạt động trải nghiệm như tham quan quy trình trồng trọt, chiết ghép cành, đóng gói vải và các tour “về nguồn” ghé thăm các di tích lịch sử như Khu lưu niệm 6 điều Bác Hồ dạy công an nhân dân ở thị trấn Nhã Nam. Thưởng thức món chè vải nấu cùng mướp đắng, một sự kết hợp lạ nhưng hợp với tiết trời mùa hè. Những sản phẩm du lịch này không chỉ mang đến trải nghiệm mới mẻ cho du khách mà còn góp phần quảng bá thương hiệu vải sớm Tân Yên, giúp người dân có thêm thu nhập ngoài việc bán quả.

Với hơn 17.000 ha vải thiều, Lục Ngạn không chỉ là vùng sản xuất lớn nhất mà còn là nơi vải thiều đạt chất lượng cao, được xuất khẩu sang hơn 30 quốc gia. Lục Ngạn đón chúng tôi bằng không khí nhộn nhịp của mùa thu hoạch. Chúng tôi tham gia tour du lịch do Hợp tác xã Thanh Hải Garden Việt tổ chức. Tour bao gồm việc tham quan những vườn vải trĩu quả, du khách được tự tay hái vải, chụp ảnh giữa không gian đỏ rực và nghỉ chân dưới những chòi nhỏ trong vườn. Chị Hương, hướng dẫn viên của hợp tác xã cho biết: “Mỗi năm, chúng tôi đón hàng chục nghìn lượt khách. Họ không chỉ đến hái vải mà còn muốn khám phá văn hóa, cảnh quan của Lục Ngạn”.

Ngoài vườn vải, tour còn đưa du khách đến hồ Cấm Sơn, một viên ngọc xanh giữa núi rừng. Ngồi trên thuyền, ngắm những đảo nhỏ trồng vải giữa mặt nước phẳng lặng, du khách cảm nhận được sự giao thoa giữa du lịch nông nghiệp và du lịch sinh thái. Buổi tối, du khách được thưởng thức các món đặc sản như gà đồi, mì Chũ cùng rượu ngâm vải thiều.

Bà Nguyễn Thị Uyên, Phó Giám đốc Hợp tác xã cho biết, từ ý tưởng ban đầu chỉ là đón khách tham quan vườn vải, hợp tác xã đã xây dựng khu đón tiếp đầy đủ tiện nghi, với nhà nghỉ, khu ăn uống và sân khấu cho các chương trình văn nghệ. “Chúng tôi muốn du khách không chỉ hái vải mà còn được sống trong không gian làng quê, hiểu về cách người dân trồng vải và chế biến các sản phẩm từ vải”, bà nói. Theo thống kê năm 2024, hợp tác xã đã đón hơn 10.000 lượt khách.

Hợp tác xã du lịch Đồng Dao, dưới sự điều hành của ông Hoàng Văn Hiệp, lại mang đến phong cách hiện đại. Với hơn 20 ha đất trồng cây ăn quả, trong đó 4 ha là vải thiều, ông Hiệp đã đầu tư hơn 50 tỷ đồng để biến nơi đây thành khu du lịch cộng đồng hiện đại. “Chúng tôi muốn du khách không chỉ hái vải mà còn tận hưởng kỳ nghỉ đúng nghĩa”, ông Hiệp chia sẻ. Ông Hiệp còn mời nghệ sĩ nổi tiếng và người có ảnh hưởng trên mạng xã hội quảng bá để hình ảnh vải thiều Lục Ngạn lan tỏa rộng rãi.

Tôi ấn tượng với sự thân thiện của người dân và không gian xanh mát của vườn vải. Được tự tay hái vải và nghỉ ngơi giữa thiên nhiên thật sự làm tôi thư giãn.

Bà Nguyễn Thị Lan, đến từ Hà Nội

Bà Nguyễn Thị Lan, đến từ Hà Nội, chia sẻ về buổi trải nghiệm: “Tôi ấn tượng với sự thân thiện của người dân và không gian xanh mát của vườn vải. Được tự tay hái vải và nghỉ ngơi giữa thiên nhiên thật sự làm tôi thư giãn”. Còn anh Trần Văn Minh, một du khách từ Thành phố Hồ Chí Minh cho biết: “Chuyến đi vượt ngoài mong đợi của tôi. Từ việc hái vải, xem biểu diễn dân ca đến thưởng thức món ăn địa phương, tất cả đều rất thú vị và đáng nhớ”.

Có thể thấy du lịch vải thiều Bắc Giang không chỉ là ngành kinh tế bổ sung mà còn là cầu nối quảng bá thương hiệu vải thiều Bắc Giang. Khi du khách trực tiếp tham gia hái vải, tìm hiểu quy trình sản xuất, hay mua các sản phẩm chế biến như rượu vải, mứt vải, họ không chỉ mang về những trái quả mà còn mang theo câu chuyện về chất lượng và giá trị của vải thiều. Điều này giúp xây dựng lòng tin của người tiêu dùng, từ đó nâng cao giá trị kinh tế cho sản phẩm. Đồng thời, du lịch còn tạo chuỗi giá trị gia tăng. Ngoài việc bán vải tươi, người dân có thêm thu nhập từ dịch vụ lưu trú, ăn uống và bán các sản phẩm OCOP như mật ong vải thiều, mì Chũ. Theo số liệu từ Ủy ban nhân dân huyện Lục Ngạn, năm 2023, doanh thu từ du lịch đạt hơn 80 tỷ đồng, một con số ấn tượng minh chứng cho tiềm năng kinh tế mà du lịch mang lại.

Phát triển du lịch vùng vải thiều có nhiều thuận lợi. Đó là vẻ đẹp tự nhiên của các vườn vải, kết hợp với văn hóa phong phú của đồng bào các dân tộc như Tày, Nùng, Sán Dìu. Sự hỗ trợ từ chính quyền địa phương, với các chính sách như Nghị quyết số 112-NQ/TU của Tỉnh ủy Bắc Giang về phát triển du lịch giai đoạn 2021-2025, cũng là động lực lớn. Tuy nhiên, phát triển du lịch nơi đây cũng gặp không ít khó khăn. Hạ tầng giao thông nhiều nơi chưa đáp ứng được lượng khách lớn, nhất là các con đường nhỏ dẫn vào vườn vải. Hệ thống cung cấp điện còn yếu, cơ sở lưu trú và dịch vụ ăn uống còn hạn chế, chưa đủ sức giữ chân du khách.

Việc quảng bá ra thị trường quốc tế chưa phát huy hiệu quả. Để thúc đẩy du lịch vùng vải thiều, Bắc Giang cần đầu tư vào hạ tầng giao thông và cơ sở vật chất như homestay, khách sạn. Việc đào tạo kỹ năng cho người dân làm du lịch cũng quan trọng. Đồng thời, cần đẩy mạnh quảng bá qua mạng xã hội, hợp tác với các công ty lữ hành để đưa hình ảnh vải thiều Bắc Giang ra thế giới.

Những đồi vải đỏ, những nụ cười thân thiện của người dân và những trải nghiệm độc đáo sẽ tiếp tục là lời mời gọi đầy hấp dẫn cho du khách khắp nơi. Hành trình ở thủ phủ vải thiều, với chúng tôi, không chỉ là một chuyến đi, mà còn là một câu chuyện đẹp về sự giao thoa giữa thiên nhiên, con người và khát vọng vươn xa.