Hiện nay, với các phương thức trực tuyến, kết hợp giấy tờ tùy thân hiện đại, người dân có thể tham gia, thụ hưởng chế độ, chính sách bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế bằng hình thức trực tuyến qua Cổng Dịch vụ công Quốc gia, Cổng Dịch vụ công Bảo hiểm xã hội Việt Nam, ứng dụng VNeID, VssID hoặc ứng dụng của một số ngân hàng bên cạnh hình thức trực tiếp tại các điểm giao dịch.
Sự chuyển đổi này đánh dấu bước tiến lớn trong công cuộc cải cách hành chính, ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số của hệ thống Bảo hiểm xã hội Việt Nam nhằm phục vụ người dân ngày một tốt hơn.
Không ngừng rà soát các thủ tục hành chính
Một trong những thay đổi cốt lõi khiến việc tham gia bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế trở nên thuận tiện là việc tinh giản hồ sơ, loại bỏ các loại giấy tờ không còn cần thiết.
Thời gian qua, Bảo hiểm xã hội Việt Nam đã không ngừng rà soát các thủ tục hành chính thuộc lĩnh vực quản lý. Hiện nay, thay vì yêu cầu nhiều loại giấy tờ xác minh danh tính, giờ đây, việc đăng ký tham gia đã được kết nối với Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư. Người dân chỉ cần sử dụng căn cước công dân hoặc thông tin trên ứng dụng VNeID, VssID để đăng ký. Thông tin cá nhân được tự động điền, giảm đáng kể thời gian kê khai và sai sót. Các loại biểu mẫu kê khai cũng ngày càng đơn giản, ngắn gọn.
Việc kết nối, chia sẻ dữ liệu giữa cơ quan bảo hiểm xã hội với các bộ, ngành liên quan (như Công an, Y tế, Tư pháp) cũng giúp tự động xác thực thông tin, giảm đáng kể thời gian và công sức cho cả người dân và cơ quan quản lý.
Bên cạnh đó, Bảo hiểm xã hội Việt Nam cũng đẩy mạnh triển khai các dịch vụ công trực tuyến trên Cổng Dịch vụ công quốc gia, Cổng Dịch vụ công Bảo hiểm xã hội Việt Nam, cũng như trên các ứng dụng VNeID, VssID hoặc ứng dụng của một số ngân hàng. Hiện nay, hầu hết các thủ tục hành chính liên quan đến bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế đã được cung cấp trực tuyến mức độ 4. Người dân, doanh nghiệp có thể thực hiện mọi quy trình từ đăng ký, đóng tiền, nhận kết quả mà không cần phải đến trực tiếp cơ quan bảo hiểm xã hội, tiết kiệm thời gian và chi phí đi lại.
Đơn cử với việc tham gia bảo hiểm y tế hộ gia đình hoặc bảo hiểm xã hội tự nguyện, giờ đây, người dân có thể thực hiện giao dịch hoàn toàn trực tuyến. Chỉ với vài thao tác trên điện thoại thông minh qua ứng dụng VssID, Cổng Dịch vụ công, hoặc các ứng dụng ngân hàng liên kết, người dân có thể tra cứu mức đóng, lựa chọn phương thức đóng (hằng tháng, 3 tháng, 6 tháng, 12 tháng) và thanh toán ngay lập tức. Sau khi thanh toán thành công, thẻ bảo hiểm y tế hoặc sổ bảo hiểm xã hội dưới dạng điện tử sẽ được cập nhật trên ứng dụng, không cần chờ đợi nhận bản giấy…
Trong giai đoạn 2019-2024, Bảo hiểm xã hội Việt Nam đã triển khai đồng bộ các giải pháp mở rộng đối tượng tham gia, cải cách thủ tục hành chính, nâng cao chất lượng phục vụ người dân, doanh nghiệp. Nhờ đó, số người tham gia bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế không ngừng tăng nhanh, bền vững qua từng năm.
Đến nay, toàn ngành bảo hiểm xã hội đã rút gọn thủ tục hành chính từ 114 xuống còn 25 thủ tục, đồng thời triển khai dịch vụ công trực tuyến mức độ 4 và ứng dụng VssID
Đến hết năm 2024, cả nước có gần 19,9 người tham gia bảo hiểm xã hội; hơn 95 triệu người tham gia bảo hiểm y tế, với tỷ lệ bao phủ bảo hiểm y tế đạt khoảng 94,2% dân số; số người tham gia bảo hiểm thất nghiệp là hơn 16 triệu người. Công tác thu-chi và quản lý quỹ được thực hiện chặt chẽ, an toàn, minh bạch, tăng trưởng bền vững. Các chế độ, chính sách được chi trả, giải quyết kịp thời, đầy đủ, đúng quy định bảo đảm quyền và lợi ích cho người lao động, góp phần củng cố niềm tin của người dân vào hệ thống an sinh xã hội.
Song song với đó, Bảo hiểm xã hội Việt Nam tiếp tục đẩy mạnh chuyển đổi số và cải cách thủ tục hành chính với phương châm lấy người dân, doanh nghiệp làm trung tâm phục vụ.
Đến nay, toàn ngành bảo hiểm xã hội đã rút gọn thủ tục hành chính từ 114 xuống còn 25 thủ tục, đồng thời triển khai dịch vụ công trực tuyến mức độ 4 và ứng dụng VssID - bảo hiểm xã hội số. Qua đó, giúp người dân, người lao động dễ dàng tra cứu thông tin, theo dõi quá trình đóng-hưởng các chế độ bảo hiểm nhanh chóng, thuận tiện.
Hướng tới hệ thống an sinh xã hội hiện đại, thân thiện, dễ tiếp cận
Việc đơn giản hóa không chỉ dừng lại ở khâu đăng ký tham gia mà còn mở rộng đến quá trình thụ hưởng các chế độ, chính sách.
Trong khám, chữa bệnh bảo hiểm y tế, từ việc liên thông, đồng bộ dữ liệu, hiện nay, người dân chỉ cần sử dụng căn cước công dân gắn chip hoặc ứng dụng VNeID, VssID để thay thế thẻ bảo hiểm y tế giấy, quy trình làm thủ tục khám chữa bệnh tại các cơ sở y tế đã nhanh chóng hơn, giảm tải thời gian chờ đợi cho người bệnh.
Trong chi trả chế độ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp, người dân, người lao động có thể lựa chọn nhận các khoản trợ cấp như lương hưu, trợ cấp ốm đau, thai sản... qua tài khoản ngân hàng thay vì nhận tiền mặt tại bưu điện hoặc cơ quan bảo hiểm xã hội như trước đây. Hình thức chi trả không dùng tiền mặt này vừa an toàn, nhanh chóng lại giúp người dân thụ hưởng chế độ ngay tại nhà.
Về công tác giải quyết các chế độ, qua ứng dụng VssID và các cổng dịch vụ công, người dân cũng có thể theo dõi quá trình đóng, tiến độ giải quyết hồ sơ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế của mình, giúp chủ động, yên tâm hơn.
Có thể thấy, với những nỗ lực không ngừng trong việc cải cách hành chính, ứng dụng công nghệ thông tin và chuyển đổi số Bảo hiểm xã hội Việt Nam đang từng bước xây dựng một hệ thống an sinh xã hội hiện đại, thân thiện, dễ tiếp cận hơn với mọi người dân.
