Trong khuôn khổ dự án “Tăng cường trợ giúp pháp lý cho người nghèo và đối tượng yếu thế”, ngày 15/8, Bộ Tư pháp phối hợp một số đơn vị tổ chức Hội thảo “Chia sẻ kinh nghiệm và thực tiễn trong quá trình thực hiện trợ giúp pháp lý”.
Phát biểu khai mạc, Phó Cục trưởng Phổ biến, giáo dục pháp luật và trợ giúp pháp lý (Bộ Tư pháp) Vũ Thị Hường nhấn mạnh, trải qua gần 30 năm hình thành và phát triển, công tác trợ giúp pháp lý ngày càng được hoàn thiện về mọi mặt. Luật Trợ giúp pháp lý được ban hành thể hiện rõ sự quan tâm của Đảng, Nhà nước đối với công tác trợ giúp pháp lý.
Bên cạnh đó, đội ngũ trợ giúp viên pháp lý ngày càng được tăng cường về số lượng và nâng cao về chất lượng; các tổ chức trợ giúp pháp lý, tư vấn pháp luật, tổ chức hành nghề luật sư ngày càng tham gia đông đảo vào các vụ việc trợ giúp pháp lý. Quy trình thực hiện vụ việc ngày càng được hoàn thiện, hướng tới nâng cao chất lượng trợ giúp pháp lý, bảo đảm quyền và lợi ích cho người nghèo và các đối tượng yếu thế.
Tại hội thảo, đại diện Sở Tư pháp, Trung tâm Trợ giúp pháp lý các địa phương tập trung đã trao đổi, thảo luận về kinh nghiệm thực hiện vụ việc trợ giúp pháp lý trên địa bàn; tình hình công tác trợ giúp pháp lý sau khi sáp nhập tỉnh, vận hành mô hình chính quyền địa phương 2 cấp; kinh nghiệm trợ giúp pháp lý cho đối tượng đặc thù như phụ nữ, trẻ em, người nghèo, người dân tộc thiểu số, người khuyết tật.
Chia sẻ kinh nghiệm tham gia tố tụng trong một vụ án trực tiếp trợ giúp pháp lý, bà Đỗ Thị Hải, Trợ giúp viên pháp lý, Trung tâm Trợ giúp pháp lý Nhà nước Hưng Yên cho hay, trong thực tế việc tham gia tố tụng có thể gặp một số khó khăn vướng mắc xuất phát từ cả phía người tham gia tố tụng và các cơ quan tiến hành tố tụng. Trong đó, phải kể đến khó khăn do nhiều người tham gia tố tụng thiếu hiểu biết pháp luật, dẫn đến việc không biết cách bảo vệ quyền lợi hoặc không hợp tác đúng cách với cơ quan tố tụng; khó khăn trong việc thu thập chứng cứ; quá tải công việc việc từ phía các cơ quan tiến hành tố tụng; thời gian giải quyết kéo dài, trong một số trường hợp, quá trình tố tụng có thể thiếu minh bạch, gây khó khăn cho người dân trong việc theo dõi, giám sát.
Từ những phân tích trên, bà Hải kiến nghị cần nâng cao nhận thức và năng lực cho người tham gia tố tụng; tăng cường chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức trong hoạt động tố tụng; hoàn thiện cơ chế, chính sách pháp luật về tố tụng, bảo đảm tính đồng bộ, thống nhất, khả thi, phù hợp thực tiễn. Đồng thời, nâng cao hiệu quả phối hợp giữa các cơ quan, tổ chức; đi kèm với đó là tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, đánh giá chất lượng, xử lý nghiêm minh, kịp thời các hành vi vi phạm pháp luật, tiêu cực trong hoạt động tố tụng.
Theo đại diện Trung tâm trợ giúp pháp lý Nhà nước tỉnh Lạng Sơn: Phụ nữ người dân tộc thiểu số là nhóm yếu thế cần được quan tâm đặc biệt trong công tác trợ giúp pháp lý. Hiện phong tục tập quán tại đây còn lạc hậu và định kiến về giới còn sâu sắc.
Do ảnh hưởng của phong tục tập quán, nhiều chị em phụ nữ không dám trình bày vấn đề cá nhân, đặc biệt là các vụ bạo lực gia đình, những vấn đề nhạy cảm. Trong khi đó, nguồn nhân lực hiện nay của Trung tâm này còn mỏng, khối lượng công việc lớn, số lượng vụ việc trợ giúp pháp lý thụ lý tăng qua các năm.
Do đó, đề nghị Cục Phổ biến giáo dục pháp luật và Trợ giúp pháp lý (Bộ Tư pháp) hỗ trợ xây dựng, tăng cường hỗ trợ tài liệu truyền thông bằng song ngữ (tiếng Việt-tiếng dân tộc) bao gồm những hình ảnh, thí dụ minh họa dễ hiểu nhằm lan tỏa rộng rãi chính sách trợ giúp pháp lý, phù hợp từng đối tượng được trợ giúp pháp lý.
Bên cạnh đó, tăng cường tập huấn chuyên sâu cho đội ngũ trợ giúp pháp lý về kỹ năng thực hiện trợ giúp pháp lý trong các vụ việc có yếu tố là người dân tộc thiểu số, yếu tố giới, kỹ năng làm việc với phụ nữ là người là người dân tộc thiểu số, lồng ghép vấn đề giới, tâm lý và giao tiếp liên văn hóa nhằm nâng cao kỹ năng, nghiệp vụ cho người thực hiện trợ giúp pháp lý, từ đó nâng cao hiệu quả hoạt động trợ giúp pháp lý…
