Cần cơ chế, chính sách phù hợp để Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam hoạt động hiệu quả

Phát biểu ý kiến khai mạc hội nghị, Thủ tướng Phạm Minh Chính nêu rõ, trong kỷ nguyên số và hội nhập sâu rộng, sự lưu chuyển các dòng vốn, công nghệ và tri thức giữa các quốc gia, khu vực và trên quy mô toàn cầu ngày càng được thúc đẩy với tốc độ chưa từng có.

Các trung tâm tài chính quốc tế có vai trò đặc biệt quan trọng trong quá trình này, là nơi kết nối các thị trường, thúc đẩy đổi mới sáng tạo, chuẩn mực quản trị và tiêu chuẩn minh bạch.

Đối với Việt Nam, việc xây dựng Trung tâm tài chính quốc tế không chỉ để thu hút các nguồn lực đầu tư, bắt nhịp và kết nối với thế giới, mà còn để xây dựng những cơ chế, chính sách và mô hình quản trị mới, hiệu quả; góp phần tạo động lực thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội, đặc biệt là tăng trưởng kinh tế 8% trở lên trong năm 2025 và 2 con số những năm tới, thực hiện thắng lợi 2 mục tiêu chiến lược 100 năm, trở thành nước phát triển có thu nhập cao; bảo đảm tăng trưởng cao và bền vững; trong đó coi trọng cả thu hút đầu tư trực tiếp và gián tiếp nước ngoài.

Thông qua việc đẩy nhanh xây dựng, sớm vận hành Trung tâm tài chính quốc tế sẽ góp phần định vị rõ vị thế và kết nối Việt Nam với mạng lưới tài chính toàn cầu; thúc đẩy các mô hình tài chính tương lai; đồng thời góp phần thực hiện tốt các đột phá chiến lược về thể chế, nguồn nhân lực, kết cấu hạ tầng cũng như các quyết sách mới đây của Bộ Chính trị.

Tại hội nghị này, Thủ tướng đề nghị các đại biểu tập trung đóng góp ý kiến, bổ sung kinh nghiệm quốc tế, trong nước về xây dựng Trung tâm tài chính quốc tế; đồng thời cho ý kiến cụ thể về nội dung dự thảo Nghị định, trong đó lưu ý các nội dung sau: cần có cơ chế, chính sách, giải pháp gì để kịp thời đưa Trung tâm tài chính quốc tế đi vào hoạt động hiệu quả? Địa vị pháp lý của cơ quan điều hành và Cơ quan giám sát (các chuẩn mực, quy tắc..) theo mô hình gì, cụ thể thế nào? Cơ chế vận hành-quản trị rủi ro có gì cần lưu ý? Khung sản phẩm-thị trường-hạ tầng giao dịch cần có các giải pháp cụ thể gì? Để thu hút nhân lực tinh hoa, cần có khung ưu đãi, bảo hộ pháp lý, bảo đảm hài hòa lợi ích-chia sẻ rủi ro thế nào?

Thủ tướng nêu rõ, thời gian qua, kinh tế vĩ mô Việt Nam ổn định, tăng trưởng được thúc đẩy, kiểm soát lạm phát, các cân đối lớn được bảo đảm; năng lượng bảo đảm đủ cho sản xuất, kinh doanh; bội chi ngân sách, nợ công, nợ Chính phủ, nợ nước ngoài trong vòng kiểm soát, do đó dư địa để điều hành chính sách tài khoá còn rất lớn; lao động đáp ứng yêu cầu chuyển đổi, chính trị ổn định, trật tự an toàn xã hội được bảo đảm; Việt Nam đang nỗ lực xây dựng nền kinh tế độc lập, tự chủ, hội nhập quốc tế sâu rộng, thực chất và hiệu quả, trong đó có việc thúc đẩy thành lập Trung tâm tài chính quốc tế.

Chính phủ sẵn sàng lắng nghe các ý kiến của các chuyên gia, nhà đầu tư, doanh nghiệp, trên cơ sở đó tiếp tục hoàn thiện thể chế, thúc đẩy phát triển đất nước. Rất mong được cộng đồng quốc tế quan tâm, hỗ trợ giúp đỡ với tinh thần “cùng chia sẻ tầm nhìn; cùng làm, cùng chiến thắng và cùng phát triển”; Chính phủ luôn bảo vệ các quyền và lợi ích chính đáng của người dân, doanh nghiệp, nhà đầu tư.

Theo dự thảo Nghị quyết của Chính phủ về thành lập Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam, về định hướng phát triển Trung tâm tài chính quốc tế Việt Nam tại Thành phố Hồ Chí Minh: trở thành Trung tâm tài chính quốc tế có hệ sinh thái tài chính đa dạng, hiện đại, cung cấp các dịch vụ tài chính chuyên sâu, khai thác tác động cộng hưởng, tương hỗ của các dịch vụ tài chính, dịch vụ hỗ trợ khác nhau như: huy động vốn, đầu tư, tiết kiệm, thanh toán, phát hành sản phẩm tài chính.

Phát triển thị trường vốn gắn với các sản phẩm tài chính, phái sinh tài chính, dịch vụ quản lý tài sản, quản lý quỹ, bảo hiểm, các sản phẩm, dịch vụ tài chính xanh; hệ thống ngân hàng, sản phẩm thị trường tiền tệ; phát triển các lĩnh vực dịch vụ tài chính ứng dụng công nghệ (fintech) và đổi mới sáng tạo; lĩnh vực cung cấp sản phẩm, dịch vụ công nghệ số; lĩnh vực dịch vụ phát triển, quản lý tài sản số...; thành lập các sàn giao dịch và nền tảng giao dịch mới kết nối với các thị trường hàng hóa vật chất ở trong nước và quốc tế; các dịch vụ chuỗi cung ứng khu vực, trung tâm logistic, vận tải cảng biển; các dịch vụ tài chính gắn với hoạt động của khu thương mại tự do; thúc đẩy phát triển các hoạt động, dịch vụ hỗ trợ chuyên nghiệp như kế toán, kiểm toán, dịch vụ xếp hạng tín nhiệm, dịch vụ pháp lý, tư vấn quản lý tài sản; và các dịch vụ khác theo nhu cầu phát triển của thị trường tài chính.

Định hướng phát triển Trung tâm tài chính quốc tế Việt Nam tại thành phố Đà Nẵng trở thành trung tâm tài chính quốc tế gắn với hệ sinh thái đổi mới sáng tạo và ứng dụng các công nghệ chiến lược, phát triển trên nền tảng hạ tầng công nghệ và đổi mới sáng tạo, hoạt động ổn định, minh bạch, theo thông lệ quốc tế và phù hợp với xu hướng phát triển; cung cấp dịch vụ tổ chức thị trường và tài chính, thu hút nguồn vốn quốc tế, các nhà đầu tư lớn, các nhà phát triển, doanh nghiệp khởi nghiệp, chuyên gia công nghệ có tư duy toàn cầu và nhân tài thuộc lĩnh vực tài chính đến làm việc và tạo ra giá trị vượt trội dựa trên môi trường sống và làm việc thân thiện, có bản sắc, dịch vụ chất lượng cao, an ninh an toàn và quản trị minh bạch.

Phát triển các lĩnh vực và tổ chức các thị trường tài chính xanh, tài chính thương mại phục vụ doanh nghiệp vừa và nhỏ, doanh nghiệp đổi mới sáng tạo, các tổ chức và cá nhân không cư trú; các hoạt động thương mại qua biên giới gắn với các cảng biển, cảng hàng không quốc tế, khu thương mại tự do, khu công nghệ cao, khu kinh tế mở, khu công nghiệp, khu đô thị công nghiệp số; thành lập các sàn giao dịch và nền tảng giao dịch mới, thử thử nghiệm có kiểm soát một số mô hình mới như tài sản số, tiền số, thanh toán số; thu hút và cung cấp các dịch vụ quản lý vốn, tài sản và đầu tư quốc tế, các quỹ đầu tư, quỹ kiều hối, công ty quản lý quỹ, phát triển mô hình văn phòng gia đình; quản trị rủi ro và bảo hiểm tài chính; phát triển các doanh nghiệp khởi nghiệp cung cấp giải pháp tài chính phục vụ tiêu dùng, du lịch, thương mại, logistics và gắn với các dịch vụ tại khu thương mại tự do; quản lý chuyển đổi số và dữ liệu lớn; các hoạt động hỗ trợ, tư vấn, phát triển các dịch vụ pháp lý liên quốc gia và xuyên quốc gia; và các dịch vụ khác theo nhu cầu phát triển của thị trường tài chính…

Phát biểu ý kiến kết luận hội nghị, Thủ tướng Phạm Minh Chính cảm ơn các ý kiến đóng góp quý báu với tinh thần trách nhiệm, hợp tác, yêu quý Việt Nam; đây là công việc khó, mặc dù chưa thực hiện bao giờ, nhưng Việt Nam quyết tâm làm, không bỏ lỡ cơ hội.

Trên cơ sở các ý kiến đóng góp, Việt Nam sẽ lựa chọn để Trung tâm Tài chính quốc tế tại Việt Nam kế thừa những mô hình đã có, vừa phát huy sức sáng tạo của con người, truyền thống lịch sử, văn hóa, điều kiện hoàn cảnh cụ thể của Việt Nam, vận dụng linh hoạt, sáng tạo trong bối cảnh quốc tế hiện nay. Cần phối hợp chặt chẽ, hợp tác hiệu quả giữa trong nước với nước ngoài, doanh nghiệp trong nước với doanh nghiệp nước ngoài, giữa các định chế tài chính với các cơ quan quản lý nhà nước của Việt Nam, kết hợp tài chính với thương mại, đầu tư, đầu tư trong hoạt động của Trung tâm; kết hợp sức mạnh dân tộc với thế giới, sức mạnh bên trong với sức mạnh bên ngoài; tuân thủ các luật lệ, thông lệ quốc tế.

Về một số vấn đề cụ thể, Thủ tướng cho biết, Chính phủ đã thành lập Ban Chỉ đạo chung về Trung tâm Tài chính quốc tế do Thủ tướng Chính phủ phụ trách, có sự tham gia của các thành viên Chính phủ liên quan. Về các cơ quan trong Trung tâm, Thủ tướng cho biết định hướng thành lập hai cơ quan điều hành thuộc hai địa phương nhưng một cơ quan giám sát chung, một tòa án để giải quyết các tranh chấp.

Trung tâm Tài chính quốc tế được vận hành dựa trên cơ sở số hóa, trí tuệ nhân tạo (AI), có tính cạnh tranh cao; thu hút nguồn lực; con người trong hệ thống phải chuyên nghiệp, có cả chuyên gia trong nước và nước ngoài để tiếp thu tinh hoa trí tuệ đã được đúc kết trên thế giới, dân tộc hóa vào điều kiện Việt Nam; Đà Nẵng và Thành phố Hồ Chí Minh cần tạo các điều kiện thuận lợi nhất để thu hút các chuyên gia theo một cơ chế, chính sách cạnh tranh nhất, tạo môi trường sinh thái hòa quyện con người, xã hội, thiên nhiên; có tính dễ định đoán, quen thuộc; hòa quyện giữa truyền thống và đột phá, giữa tinh hoa của nhân loại với Việt Nam; gắn kết giữa các cơ quan ngân hàng, tài chính với các cơ quan khác nhau để thúc đẩy các trung tâm này.

Khung pháp lý minh bạch, tự chủ, tách rời hoạt động trong nước và ngoài nước, có cơ chế, chính sách ưu đãi nhất định. Trong quá trình này phải có cách chuyển giao công nghệ, trong đó, coi trọng con người là yếu tố quyết định. Hoạt động không chỉ đơn thuần về tài chính mà còn có cả sản xuất, kinh doanh, thương mại, đầu tư, bảo đảm nhuần nhuyễn, cạnh tranh với các trung tâm tài chính khác; thủ tục hành chính thuận lợi, cắt bỏ các rào cản không cần thiết.

Thành phố Hồ Chí Minh, Đà Nẵng cần chuẩn bị các điều kiện cần thiết để trong tháng 11 này có thể đi vào hoạt động các trung tâm này; phải khẩn trương, công khai, minh bạch để tạo đà, tạo khí thế; phát huy sức mạnh của 2 thành phố kết hợp với sức mạnh của cả nước. Muốn vậy phải có khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo là những nền tảng chính; phải dám nghĩ, dám làm, dám vươn lên và phải có nguồn lực.

Thủ tướng yêu cầu các cơ quan được giao soạn thảo sớm hoàn thành Chính phủ dự thảo Nghị định về Trung tâm Tài chính quốc tế tại Việt Nam. Thủ tướng mong bạn bè quốc tế tiếp tục giúp đỡ, hỗ trợ Việt Nam để sớm đưa Trung tâm Tài chính quốc tế đi vào hoạt động trong tháng 11 này.