Thu gom rác tại nguồn ở huyện Hóc Môn. (Ảnh: NHẬT THÀNH)
Thu gom rác tại nguồn ở huyện Hóc Môn. (Ảnh: NHẬT THÀNH)

Bảo vệ môi trường lâu dài, thực chất

Dù đã có những thành quả quan trọng, chúng ta không thể chủ quan, không thể lơ là, mà cần tiếp tục chú trọng, quan tâm hơn nữa những nội dung về bảo vệ môi trường.

Từ tháng 7/2021, Quốc hội Khóa XV đã ban hành Nghị quyết số 16/2021/QH15 về Kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội 5 năm 2021-2025, trong đó đã đề ra 5 chỉ tiêu môi trường, gồm: Tỷ lệ sử dụng nước sạch, nước hợp vệ sinh của dân cư thành thị là 95-100% và nông thôn là 93-95%; tỷ lệ thu gom và xử lý chất thải rắn sinh hoạt đô thị bảo đảm tiêu chuẩn, quy chuẩn đạt 90%; tỷ lệ khu công nghiệp, khu chế xuất đang hoạt động có hệ thống xử lý nước thải tập trung đạt tiêu chuẩn môi trường đạt 92%; tỷ lệ cơ sở gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng được xử lý đạt 100%; tỷ lệ che phủ rừng không thấp hơn mức 42%...

Theo nhận định của các cơ quan chức năng và một số đại biểu Quốc hội, những chỉ tiêu môi trường trong kế hoạch nêu trên cơ bản đã đạt hoặc vượt so với con số đưa ra. Như vậy, Nghị quyết của Quốc hội đã được thực hiện tốt. Vấn đề quan trọng đặt ra là chúng ta có tiếp tục đưa ra những chỉ tiêu môi trường để thực hiện trong giai đoạn tiếp theo hay không?

Nước sạch luôn luôn có vai trò quan trọng đối với đời sống, sinh hoạt của người dân. Cùng với những thành tựu trong lĩnh vực này nhiều năm qua, người dân đang đối mặt những bất cập, trở ngại mà có nơi, có lúc chưa được giải quyết kịp thời, như: Chất lượng nguồn nước chưa bảo đảm; đường ống bị rò rỉ, vỡ; việc cung cấp nước sạch, nước hợp vệ sinh cho vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc, vùng bãi ngang, hải đảo... còn hạn chế.

Đối với xử lý rác thải, dù đã có rất nhiều nỗ lực từ các cơ quan chức năng, địa phương cũng như người dân nhưng đây vẫn là vấn đề gây nhiều lo lắng, băn khoăn, bất cập, nhất là ở những đô thị lớn. Cách thức xử lý chất thải sinh hoạt tại nhiều nơi chủ yếu là dùng phương pháp chôn lấp; nhiều bãi rác quá tải, từ đó lại đặt ra những lo ngại khác về môi trường... Đáng chú ý, việc phân loại rác tại nguồn ở nhiều địa phương không đạt kết quả như kỳ vọng cũng gây khó khăn trực tiếp cho quá trình xử lý, tạo ra áp lực lớn về thu gom.

Trên đây mới chỉ là hai trong số nhiều vấn đề về môi trường đã và đang rất cần được cả hệ thống chính trị, từng người dân quan tâm để cùng nhau bảo vệ môi trường sống của chính mình và thực hiện cam kết của Việt Nam về xây dựng, triển khai các biện pháp giảm phát thải khí nhà kính để đạt mức phát thải ròng bằng 0 (Net Zero) vào năm 2050.

Chính vì vậy, dù đã có những thành quả quan trọng, chúng ta không thể chủ quan, không thể lơ là, mà cần tiếp tục chú trọng, quan tâm hơn nữa những nội dung về bảo vệ môi trường. Chính phủ, Quốc hội, Mặt trận Tổ quốc các cấp, các địa phương cần tiếp tục rà soát, giám sát công tác bảo vệ môi trường để có những hướng đi mới thiết thực, phù hợp và đạt hiệu quả thực tế. Trong đó, cần chú trọng giám sát, giải quyết và tập trung phát triển đối với những công việc liên quan mật thiết đời sống người dân.

Chúng ta cần tiếp tục đầu tư, hỗ trợ cung cấp nước sạch cho người dân nghèo, miền núi, vùng sâu, vùng xa, hải đảo… Các bộ, ngành cần có chính sách xã hội hóa, phát triển lành mạnh thị trường nước sạch và nước hợp vệ sinh; huy động các thành phần kinh tế, nhất là khu vực tư nhân đầu tư cung cấp nước sạch, nước hợp vệ sinh để tăng thêm nguồn lực phục vụ nhu cầu của nhân dân; bảo đảm tốt chất lượng nguồn nước...

Một vấn đề quan trọng hiện nay về bảo vệ môi trường là tiếp tục thu gom và xử lý chất thải rắn sinh hoạt một cách thực chất. Các cơ quan chức năng, các địa phương cần tuyên truyền, phổ biến thông tin sâu rộng về phân loại rác tại nguồn tới từng người dân, từng hộ gia đình. Giảm rác thải tại nguồn, gia tăng tái sử dụng, tái chế là những biện pháp giúp giảm trực tiếp khối lượng rác thải cần phải xử lý, qua đó góp phần hạn chế các nguy cơ ô nhiễm môi trường.

Chúng ta cần tiếp tục có các kế hoạch, chỉ tiêu, chương trình hành động để chủ trương bảo vệ môi trường luôn là nhiệm vụ cấp bách của cả hệ thống chính trị từ Trung ương đến địa phương.

Xem thêm