Vượt qua “bão kép” thiên tai và biến động thị trường, nông nghiệp giữ vững đà tăng trưởng

Đó là khẳng định của Thứ trưởng Nông nghiệp và Môi trường Phùng Đức Tiến tại buổi họp báo thường kỳ tháng 11 của Bộ Nông nghiệp và Môi trường diễn ra vào sáng 4/12, tại Hà Nội.

Chủ động ứng phó trong bối cảnh “bão chồng bão”

Báo cáo của Bộ Nông nghiệp và Môi trường tháng 11 cho thấy: Tình hình thế giới thời gian qua tiếp tục diễn biến phức tạp, tiềm ẩn nhiều rủi ro và bất định. Căng thẳng thương mại gia tăng, cùng với các yêu cầu ngày càng khắt khe về truy xuất nguồn gốc, quy định an toàn thực phẩm trong xuất khẩu nông sản đã tác động không nhỏ đến tăng trưởng và phát triển kinh tế.

Thiên tai, thời tiết cực đoan xảy ra trên diện rộng tại Mỹ, Trung Quốc, Ấn Độ… làm biến động mạnh giá cả hàng hóa, đe dọa an ninh lương thực toàn cầu, đồng thời đẩy giá vật tư đầu vào cho sản xuất và thương mại nông, lâm, thủy sản tăng cao.

Ở trong nước, từ cuối quý III đến nay, thiên tai diễn biến đặc biệt bất thường. Mưa lớn kéo dài gây lũ lụt, lũ quét, sạt lở đất trên diện rộng tại khu vực miền núi phía bắc và bắc trung bộ, đặc biệt trong đợt lũ từ cuối tháng 9/2025 đến giữa tháng 10/2025, làm nhiều người chết và mất tích; hàng chục nghìn hộ dân bị ảnh hưởng; kết cấu hạ tầng giao thông, thủy lợi, đê điều, điện, trường học, cơ sở y tế bị hư hỏng nặng, với tổng thiệt hại ước tính hàng chục nghìn tỷ đồng.

Trong tháng 11/2025, khu vực Trung Bộ tiếp tục hứng chịu mưa lớn, lũ lụt, sạt lở đất, gây thiệt hại nặng nề về người và tài sản; nhiều diện tích lúa, hoa màu, cây trồng, nuôi trồng thủy sản, công trình hạ tầng nông thôn bị cuốn trôi, vùi lấp.

Tại Đồng bằng sông Cửu Long, tình trạng hạn hán cục bộ, thiếu nước sinh hoạt và sản xuất, xâm nhập mặn gia tăng tiếp tục đe dọa sản xuất nông nghiệp, thủy sản và sinh kế của người dân, làm gia tăng nguy cơ mất an ninh nguồn nước, an ninh lương thực ở cấp vùng.

Trong bối cảnh đó, ngành nông nghiệp và môi trường đã bám sát chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước và yêu cầu của thực tiễn; chỉ đạo, điều hành theo phương châm “chủ động, quyết liệt, linh hoạt, đồng bộ, có trọng tâm, trọng điểm ngay từ những ngày đầu, tháng đầu của năm 2025”.

Tập trung hoàn thiện thể chế, cơ chế, chính sách về đất đai, tài nguyên nước, bảo vệ môi trường, ứng phó biến đổi khí hậu, nông nghiệp, nông thôn; xây dựng, trình ban hành và tổ chức thực hiện các chiến lược, quy hoạch, chương trình, đề án lớn phát triển ngành. Công tác điều hành được gắn chặt với nhiệm vụ cơ cấu lại ngành theo hướng nông nghiệp sinh thái, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn; đẩy mạnh chuyển đổi số, xây dựng, kết nối, chia sẻ cơ sở dữ liệu dùng chung của ngành.

Cùng với đó, Bộ chủ động tháo gỡ khó khăn về thể chế, thị trường, tín dụng, hạ tầng cho địa phương, doanh nghiệp, hợp tác xã; tăng cường xúc tiến thương mại, đa dạng hóa thị trường, mở rộng mặt hàng xuất khẩu, đàm phán mở cửa thị trường, xử lý rào cản kỹ thuật, truy xuất nguồn gốc, an toàn thực phẩm, khắc phục các cảnh báo chống khai thủy sản bất hợp pháp “thẻ vàng” IUU (IUU - khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định).

Giữ vững sản xuất, xuất khẩu tiếp tục là điểm sáng

Nhờ sự chỉ đạo quyết liệt, linh hoạt, sản xuất trồng trọt, chăn nuôi, thủy sản trong 11 tháng năm 2025 tiếp tục duy trì ổn định và phát triển. Cả nước đã gieo cấy khoảng 7,1 triệu ha lúa, bằng 99,9% so với cùng kỳ; diện tích lúa đã thu hoạch đạt 6,95 triệu ha; sản lượng đạt 42,56 triệu tấn.

Chăn nuôi lợn phục hồi chậm do ảnh hưởng thiên tai và tâm lý thận trọng trong tái đàn, song tổng đàn vẫn tăng 0,3%; đàn gia cầm tăng 2,8%.

Lâm nghiệp duy trì ổn định với 262,3 nghìn ha rừng trồng mới; sản lượng gỗ khai thác đạt gần 22,9 triệu m³.

Thủy sản đạt 9,05 triệu tấn, tăng 2,9%, trong đó cá đạt 6,36 triệu tấn, tôm đạt 1,41 triệu tấn.

Kim ngạch xuất khẩu nông, lâm, thủy sản tháng 11 ước đạt 5,8 tỷ USD; lũy kế 11 tháng đạt 64,01 tỷ USD, tăng 12,6% so cùng kỳ năm trước. Nông sản đạt 34,24 tỷ USD; thủy sản đạt 10,38 tỷ USD; lâm sản đạt 16,61 tỷ USD. Trung Quốc, Mỹ và Nhật Bản tiếp tục là ba thị trường lớn nhất.

Phát biểu tại buổi họp báo, Thứ trưởng Nông nghiệp và Môi trường Phùng Đức Tiến nhấn mạnh: Năm 2025 là một năm đặc biệt khó khăn, ngành phải ứng phó thiên tai trên nhiều mặt trận, với tổng thiệt hại ước khoảng 83.500 tỷ đồng, hơn 400 người chết và mất tích; riêng bão Yagi gây thiệt hại hơn 8.000 tỷ đồng, trong đó 80% tổn thất thuộc về nông nghiệp.

"Trong bối cảnh đó, mục tiêu quan trọng nhất là phục hồi và phục vụ sản xuất. Đến nay, các chỉ tiêu cơ bản vẫn được giữ vững: sản lượng lúa ước đạt hơn 43 triệu tấn; đàn lợn tăng 0,3%, đàn gia cầm đạt 584 triệu con; thủy sản đạt 8,05 triệu tấn, phấn đấu cả năm đạt 9,05 triệu tấn; sản lượng gỗ rừng trồng đạt xấp xỉ 31 triệu m³. Tăng trưởng toàn ngành dự kiến đạt khoảng 3,8%-3,9%", Thứ trưởng Phùng Đức Tiến cho biết.

"Đặc biệt, xuất khẩu nông, lâm, thủy sản tiếp tục là điểm sáng. Với kim ngạch 64,01 tỷ USD sau 11 tháng, nếu tháng 12 đạt khoảng 6 tỷ USD, toàn ngành hoàn toàn có thể cán mốc gần 70 tỷ USD, vượt xa mục tiêu 65 tỷ USD đề ra", Thứ trưởng Phùng Đức Tiến nhấn mạnh.