Vững vàng trước thử thách, ngành y tế đạt nhiều kết quả quan trọng trong nhiệm kỳ 2020-2025

Báo cáo chính trị của Ban Chấp hành Đảng bộ Bộ Y tế nhiệm kỳ 2020-2025 tại Đại hội đại biểu Đảng bộ Bộ Y tế lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030 nêu rõ, trong nhiệm kỳ qua, ngành y tế đối diện với vô vàn khó khăn, thách thức chưa từng có tiền lệ, khi đại dịch Covid-19 tác động sâu rộng đến mọi mặt công tác của ngành.

Trong điều kiện đó, dưới sự lãnh đạo của Đảng, Đảng bộ Bộ Y tế đã tập trung triển khai đồng bộ các nhiệm vụ chính trị được giao, vừa chủ động ứng phó với các tình huống cấp bách, vừa từng bước hoàn thiện thể chế, củng cố hệ thống y tế, qua đó góp phần quan trọng bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân, tạo nền tảng cho phát triển bền vững ngành y tế trong giai đoạn tiếp theo.

Ngay sau Đại hội lần thứ XXII (nhiệm kỳ 2020-2025), Đảng ủy Bộ Y tế đã xây dựng, ban hành Chương trình hành động thực hiện Nghị quyết đại hội đảng các cấp, Chương trình làm việc toàn khóa của Ban Chấp hành Đảng bộ Bộ, Chương trình công tác kiểm tra, giám sát toàn khóa, Quy chế làm việc của Ban Chấp hành, Quy chế làm việc của Ủy ban kiểm tra và tập trung lãnh đạo, chỉ đạo các Đảng bộ, Chi bộ nỗ lực phấn đấu triển khai thực hiện tốt các nhiệm vụ, chỉ tiêu Đại hội đề ra.

Nhiệm kỳ 2020-2025, công tác lãnh đạo thực hiện nhiệm vụ chính trị của Đảng ủy Bộ Y tế đã đạt được nhiều dấu ấn quan trọng, đó là:

Hoàn thiện thể chế, nâng cao hiệu lực quản lý nhà nước về y tế

Trong nhiệm kỳ 2020-2025, Đảng bộ Bộ Y tế đã tập trung chỉ đạo việc xây dựng và hoàn thiện hệ thống pháp luật trên tất cả các lĩnh vực quản lý nhà nước về y tế. Trong đó đã rà soát, đơn giản hóa thủ tục hành chính, quy định minh bạch, rõ ràng trình tự, thủ tục, giấy tờ, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp, góp phần hạn chế tiêu cực trong quá trình thực hiện. Đến nay, Bộ Y tế đã trình cấp có thẩm quyền ban hành 4 Luật, 1 Pháp lệnh, 3 Nghị quyết của Quốc hội; 22 Nghị định và ban hành theo thẩm quyền 181 Thông tư.

Bộ Y tế đồng thời chủ động phối hợp với các bộ, ngành, địa phương trong xây dựng, góp ý và trình ban hành Luật Đấu thầu, Luật Giá cùng các văn bản quy định, hướng dẫn liên quan, từng bước tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong công tác đấu thầu, mua sắm thuốc, vật tư, thiết bị, vắc xin phục vụ công tác khám bệnh, chữa bệnh và chăm sóc sức khỏe nhân dân.

Trên cơ sở đó, Bộ Y tế tiếp tục rà soát, hoàn thiện hồ sơ, trình Quốc hội xem xét các dự án luật quan trọng như Luật An toàn thực phẩm (sửa đổi), Luật Phòng bệnh, Luật Dân số, thể hiện quyết tâm hoàn thiện hành lang pháp lý cho phát triển ngành y tế trong giai đoạn mới.

Sắp xếp tổ chức bộ máy, cải cách hành chính gắn với xây dựng đội ngũ cán bộ

Trong nhiệm kỳ qua, thực hiện chủ trương của Trung ương về sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy, Bộ Y tế đã lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện sắp xếp, tinh gọn, giảm đầu mối, bảo đảm hiệu lực, hiệu quả về quản lý Nhà nước đối với tổ chức bộ máy cơ quan hành chính của Bộ Y tế; tập trung thực hiện theo lộ trình gắn việc sắp xếp tổ chức với tinh giản biên chế và cơ cấu lại, nâng cao chất lượng, bảo đảm quyền lợi cho đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức theo đúng quy định; rà soát, ban hành theo thẩm quyền các văn bản pháp luật để sửa đổi, bổ sung hoặc thay thế liên quan đến hệ thống y tế địa phương theo mô hình chính quyền 2 cấp; đồng thời rà soát, hoàn thiện, trình ban hành các Nghị định của Chính phủ, Thông tư của Bộ Y tế về phân định, phân cấp thẩm quyền theo chỉ đạo của Chính phủ.

Công tác cán bộ tiếp tục được đổi mới theo hướng đề cao kỷ cương, kỷ luật, khách quan, minh bạch, gắn đánh giá cán bộ với vị trí việc làm, năng lực và sản phẩm cụ thể. Bộ Y tế tăng cường phân cấp trong tuyển dụng, quản lý, sử dụng công chức, viên chức, nhất là tại các đơn vị sự nghiệp tự chủ; đẩy mạnh đào tạo, bồi dưỡng gắn với yêu cầu thực tiễn; đồng thời ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số trong quản lý cán bộ, góp phần nâng cao hiệu quả công tác quản lý nhân lực ngành y tế.

Cải cách hành chính tiếp tục được đẩy mạnh, tập trung tháo gỡ khó khăn cho người dân và doanh nghiệp. Giai đoạn từ năm 2021 đến tháng 3/2025, Bộ Y tế đã cắt giảm, đơn giản hóa 785 quy định kinh doanh theo Nghị quyết số 68/NQ-CP của Chính phủ, là bộ, ngành có số lượng cắt giảm cao nhất, qua đó góp phần cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh trong lĩnh vực y tế.

Đẩy mạnh chuyển đổi số, xây dựng nền tảng y tế hiện đại, đồng bộ

Chuyển đổi số được xác định là nhiệm vụ trọng tâm trong lãnh đạo thực hiện nhiệm vụ chính trị của Bộ Y tế. Đảng ủy Bộ Y tế đã ban hành nghị quyết chuyên đề về chuyển đổi số y tế đến năm 2025, định hướng đến năm 2030, làm cơ sở để triển khai đồng bộ các chương trình, kế hoạch số hóa toàn diện ngành y tế, hướng tới mục tiêu xây dựng hồ sơ sức khỏe điện tử toàn dân.

Trong nhiệm kỳ, Bộ Y tế tập trung hoàn thiện khung pháp lý, ban hành các quyết định, văn bản hướng dẫn, đôn đốc các đơn vị triển khai xây dựng Chính phủ điện tử, hướng tới Chính phủ số; đẩy nhanh tiến độ triển khai Đề án 06; cập nhật kiến trúc Chính phủ điện tử Bộ Y tế phiên bản 3.0. Nhiều nền tảng dùng chung được triển khai trên phạm vi toàn quốc, các hệ thống dịch vụ từng bước được kết nối, tích hợp, chia sẻ dữ liệu, tạo nền tảng quan trọng cho quản lý y tế hiện đại, minh bạch, hiệu quả.

Nhiệm kỳ 2020-2025 ghi dấu ấn đậm nét của ngành y tế trong công tác phòng, chống đại dịch Covid-19. Bộ Y tế đã chủ động tham mưu với Đảng, Nhà nước và tổ chức triển khai đồng bộ, quyết liệt các biện pháp phòng, chống dịch, nhất quán quan điểm “bảo vệ sức khỏe, tính mạng của người dân là trên hết, trước hết”. Chiến dịch tiêm chủng vaccine phòng Covid-19 được triển khai trên phạm vi toàn quốc, góp phần kiểm soát dịch bệnh và nhanh chóng xoay chuyển trạng thái sang thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả đại dịch Covid-19.

Sau đại dịch, Bộ Y tế tiếp tục lãnh đạo, chỉ đạo triển khai có hiệu quả Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế-xã hội của ngành y tế.

Nâng cao chất lượng chuyên môn, hướng tới chăm sóc sức khỏe toàn diện cho nhân dân

Một trong những dấu ấn đặc biệt trong nhiệm kỳ qua của Đảng bộ Bộ Y tế phải kể đến đó là những kết quả nổi bật trong lĩnh vực chuyên môn. Cụ thể là:

Công tác phòng bệnh được tăng cường, bảo đảm nguồn vaccine cho Chương trình tiêm chủng mở rộng; chủ động kiểm soát, phòng, chống các dịch bệnh mới nổi. Lĩnh vực an toàn thực phẩm tiếp tục được siết chặt quản lý, tăng cường hậu kiểm, thanh tra, kiểm tra và truyền thông phòng ngừa.

Công tác khám bệnh, chữa bệnh từng bước được củng cố và phát triển. Bộ Y tế đã cập nhật các hướng dẫn chẩn đoán, điều trị, phác đồ chuyên môn; hướng dẫn các cơ sở y tế chuyển từ 4 tuyến sang 3 cấp chuyên môn kỹ thuật theo quy định; triển khai các kỹ thuật mới, kỹ thuật cao; mở rộng mạng lưới bệnh viện vệ tinh, khám chữa bệnh từ xa. Tinh thần lấy người bệnh làm trung tâm tiếp tục được quán triệt, gắn với nâng cao chất lượng dịch vụ và sự hài lòng của người bệnh.

Trong nhiệm kỳ qua, Đảng ủy Bộ Y tế đã lãnh đạo, chỉ đạo quyết liệt việc tiếp tục rà soát, cắt giảm tối đa các thủ tục hành chính rườm rà gây phiền hà, khó khăn cho việc thực hiện thủ tục liên quan đến lĩnh vực thiết bị y tế; đẩy mạnh cấp phép, gia hạn trang thiết bị y tế; giải quyết hồ sơ tồn đọng xin cấp phép về trang thiết bị y tế, số lượng cấp phép riêng trong năm 2024 đạt gấp 10 lần những năm trước đây.

Tính đến ngày 30/6/2025, hầu hết các hồ sơ đăng ký lưu hành đã được thẩm định, về cơ bản đã giải quyết được việc tồn đọng hồ sơ với gần 80 nghìn loại thiết bị y tế (trên 100 nghìn chủng loại) đang được lưu hành, bảo đảm cung cấp cho thị trường và các cơ sở y tế.

Các dự án đầu tư công được tích cực đẩy nhanh tiến độ, trong đó đang tập trung quyết liệt chỉ đạo xử lý những vấn đề còn vướng mắc, tồn tại của các dự án cơ sở 2 Bệnh viện Bạch Mai và cơ sở 2 Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức theo đúng tinh thần chỉ đạo của Chính phủ.

Về công tác bà mẹ, trẻ em, nhiệm kỳ qua, mạng lưới chăm sóc sức khỏe bà mẹ trẻ em, sức khỏe sinh sản được củng cố và phát triển; việc phối hợp hỗ trợ, lồng ghép giữa các hoạt động quản lý Nhà nước với các Chương trình mục tiêu quốc gia và dự án đem lại hiệu quả thiết thực; hoạt động chỉ đạo chuyên môn, giám sát hỗ trợ chuyên môn kỹ thuật được đẩy mạnh.

Đáng chú ý, các chỉ tiêu về chuyên môn như chăm sóc trước, trong và sau sinh, giảm tử vong mẹ, tử vong trẻ sơ sinh, giảm suy dinh dưỡng thấp còi đều đạt tốt hơn so với nhiệm kỳ trước; tỷ lệ tử vong trẻ em dưới 5 tuổi và dưới 1 tuổi đạt vượt mức chỉ tiêu Chính phủ giao.

Đến hết năm 2024, tỷ lệ xã, phường, thị trấn đạt tiêu chuẩn xã, phường, thị trấn phù hợp với trẻ em đạt 65%; tỷ lệ trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt trên tổng dân số trẻ em giảm xuống còn 3,1%, vượt mục tiêu đề ra.

Đảng ủy Bộ Y tế đã lãnh đạo, chỉ đạo đẩy nhanh tiến độ cấp phép, gia hạn đăng ký lưu hành thuốc, trang thiết bị y tế; tăng cường kiểm soát chất lượng và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm.

Đến giữa năm 2025, cơ bản đã giải quyết được tình trạng tồn đọng hồ sơ đăng ký lưu hành đối với hàng chục nghìn loại thiết bị y tế, góp phần ổn định thị trường và bảo đảm nhu cầu khám, chữa bệnh của nhân dân.

Có thể khẳng định, trong bối cảnh tình hình với những khó khăn, thách thức chưa từng có, vượt ngoài dự báo; nhiệm kỳ 2020-2025, Đảng ủy Bộ Y tế đã bám sát chủ trương, chính sách của Đảng, nhà nước, sự điều hành của Chính phủ để tham mưu triển khai phòng, chống, kiểm soát hiệu quả dịch bệnh Covid-19, triển khai chương trình phục hồi, phát triển kinh tế-xã hội trong lĩnh vực y tế đạt được kết quả tích cực; các chỉ tiêu y tế được cải thiện, cơ bản đạt và vượt chỉ tiêu Quốc hội, Chính phủ giao, nhiều chỉ số về sức khỏe người dân vượt trội so với nhiều quốc gia có cùng mức phát triển.

Cùng đó, Đảng ủy Bộ Y tế đã lãnh đạo, chỉ đạo quyết liệt trong xây dựng, hoàn thiện thể chế lĩnh vực y tế; tăng cường phân cấp, phân quyền, phát huy vai trò, trách nhiệm của cấp ủy, chính quyền địa phương trong lãnh đạo, quản lý toàn diện hệ thống y tế địa phương theo mô hình chính quyền 2 cấp; một số “điểm nghẽn”, “nút thắt” về thể chế liên quan đến mua sắm, đấu thầu thuốc, vật tư thiết bị y tế được tháo gỡ kịp thời.

Công tác phòng bệnh, y tế cơ sở được tăng cường, hình thành hệ thống trung tâm kiểm soát dịch bệnh ở các cấp; năng lực và chất lượng khám, chữa bệnh của các cơ sở y tế các tuyến được nâng lên; mở rộng hoạt động khám, chữa bệnh từ xa, chuyển giao kỹ thuật, hỗ trợ cho tuyến dưới; hệ thống y tế tư nhân tiếp tục được phát triển và mở rộng; trình độ chuyên môn và năng lực của đội ngũ nhân lực y tế được nâng lên; kết hợp y học cổ truyền và y học hiện đại ngày càng chặt chẽ. Lĩnh vực dược, thiết bị y tế có bước tiến bộ; vaccine sản xuất trong nước cơ bản đáp ứng chương trình tiêm chủng mở rộng (đã sản xuất được 11/12 vaccine).

Cùng với đó, ngành Y tế xác định từng bước chuyển trọng tâm từ công tác dân số, kế hoạch hóa gia đình sang dân số và phát triển; bỏ các quy định về giới hạn sinh con; chất lượng dân số từng bước được cải thiện, giảm tử vong bà mẹ và trẻ em. Tỷ lệ bao phủ bảo hiểm y tế tăng từ 90,9% năm 2020 lên 94,2% năm 2025; phạm vi chi trả của Quỹ Bảo hiểm y tế từng bước được cải thiện. Công tác cải cách hành chính được thực hiện quyết liệt, đạt được nhiều kết quả nổi bật.

Báo cáo chính trị của Ban Chấp hành Đảng bộ Bộ Y tế nhiệm kỳ 2020-2025 tại Đại hội Đại biểu Bộ Y tế lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030 khẳng định, để đạt được những kết quả trên là do sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo sáng suốt, sâu sát, kịp thời của Trung ương Đảng, Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Đảng ủy Chính phủ; sự hướng dẫn, phối hợp của các ban, bộ, ngành, địa phương và cả hệ thống chính trị; sự đoàn kết, thống nhất, sát sao, quyết liệt, chủ động, kịp thời trong lãnh đạo, chỉ đạo của Ban Thường vụ Đảng ủy Bộ Y tế; sự cố gắng, nỗ lực trong tham mưu, đề xuất và tổ chức triển khai thực hiện của các tổ chức đảng, cơ quan, đơn vị thuộc và trực thuộc Bộ Y tế; sự chia sẻ, thông cảm, giúp đỡ của mọi tầng lớp nhân dân…