Đột phá hạ tầng chiến lược: Mở không gian phát triển, nâng tầm vị thế quốc gia

Đại hội XIII của Đảng xác định phát triển kết cấu hạ tầng đồng bộ, hiện đại, trong đó hạ tầng giao thông giữ vai trò then chốt là một trong ba đột phá chiến lược. Nhìn lại nhiệm kỳ 2021-2025, Việt Nam đã tạo nên bước nhảy vọt chưa từng có về hạ tầng giao thông, thể hiện rõ qua quy mô, tốc độ và cường độ tổ chức thực hiện, qua đó mở không gian phát triển và tạo nền tảng cho tăng trưởng dài hạn.

Chỉ trong vòng 5 năm, mạng lưới đường bộ cao tốc đã tăng từ khoảng 900km trước năm 2020 lên hơn 3.200km trên trục bắc-nam, cùng hàng trăm kilomet các tuyến kết nối, nút giao và đường dẫn. Công tác quy hoạch các loại hình giao thông được triển khai đi trước một bước, tạo cơ sở để các dự án lớn được đầu tư đồng bộ, liên thông và hiệu quả.

Hạ tầng đi trước, mở đường cho tăng trưởng

Theo Bộ trưởng Xây dựng Trần Hồng Minh, phát triển hạ tầng giao thông không chỉ là đầu tư xây dựng công trình, mà là kiến tạo không gian phát triển, nâng cao năng lực cạnh tranh của nền kinh tế và chất lượng sống của người dân.

“Trong nhiệm kỳ qua, hạ tầng giao thông đã có bước phát triển mang tính đột phá cả về tư duy, thể chế và tổ chức thực hiện. Các tuyến cao tốc, cảng biển, sân bay, hành lang vận tải chiến lược được triển khai đồng bộ, tạo động lực lan tỏa cho phát triển kinh tế-xã hội,” Bộ trưởng nhấn mạnh.

Dấu ấn rõ nét là Cảng hàng không quốc tế Long Thành, từ một công trường rộng lớn năm 2022, nay đã đón chuyến bay đầu tiên, đánh dấu bước kiểm tra toàn diện mức độ sẵn sàng của sân bay mang tầm cỡ khu vực.

Cùng với đó, hệ thống đường ven biển dài hơn 1.700km đang dần hình thành trục phát triển mới, kết nối các trung tâm kinh tế biển, du lịch và logistics.

Gắn biển công trình chào mừng Đại hội toàn quốc lần thứ XIV của Đảng tại sân bay Long Thành

19/12/2025 15:29

Trong lĩnh vực hàng hải, các cảng cửa ngõ quốc tế như Cái Mép-Thị Vải tiếp tục được đầu tư hiện đại, đón tàu trọng tải lớn, đưa Việt Nam tham gia sâu hơn vào chuỗi vận tải và logistics toàn cầu.

Giảm chi phí, tăng cơ hội cho doanh nghiệp

Ở góc nhìn lập pháp và khoa học công nghệ, ông Nguyễn Ngọc Sơn, Ủy viên Thường trực Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường của Quốc hội cho rằng hạ tầng giao thông phát triển đã trực tiếp tháo gỡ các “điểm nghẽn” của nền kinh tế.

“Hạ tầng giúp rút ngắn khoảng cách di chuyển, giảm chi phí logistics, từ đó tạo điều kiện để doanh nghiệp tiếp cận các vùng có lợi thế phát triển kinh tế, mở rộng sản xuất và thị trường,” ông Nguyễn Ngọc Sơn nhận định.

Không chỉ đường bộ, các dự án đường sắt chiến lược như hành lang Lào Cai-Hà Nội-Hải Phòng, đường sắt tốc độ cao bắc-nam cũng đang được chuẩn bị và triển khai, hình thành mạng lưới vận tải đa phương thức, tăng tính kết nối vùng và liên vùng.

Riêng trong năm 2025, cả nước đã khởi công, khánh thành 564 công trình, dự án với tổng vốn hơn 5,1 triệu tỷ đồng, trong đó khoảng 75% là nguồn lực xã hội. Thực tiễn này cho thấy khu vực tư nhân ngày càng giữ vai trò quan trọng trong kiến tạo hạ tầng, với Nhà nước giữ vai trò dẫn dắt, tạo lập thể chế và môi trường đầu tư thuận lợi.

Sự vào cuộc đồng bộ của cả hệ thống chính trị tạo động lực then chốt cho đột phá hạ tầng

Theo ông Nguyễn Duy Hưng, Phó Trưởng Ban Chính sách, chiến lược Trung ương, điểm nổi bật trong chiến lược phát triển hạ tầng thời gian qua là sự vào cuộc đồng bộ, quyết liệt của cả hệ thống chính trị.

“Trung ương Đảng, Bộ Chính trị, Ban Bí thư đã lãnh đạo, chỉ đạo sâu sát, kịp thời và quyết đoán đối với những vấn đề hạ tầng lớn, phức tạp, có tính lịch sử. Quốc hội, Chính phủ quyết tâm cao, nỗ lực lớn; các địa phương chủ động, linh hoạt trong tổ chức thực hiện,” ông Nguyễn Duy Hưng nhấn mạnh.

Cùng với đó là việc hoàn thiện thể chế, đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, cải cách thủ tục hành chính, tạo hành lang pháp lý thông thoáng để huy động và sử dụng hiệu quả các nguồn lực xã hội cho phát triển hạ tầng.

Từ những công trình giao thông mang tầm chiến lược quốc gia đến các dự án kết nối vùng, liên vùng, mỗi tuyến đường hôm nay không chỉ được xây dựng bằng bê-tông, sắt thép mà còn được vun đắp bằng niềm tin, trách nhiệm và khát vọng phát triển.

Ngành xây dựng thực hiện “5 bảo đảm, 6 đột phá” để phát triển kết cấu hạ tầng đồng bộ, hiện đại

Tại hội nghị tổng kết năm 2025 của Bộ Xây dựng, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính nhấn mạnh: Phát triển kết cấu hạ tầng đồng bộ, hiện đại là nhiệm vụ chiến lược, vừa cấp bách, vừa lâu dài, nhằm mở đường cho tăng trưởng nhanh và bền vững.

Thủ tướng khái quát thành tựu của ngành xây dựng trong nhiệm kỳ 2021-2025 bằng 32 chữ: “Thể chế hoàn thiện, quy hoạch đồng bộ, hạ tầng đột phá, chuyển đổi xanh-số, bộ máy tinh gọn, nội bộ đoàn kết, đô thị phát triển, nông thôn đổi mới”.

Theo Thủ tướng, hạ tầng phải đi trước một bước, tư duy, tầm nhìn và quy hoạch phải mở đường cho phát triển. Trên cơ sở đó, Chính phủ yêu cầu ngành xây dựng và các bộ, ngành liên quan triển khai đồng bộ “5 bảo đảm, 6 đột phá”, trong đó trọng tâm là đột phá về tư duy chiến lược, huy động nguồn lực, phát triển các phương thức giao thông hiện đại, giảm chi phí logistics và nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia.

Đây không chỉ là yêu cầu trước mắt, mà là tầm nhìn dài hạn để Việt Nam chủ động bước vào giai đoạn phát triển mới, với vị thế ngày càng cao trong khu vực và trên trường quốc tế.