Thiệt hại thiên tai gia tăng, yêu cầu hợp tác khu vực
Ngày 15/8, tại Hà Nội, Cục Quản lý đê điều và Phòng, chống thiên tai (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) phối hợp Trung tâm Điều phối ASEAN về hỗ trợ nhân đạo trong thiên tai (Trung tâm AHA), với sự tài trợ bởi Dự án EU-SAHA (Liên minh châu Âu) tổ chức chương trình “One ASEAN one response roadshow” (một ASEAN, một ứng phó).
Chương trình là sự kiện được Trung tâm AHA phối hợp các quốc gia ASEAN tổ chức thường niên, nhằm tăng cường nhận thức, hiểu biết và sự ủng hộ của các quốc gia thành viên ASEAN đối với tầm nhìn và khuôn khổ hành động chung trong quản lý thiên tai của khu vực.
Theo báo cáo của Cục Quản lý đê điều và Phòng chống thiên tai trung bình 10 năm gần đây, thiên tai ở Việt Nam làm khoảng 240 người chết, mất tích và gây thiệt hại gần 30.000 tỷ đồng/năm. Riêng năm 2024, ước thiệt hại lên tới 91.622 tỷ đồng, gấp 10 lần năm 2023, với hàng loạt bão, lũ, dông lốc, hạn hán, sạt lở đất và xâm nhập mặn.
Từ đầu năm 2025 đến nay, thiên tai đã gây thiệt hại hơn 3.767 tỷ đồng, trong đó nặng nề nhất là tại Điện Biên và Sơn La vào cuối tháng 7, đầu tháng 8 vừa qua. Điện Biên có 10 người chết, 12 người bị thương, hơn 250 nhà sập hoặc hư hỏng, thiệt hại trên 500 tỷ đồng; Sơn La có 6 người chết, hơn 900 nhà bị ảnh hưởng, nhiều tuyến giao thông, cầu cống bị hư hỏng, thiệt hại trên 688 tỷ đồng.

Phát biểu tại sự kiện, Cục trưởng Cục Quản lý đê điều và Phòng, chống thiên tai Phạm Đức Luận cho biết, trong những năm qua, công tác phòng, chống thiên tai của Việt Nam đã đạt được nhiều bước tiến quan trọng, từ việc hoàn thiện khung pháp lý, nâng cao năng lực dự báo-cảnh báo sớm, tăng cường ứng dụng khoa học-công nghệ, đến đẩy mạnh hợp tác quốc tế và huy động sự tham gia của cộng đồng, góp phần giảm thiểu thiệt hại và nâng cao khả năng chống chịu của cộng đồng trước thiên tai.
"Với vai trò là đầu mối tham gia các cơ chế hợp tác khu vực về quản lý rủi ro thiên tai, Cục Quản lý đê điều và Phòng, chống thiên tai ủng hộ mạnh mẽ những sáng kiến của ASEAN và Trung tâm AHA, trong đó có tầm nhìn “một ASEAN, một ứng phó'", ông Phạm Đức Luận nhấn mạnh.
Củng cố tầm nhìn “một ASEAN, một ứng phó”
Khẳng định sự ủng hộ đối với các cơ chế hợp tác khu vực ASEAN về quản lý thiên tai mà Việt Nam tham gia, Đại sứ Liên minh châu Âu tại Việt Nam, ông Julien Guerrier nhấn mạnh, Liên minh châu Âu từ năm 2020 đến nay luôn sẵn sàng hỗ trợ các sáng kiến khu vực về quản lý thiên tai, điển hình như: Diễn tập ứng phó thảm họa khẩn cấp của ASEAN (ARDEX); xây dựng kế hoạch ứng phó thảm họa chung của ASEAN (AJDRP); vận hành mạng lưới quản lý thông tin thiên tai (AIM-Net) và chương trình “one ASEAN one response roadshow”…
"Các hoạt động hỗ trợ thể hiện cam kết mạnh mẽ của Liên minh châu Âu trong công tác quản lý rủi ro thiên tai, nâng cao năng lực của các quốc gia trong khu vực và toàn cầu", ông Julien Guerrier cho biết.

Theo ông Sithu Pe Thein, Giám đốc vận hành Trung tâm AHA, ASEAN là một trong những khu vực chịu nhiều ảnh hưởng bởi thiên tai nhất trên thế giới, với những thách thức đối với năng lực ứng phó của các quốc gia thành viên, cũng như đối với tinh thần phối hợp, hỗ trợ lẫn nhau.
Thảm họa sóng thần Ấn Độ Dương năm 2004 là dấu mốc quan trọng, thúc đẩy việc hình thành cơ chế quản lý thiên tai và ứng phó khẩn cấp mang tính khu vực.
Các sự kiện như bão Nargis năm 2008 và bão Haiyan năm 2013 tiếp tục thử thách các cơ chế này, đồng thời khẳng định cam kết của lãnh đạo ASEAN qua Tuyên bố “một ASEAN, một ứng phó” vào năm 2016, nhấn mạnh ASEAN ứng phó với thiên tai như một khối thống nhất, cả trong và ngoài khu vực.
"Việc các bên liên quan tại mỗi quốc gia thành viên ASEAN hiểu rõ cơ chế khu vực và vai trò của mình là hết sức cần thiết. Đồng thời, cần làm rõ cách thức các chủ thể trong nước tham gia và hỗ trợ ứng phó khu vực. Đây chính là mục tiêu của roadshow “một ASEAN-một ứng phó” hôm nay tại Việt Nam", ông Sithu Pe Thein bày tỏ.
Tại Chương trình, các đại biểu được nghe các bài trình bày giới thiệu tổng quan về công tác phòng, chống thiên tai tại Việt Nam; những cơ chế hợp tác, nỗ lực chung của khu vực ASEAN trong quản lý rủi ro thiên tai, với vai trò điều phối của Trung tâm AHA; và sự tham gia của Liên hợp quốc đối với cơ chế hợp tác khu vực. Các đại biểu cũng cùng nhau tham gia trao đổi, thảo luận về công tác phối hợp trong khuôn khổ hợp tác khu vực về quản lý thiên tai.