Đại hội VI của Đảng đã đưa ra quyết định có tính bước ngoặt: từ bỏ cơ chế kế hoạch hoá, bao cấp, thừa nhận nền kinh tế nhiều thành phần. Ngay sau đó, phong trào sản xuất – kinh doanh phục hồi mạnh mẽ.
Tiếp nối tư duy đổi mới, Đại hội VII (1991) xác định rõ vai trò của kinh tế tư nhân trong việc giải phóng và phát huy tiềm năng sản xuất, khẳng định: “Kinh tế tư nhân được phát triển, đặc biệt trong lĩnh vực sản xuất, theo sự quản lý, hướng dẫn của Nhà nước.”
Đại hội VIII khẳng định nguyên tắc đối xử bình đẳng giữa các thành phần kinh tế. Việc ban hành Luật Doanh nghiệp năm 1999 (thay cho hai luật năm 1991) đánh dấu bước ngoặt mới, tháo gỡ rào cản cho kinh tế tư nhân phát triển.
Từ Đại hội IX (2001) đến Đại hội XIII, quan điểm về kinh tế tư nhân ngày càng rõ ràng và nhất quán. Đảng xác định kinh tế tư bản tư nhân là một động lực quan trọng của nền kinh tế, được khuyến khích phát triển không hạn chế trong những lĩnh vực pháp luật không cấm.