Cybernetica là một công ty Estonia nổi tiếng nhất với việc phát triển hệ thống bỏ phiếu điện tử và e-Estonia X-Road của Estonia, được thành lập vào năm 1997 và là đơn vị kế thừa đơn vị nghiên cứu ứng dụng của Viện Điều khiển học thuộc Viện Hàn lâm Khoa học Estonia.
Các mốc phát triển quan trọng:
Năm 1997: Thành lập Cybernetica AS, kế thừa từ Viện Kỹ thuật Điều khiển học của Viện Hàn lâm Khoa học Estonia.
Năm 2000: Góp phần xây dựng Luật Chữ ký số của Estonia, đặt nền móng pháp lý cho chính phủ điện tử.
Năm 2001: Phát triển hệ thống X-Road – nền tảng trao đổi dữ liệu giữa các cơ quan chính phủ và khu vực tư nhân, trở thành xương sống của chính phủ điện tử Estonia.
Năm 2002: Thẻ căn cước điện tử (e-ID) trở thành tài liệu định danh bắt buộc tại Estonia, và Cybernetica đã tham gia vào việc phát triển các giải pháp liên quan đến định danh kỹ thuật số này từ năm 1997.
Năm 2005: Hệ thống bỏ phiếu điện tử qua internet (i-voting) được giới thiệu lần đầu tiên cho các cuộc bầu cử địa phương ở Estonia, với sự đóng góp quan trọng của Cybernetica.
Năm 2014: Ra mắt nền tảng trao đổi dữ liệu Unified eXchange Platform (UXP), được triển khai tại nhiều quốc gia như Nhật Bản, Ukraine, Malaysia, Benin và Greenland.
Năm 2017: Giới thiệu công nghệ SplitKey-giải pháp xác thực và ký số trên thiết bị di động, được sử dụng rộng rãi trong khu vực Baltic.
Năm 2022: Triển khai Managed UXP-dịch vụ trao đổi dữ liệu như một dịch vụ (interoperability-as-a-service), giúp các quốc gia dễ dàng áp dụng mô hình chính phủ điện tử.
Năm 2024: Cybernetica hoàn thành sản phẩm khả dụng tối thiểu (MVP) của giải pháp ví định danh kỹ thuật số Estonia, cho phép sử dụng các tài liệu như thẻ ID và bằng lái xe thông qua điện thoại thông minh, chuẩn bị cho giải pháp đám mây kỹ thuật số toàn EU sẽ có hiệu lực vào năm 2026.
Thành tựu nổi bật: Cybernetica được công nhận là một trong những kiến trúc sư chính của e-Estonia, cung cấp cả nghiên cứu và ứng dụng thực tế cho các dịch vụ kỹ thuật số an toàn. Công ty đã phát triển các khối xây dựng cốt lõi của hệ sinh thái e-Estonia, bao gồm:
X-Road (UXP): nền tảng trao đổi dữ liệu an toàn và hiệu quả, cho phép các cơ quan nhà nước và khu vực tư nhân trao đổi thông tin một cách liền mạch và an toàn. Đây là xương sống của chính phủ điện tử Estonia, giúp giảm đáng kể thời gian và chi phí hành chính.
Hệ thống bỏ phiếu Internet (i-voting): Estonia là quốc gia duy nhất trên thế giới sử dụng bỏ phiếu qua internet một cách rộng rãi cho các cuộc bầu cử quốc gia có giá trị pháp lý. Cybernetica đã phát triển hệ thống này, bảo đảm tính bảo mật và minh bạch.
Công nghệ định danh kỹ thuật số (Digital Identity): Cybernetica đã phát triển các giải pháp định danh kỹ thuật số như SplitKey, biến các thiết bị di động thành công cụ xác thực và ký số an toàn. Công nghệ SplitKey hiện đang được sử dụng rộng rãi ở các nước Baltic với Smart-ID, phục vụ hàng triệu người dùng và hàng chục triệu giao dịch mỗi tháng.
Năm 2020, Cybernetica được trao Giải thưởng Công nghiệp Quốc phòng Estonia vì đóng góp trong dự án xây dựng Nền tảng Nhận thức Tình huống Mạng châu Âu (ECYSAP) trong khuôn khổ Chương trình Phát triển Công nghiệp Quốc phòng châu Âu (EDIDP).
Cybernetica đã triển khai các giải pháp chính phủ điện tử tại hơn 35 quốc gia, bao gồm: Nhật Bản, Malaysia, Kenya, Benin và Ukraine. Đặc biệt, tại Benin, hơn 50 cơ quan chính phủ sử dụng giải pháp của Cybernetica để cung cấp gần 270 dịch vụ số cho người dân.
Tại buổi đến thăm, lãnh đạo Cybernetica giới thiệu với Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính về quy mô hoạt động, các lĩnh vực trọng tâm như định danh điện tử, an ninh mạng, thuế và hệ thống hải quan. Lãnh đạo Cybernetica cũng giải đáp các câu hỏi của các thành viên Đoàn đại biểu.
Phát biểu ý kiến, Thủ tướng Phạm Minh Chính cảm ơn Cybernetica đã đón tiếp, trao đổi nhiều ý kiến bổ ích; mong muốn Chính phủ Estonia nói chung, Cybernetica nói riêng hỗ trợ Việt Nam trong việc xây dựng Chính phủ số, xã hội số, công dân số; đề nghị và phía Cybernetica cho biết sẵn sàng trao đổi kinh nghiệm và hợp tác hỗ trợ Việt Nam, góp phần triển khai thỏa thuận giữa Chính phủ hai nước.
