Thứ trưởng Y tế Nguyễn Tri Thức: Việt Nam vào cuộc mạnh mẽ bảo vệ trẻ em tốt hơn trên môi trường mạng

Ngày 26/10, tại Tọa đàm chuyên đề được tổ chức bên lề Lễ mở ký Công ước Liên hợp quốc về chống tội phạm mạng, Thứ trưởng Y tế Nguyễn Tri Thức cho biết, môi trường mạng mở ra cơ hội to lớn để học tập, kết nối và sáng tạo cho trẻ em. Tuy nhiên, song hành với đó là không ít rủi ro: xâm hại, bắt nạt trực tuyến, lừa đảo, rò rỉ thông tin cá nhân, hay tiếp cận nội dung độc hại – những điều có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến thể chất, tinh thần và sự phát triển của trẻ em.

Trước thực trạng đó, những năm qua, Việt Nam đã vào cuộc mạnh mẽ để bảo vệ tốt hơn cho trẻ em trên không gian mạng.

Theo đó, hệ thống pháp luật ngày càng được hoàn thiện với nhiều đạo luật quan trọng như Luật Trẻ em, Luật An ninh mạng, Luật An toàn thông tin mạng, Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân. Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ cũng đã đã ban hành ba Nghị định, một Quyết định và một Quy chế phối hợp liên ngành về bảo vệ trẻ em trên môi trường mạng; phê duyệt Chương trình hành động quốc gia vì trẻ em giai đoạn 2021-2030; Chương trình “Bảo vệ và hỗ trợ trẻ em tương tác lành mạnh, sáng tạo trên môi trường mạng giai đoạn 2021 - 2025”… với mục tiêu cụ thể hóa các văn bản quốc tế và các Tuyên bố của ASEAN.

Việt Nam đặc biệt coi trọng truyền thông, giáo dục và nâng cao năng lực số như một trụ cột quan trọng trong bảo vệ trẻ em.

"Chúng tôi xác định, công nghệ chỉ thực sự an toàn khi con người có đủ hiểu biết và kỹ năng để sử dụng nó một cách chủ động, sáng tạo và có trách nhiệm. Vì vậy, các chương trình truyền thông, tập huấn đã được triển khai rộng khắp cho cán bộ, giáo viên, cha mẹ và chính trẻ em, giúp họ nhận diện rủi ro, ứng xử văn minh, và biết cách tự bảo vệ mình trên mạng.

Các chiến dịch như “Không một mình – cùng nhau an toàn trực tuyến”, “vaccine số”, hay cuộc thi “Học sinh với an toàn thông tin” không chỉ cung cấp kiến thức, mà còn truyền cảm hứng về văn hóa sử dụng Internet nhân văn, tôn trọng và bao dung, góp phần hình thành môi trường mạng lành mạnh – nơi trẻ em được bảo vệ, được lắng nghe và được phát triển toàn diện", Thứ trưởng Nguyễn Tri Thức nói.

Hiện nay, Việt Nam đã thiết lập “Mạng lưới ứng cứu, bảo vệ trẻ em trên môi trường mạng”, “Câu lạc bộ Bảo vệ trẻ em trên môi trường mạng”, tích hợp các kênh thông tin kết nối với Tổng đài điện thoại quốc gia bảo vệ trẻ em 111 nhằm tiếp nhận, xử lý các vụ việc liên quan.

Các cơ quan, tổ chức tăng cường phối hợp liên ngành trong phòng ngừa, điều tra, xử lý hành vi bạo lực, xâm hại trẻ em, đồng thời tận dụng chính không gian mạng để lan tỏa nhận thức và kỹ năng số an toàn thông qua các chiến dịch truyền thông, hội thảo, cuộc thi sáng tạo và tài liệu hướng dẫn dành cho cha mẹ, cộng đồng và trẻ em.

Các lực lượng chức năng, đặc biệt là đơn vị chuyên trách về an ninh mạng, đã triển khai nhiều biện pháp kỹ thuật và nghiệp vụ để phát hiện, ngăn chặn, xử lý nghiêm các hành vi gây hại cho trẻ em trên không gian mạng.

Doanh nghiệp cung cấp dịch vụ viễn thông, Internet và mạng xã hội cũng được yêu cầu nâng cao trách nhiệm xã hội, chủ động kiểm soát nội dung, ngăn chặn truy cập đến thông tin độc hại, góp phần xây dựng môi trường mạng an toàn và lành mạnh cho trẻ em.

Theo Thứ trưởng, Việt Nam luôn coi hợp tác quốc tế là yếu tố then chốt trong bảo vệ trẻ em trên môi trường mạng. Việt Nam thường xuyên phối hợp với các cơ quan thực thi pháp luật và tổ chức quốc tế, đặc biệt trong khuôn khổ INTERPOL, nhằm đào tạo, nâng cao năng lực cho lực lượng chuyên trách, chia sẻ kinh nghiệm, thông tin và công nghệ.

Việt Nam cũng chủ động thúc đẩy các cơ chế, hiệp định song phương và đa phương với nhiều quốc gia, đồng thời duy trì hợp tác hiệu quả với các tổ chức quốc tế đang hoạt động tại Việt Nam trong lĩnh vực bảo vệ trẻ em, góp phần củng cố nỗ lực chung vì một môi trường mạng an toàn toàn cầu.

Tuy nhiên, bên cạnh nhiều kết quả tích cực, chúng ta vẫn đối mặt với không ít khó khăn và thách thức trong bảo vệ phụ nữ và trẻ em trên môi trường mạng. Tội phạm mạng ngày càng tinh vi, trong khi năng lực kỹ thuật và phối hợp ứng phó của các cơ quan chức năng còn hạn chế. Nhận thức và kỹ năng số của một bộ phận người dân và trẻ em chưa đầy đủ.

Việc chia sẻ thông tin, phối hợp xử lý giữa các quốc gia còn gặp khó khăn do khác biệt về pháp luật và công nghệ. Bên cạnh đó, nguồn lực dành cho công tác này vẫn còn hạn chế so với yêu cầu thực tế, đòi hỏi phải tiếp tục tăng cường hợp tác, đầu tư và đổi mới phương thức bảo vệ phụ nữ và trẻ em trên không gian mạng.

Thứ trưởng nhấn mạnh, với tinh thần hợp tác, trách nhiệm và đoàn kết quốc tế, Việt Nam cam kết tiếp tục tham gia một cách chủ động và có trách nhiệm trong các sáng kiến và cơ chế hợp tác toàn cầu về bảo vệ phụ nữ và trẻ em trên môi trường mạng.

"Chúng tôi mong muốn các quốc gia, tổ chức quốc tế và các nền tảng số cùng tăng cường trao đổi kinh nghiệm xây dựng chính sách, pháp luật, thúc đẩy trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp công nghệ, đồng thời mở rộng các cơ chế, hiệp định và sáng kiến hợp tác quốc tế nhằm ứng phó hiệu quả với tội phạm mạng xuyên quốc gia.

Việt Nam cũng sẵn sàng phối hợp đào tạo, nâng cao năng lực, chuyển giao và ứng dụng công nghệ mới, góp phần bảo vệ phụ nữ và trẻ em tốt hơn trong kỷ nguyên số", Thứ trưởng nói.

Ông cũng bày tỏ, bằng nỗ lực chung và cam kết hành động mạnh mẽ của tất cả chúng ta, thế giới sẽ xây dựng được một không gian mạng an toàn, nhân văn và bao trùm, nơi mọi phụ nữ và trẻ em đều được tôn trọng, bảo vệ và trao quyền để phát huy hết tiềm năng của mình.