Tập trung triển khai sớm Hệ thống giải quyết thủ tục hành chính ngành tư pháp

Ngày 15/11/2025, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 66.7/2025/NQ-CP quy định cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính dựa trên dữ liệu. Đồng thời, Bộ Tư pháp đã có Báo cáo số 679/BC-BTP về thực hiện cắt giảm và đơn giản hóa thủ tục hành chính gửi Tổng Bí thư Tô Lâm, Trưởng Ban Chỉ đạo Trung ương về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số và đồng chí Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính.

Ngày 19/11/2025, Bộ trưởng Tư pháp đã có Quyết định số 3299/QĐ-BTP thành lập Tổ công tác triển khai Hệ thống thông tin giải quyết thủ tục hành chính dùng chung ngành Tư pháp do Thứ trưởng Tư pháp làm Tổ trưởng và thành viên là lãnh đạo các đơn vị liên quan của Bộ Tư pháp, một số địa phương. Bộ Tư pháp cũng đồng thời có văn bản gửi Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố về việc khảo sát Hệ thống thông tin giải quyết thủ tục hành chính tại địa phương.

Tổ chức triển khai trên phạm vi rộng, nhiều lĩnh vực

Tại cuộc họp đầu tiên của Tổ công tác xây dựng Hệ thống giải quyết thủ tục hành chính ngành tư pháp, ngày 21/11, ông Phạm Đức Dụ, Phó Cục trưởng Cục Công nghệ thông tin (Bộ Tư pháp) cho biết: Qua đánh giá, việc tổ chức triển khai trên phạm vi rộng, nhiều lĩnh vực, số lượng người tham gia sử dụng lớn (riêng trong lĩnh vực hộ tịch dự kiến khoảng 10.000, số lượng hồ sơ yêu cầu hơn 2 triệu hồ sơ/năm). Quy mô như vậy đòi hỏi có sự phối hợp chặt chẽ, quyết tâm cao của các đơn vị thuộc bộ quản lý các thủ tục hành chính, các bộ, ngành có liên quan trong việc kết nối, chia sẻ dữ liệu và các địa phương; đơn vị triển khai, hỗ trợ trong quá trình xây dựng, triển khai Hệ thống để bảo đảm khả thi, hiệu quả.

Bên cạnh đó, hiện nay địa phương đang quen dùng Hệ thống thông tin giải quyết thủ tục hành chính cấp tỉnh; khi chuyển sang Hệ thống mới cần tập huấn và có thời gian để làm quen với Hệ thống mới.

Hiện nay, việc thay thế thành phần hồ sơ bằng dữ liệu đối với các thủ tục hành chính thuộc lĩnh vực quản lý nhà nước của Bộ Tư pháp liên quan tới 5 Cơ sở dữ liệu. Tuy nhiên, đến nay mới chỉ có Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư đã có tài liệu và hướng dẫn kết nối khai thác thông tin phục vụ giải quyết thủ tục hành chính, các Cơ sở dữ liệu quốc gia, Cơ sở dữ liệu chuyên ngành khác mặc dù đã có nền tảng tập trung, chia sẻ dữ liệu nhưng đến nay chưa có hướng dẫn kết nối, chia sẻ để khai thác, sử dụng cơ sở dữ liệu…

Ông Dụ cho hay, theo Nghị định số 66.7/2025/NĐ-CP thì thời gian hoàn thành hướng dẫn trước ngày 1/1/2026. Với tiến độ này, việc hoàn thành kết nối, khai thác dữ liệu phục vụ thay thế thành phần hồ sơ bằng dữ liệu trước 1/1/2026 của một số thủ tục hành chính liên quan là khó khả thi.

Triển khai Hệ thống giải quyết thủ tục hành chính của ngành tư pháp sớm, thống nhất

Thứ trưởng Tư pháp Nguyễn Thanh Tịnh, Tổ trưởng Tổ công tác nêu rõ, với một nghị quyết quy phạm được ban hành theo thủ tục đặc biệt, việc cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chínhdựa trên dữ liệu sẽ được thực hiện ngay lập tức. Tuy nhiên, Thứ trưởng cho hay, điều này đòi hỏi cơ sở dữ liệu phải được bảo đảm kết nối thông suốt. Dựa trên đánh giá những hạn chế của các nền tảng hiện có, một trong những yêu cầu và giải pháp của Trung ương là thống nhất triển khai Hệ thống giải quyết thủ tục hành chính theo mô hình tập trung. Theo đó, sẽ có 14 hệ thống giải quyết thủ tục hành chính của các bộ, ngành, bao gồm cả Bộ Tư pháp.

Gắn với Nghị quyết 66.7, thời điểm Bộ Tư pháp phải hoàn thành Hệ thống giải quyết thủ tục hành chính theo mô hình tập trung này là vào cuối năm 2025. Qua trao đổi với các đơn vị liên quan, Bộ Tư pháp nhận thấy đây là một thách thức rất lớn về cả nội dung, công nghệ và công tác phối hợp. Vì vậy, Bộ trưởng Tư pháp quyết định thành lập Tổ công tác xây dựng Hệ thống giải quyết thủ tục hành chính ngành tư pháp

Tổ công tác được thành lập có sự tham gia của các đơn vị có liên quan đến thủ tục hành chính và đại diện của các địa phương.

“Khi Hệ thống này đi vào vận hành, chính các cán bộ ở địa phương sẽ là người trực tiếp sử dụng. Quá trình cấu trúc lại Hệ thống cũng phải xuất phát từ thực tiễn, bảo đảm tính khả thi và phù hợp”, Thứ trưởng nói.

Thứ trưởng nhấn mạnh: Theo tinh thần của Nghị quyết 66.7, khi các cơ sở dữ liệu được công bố và cho phép khai thác chính thức, các bộ, ngành, địa phương phải áp dụng ngay. Kể cả khi chưa có Hệ thống tập trung, các địa phương cũng phải tự tái cấu trúc để thực hiện.

Do đó, Thứ trưởng hy vọng, với việc triển khai sớm và thử nghiệm, Bộ Tư pháp có thể xin phép cấp có thẩm quyền để vận hành thí điểm tại một số địa phương.

Trong trách nhiệm của mình, Tổ công tác sẽ phối hợp với Bộ Công an, Bộ Khoa học và Công nghệ để hỗ trợ các vấn đề về nền tảng và cơ sở dữ liệu.

Lưu ý kế hoạch đề ra việc thí điểm Hệ thống phải hoàn thành trước ngày 15/12 là rất khẩn trương, Thứ trưởng cũng chia sẻ, tính chất công việc lại phức tạp, là sự kết hợp của nhiều yếu tố: từ quy trình, pháp lý, thủ tục đến công nghệ và hạ tầng. Do đó, Thứ trưởng đề nghị cần thống nhất về nhận thức, xây dựng kế hoạch chung và phân công nhiệm vụ cụ thể, để bắt tay ngay triển khai Hệ thống giải quyết thủ tục hành chính của ngành tư pháp sớm, thống nhất, làm mẫu cho cả nước.

Thứ trưởng nhắc nhở các địa phương, việc triển khai cắt giảm thủ tục hành chính dựa trên dữ liệu giờ đây không còn là chỉ đạo hành chính nữa, mà là trách nhiệm pháp lý theo Nghị quyết 66.7. Đồng thời, đề nghị Sở Tư pháp các địa phương tham mưu cho lãnh đạo cấp ủy, chính quyền địa phương tinh thần này để có sự chỉ đạo và phối hợp triển khai hiệu quả.