Mô hình hợp tác xã nông nghiệp
Đến xã Vĩnh Mỹ (tỉnh Cà Mau), tìm hiểu về những nông dân tỷ phú, chúng tôi được Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã Trần Minh Thới cho biết: Thực hiện chính quyền địa phương hai cấp, xã Vĩnh Mỹ mới được sáp nhập từ ba xã là Vĩnh Mỹ B, Minh Diệu, Vĩnh Bình. Toàn xã hiện có rất nhiều hộ nông dân, mỗi năm thu lãi cả tỷ đồng nhờ sản xuất nông nghiệp theo mô hình tổng hợp (vừa sản xuất lúa, vừa làm dịch vụ nông nghiệp). Nhờ vậy, những “tỷ phú chân đất” của xã bây giờ ngày một nhiều; có không ít hộ nông dân đã xây nhà lầu khang trang, sắm được xe ô-tô đời mới...
Tiêu biểu như hộ anh Nguyễn Quốc Hưng (48 tuổi, xã Vĩnh Mỹ). Trò chuyện với chúng tôi, anh Hưng chia sẻ: “Thế mạnh kinh tế của xã chủ yếu là sản xuất lúa. Nhưng nếu cứ “mần ăn kiểu cò con”, thì chỉ đủ ăn, chứ không thể khấm khá lên được. Sau nhiều ngày trăn trở, suy nghĩ, tôi đã mạnh dạn thuyết phục gia đình chuyển gần 6 ha đất trồng lúa nhỏ lẻ tham gia vào Hợp tác xã dịch vụ nông nghiệp Vĩnh Cường để sản xuất theo mô hình cánh đồng mẫu lớn, với giống lúa chất lượng cao như ST24, ST25 đem lại giá trị kinh tế cao hơn nhiều so với làm các giống lúa cũ trước đây”.
Tương tự anh Nguyễn Quốc Hưng, tại xã Vĩnh Mỹ vài năm nay có nhiều hộ nông dân dám nghĩ, dám làm, năng động, nhất là liên kết, hợp tác chuyên sản xuất lúa giống mới, chất lượng cao, nhờ đó, mỗi năm trừ các khoản chi phí còn thu lãi từ 400-500 triệu đồng...
Anh Trịnh Văn Cường, 47 tuổi, Chủ tịch Hội đồng quản trị, kiêm Giám đốc Hợp tác xã dịch vụ nông nghiệp Vĩnh Cường cho biết: “Qua bao ngày đêm trăn trở, suy nghĩ, giữa năm 2016, tôi quyết định thành lập Hợp tác xã Vĩnh Cường, ban đầu vận động được 30 hộ dân tham gia, với tổng diện tích 102 ha”. Sau gần 10 năm nỗ lực phấn đấu vươn lên, đến nay hợp tác xã đã mở rộng diện tích lên đến hơn 2.200 ha, với gần 500 hộ dân tham gia.
Hợp tác xã Vĩnh Cường chủ yếu sản xuất lúa chất lượng cao, 3 vụ lúa/năm, năng suất bình quân từ 7-9 tấn/ha/vụ. Với diện tích nêu trên, mỗi năm hợp tác xã thu hoạch tổng sản lượng khoảng 46.000 tấn lúa. “Ngoài ra, hợp tác xã còn xây dựng chuỗi liên kết, hợp đồng bao tiêu với hơn 10.000 xã viên ở các tỉnh, thành phố lân cận như An Giang, Cần Thơ với hơn 30.000 ha, sản xuất lúa theo mô hình cánh đồng mẫu lớn. Thực hiện đề án một triệu héc-ta lúa chất lượng cao ở khu vực Đồng bằng sông Cửu Long, đến nay hợp tác xã đã đăng ký tham gia gần 15.000 ha...”, anh Trịnh Văn Cường tự tin cho biết.
Các đồng chí lãnh đạo chủ chốt xã Vĩnh Mỹ cho biết: Các hộ dân sản xuất lúa chất lượng cao, cụ thể như làm lúa giống ST 24, ST 25 tuy thu lời không cao bằng nuôi tôm sú, tôm thẻ công nghiệp, nhưng trồng lúa “chắc ăn” hơn, ổn định hơn, không bấp bênh và rủi ro cao như các hộ dân nuôi tôm.
Nhiều tỷ phú từ lúa-tôm
Những ngày cuối năm 2025, trở lại Ninh Thạnh Lợi, xã thuộc vùng sâu, vùng xa của tỉnh Cà Mau, hiện xã có nhiều "tỷ phú chân đất". Sau khi sáp nhập, toàn xã có tổng diện tích canh tác hơn 13.320 ha, trong đó mô hình sản xuất lúa chất lượng cao kết hợp nuôi tôm là hơn 1.600 ha, mang lại hiệu quả kinh tế rất cao và bền vững, giúp hàng trăm hộ nông dân nơi đây đổi đời, nhiều hộ mỗi năm thu lãi hơn một tỷ đồng...
Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã Ninh Thạnh Lợi Lê Hoàng Phi cho biết: Vùng đất Ninh Thạnh Lợi trước đây đất phèn, độ mặn rất cao, trồng lúa năng suất rất thấp, chỉ có cây năn, sậy là mọc được trên vùng đất mặn này. Vì vậy, đời sống của người dân nơi đây hàng chục năm liền rất nghèo khó, nhiều người phải bỏ quê hương đi làm thuê kiếm sống khắp nơi...
Khoảng năm 1997, thực hiện chủ trương của Huyện ủy và Ủy ban nhân dân huyện Hồng Dân, tỉnh Bạc Liêu (cũ) về chuyển đổi sản xuất nông nghiệp, xã Ninh Thạnh Lợi đã áp dụng trồng 1 vụ lúa, 2 vụ tôm trong một năm. Mặt khác, các chương trình, mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới được triển khai thực hiện; nhờ vậy, từ vùng đất nhiều người gọi là “vùng đất chết”, ngày nay xã đã trở thành một vùng quê trù phú, giàu đẹp, nhiều “phố nhà lầu” mọc lên san sát, thật sự làm thay da đổi thịt vùng quê này...
Anh Trần Quốc Thống, sinh năm 1980 tại ấp Ngô Kim cho biết: Với hơn 6 ha đất trồng lúa kết hợp nuôi tôm, nhiều năm qua, mỗi năm gia đình anh thu lãi hơn một tỷ đồng sau khi đã trừ các khoản chi phí. Nhờ vậy, gia đình anh đã xây dựng nhà mới khang trang, mua sắm nhiều vật dụng giá trị, các con được ăn học chu đáo...
Ngoài ra, tại xã Ninh Thạnh Lợi, anh Phạm Văn Thiệt, Ngô Văn Khanh và hàng chục hộ được công nhận nông dân sản xuất giỏi của xã, mỗi năm các hộ thu lãi hơn một tỷ đồng từ mô hình lúa-tôm. “Vụ mùa này, gia đình tôi rất phấn khởi, vì giá lúa đang ở mức cao; giá tôm cũng tạm được. Nhờ vậy, năm nay gia đình tôi thu lãi “bỏ túi” khoảng một tỷ đồng nhờ mô hình luân canh tôm-lúa”, anh Phạm Văn Thiệt phấn khởi khoe.
Theo các đồng chí lãnh đạo xã Ninh Thạnh Lợi , mô hình sản xuất lúa-tôm đang được xã chỉ đạo nhân rộng, vì thực tế thời gian qua nhiều hộ dân của xã và nhiều xã trong khu vực lựa chọn canh tác, đem lại hiệu quả kinh tế cao, bền vững, nhất là việc áp dụng thực hiện không khó, hộ nông dân nào cũng có thể làm được.
Đồng thời, mô hình sản xuất này thích ứng với biến đổi khí hậu, hạn mặn, theo hướng thuận thiên, mưa xuống thì sạ lúa rồi cho nước vào để nuôi tôm. Hướng đi này mang lại nguồn thu nhập cao gấp nhiều lần so với cách làm độc canh cây lúa như những năm trước đây...