Cuộc điện đàm được chờ đợi nhất trong tuần qua.
Cuộc điện đàm được chờ đợi nhất trong tuần qua.

Những gợi mở mông lung

Trên lý thuyết, các nhà lãnh đạo quốc gia trên thế giới vẫn đều đang nỗ lực, theo cách của họ, để kiến thiết hòa bình, tìm kiếm các giải pháp và khơi lên hy vọng cho tương lai. Song...

1 Là tâm điểm chờ đợi của giới quan sát quốc tế, cuộc điện đàm hiếm hoi giữa Tổng thống Mỹ Donald Trump với người đồng cấp Nga Vladimir Putin đã khép lại với những tín hiệu tích cực trên bề mặt.

Viết trên mạng xã hội Truth Social, đương kim Tổng thống Mỹ cho biết rằng cuộc thảo luận kéo dài hai giờ giữa ông với Tổng thống Nga là “rất khả quan”. “Liên bang Nga và Ukraine sẽ ngay lập tức bắt đầu các cuộc đàm phán hướng tới một lệnh ngừng bắn và, quan trọng hơn, là CHẤM DỨT cuộc chiến” - ông khẳng định. Ở chiều ngược lại, chủ nhân Điện Kremlin đánh giá những nỗ lực nhằm chấm dứt chiến tranh đang “nói chung là đi đúng hướng”, và Moskva sẵn sàng làm việc với Ukraine về một thỏa thuận hòa bình tiềm năng. “Chúng tôi đã đồng ý với Tổng thống Hoa Kỳ rằng Liên bang Nga sẽ đề xuất và sẵn sàng làm việc với phía Ukraine về một bản ghi nhớ cho một thỏa thuận hòa bình trong tương lai”, ông Putin phát biểu với báo giới.

Song, trên mạng xã hội X, Thủ tướng Đức Friedrich Merz lại tuyên bố: Các nhà lãnh đạo châu Âu đã quyết định gia tăng áp lực lên Liên bang Nga thông qua các lệnh trừng phạt, sau khi Tổng thống Trump thông báo cho họ về cuộc gọi của ông với người đồng cấp Putin. Động thái này hé lộ rằng con đường phía trước nhằm đạt được một thỏa thuận hòa bình và chấm dứt chiến tranh vẫn còn khá nhiều biến số.

2 Trong một diễn biến khác, EU đã phải thực hiện một động thái bắt buộc, nhằm chống đỡ với áp lực ngân sách, cũng như điều chỉnh mức ưu tiên chiến lược toàn cầu. Theo tờ Politico ngày 20/5, kế hoạch cải tổ do bà Kaja Kallas - Phó Chủ tịch Ủy ban châu Âu kiêm Đại diện cấp cao về chính sách an ninh và đối ngoại của EU - trình bày với lãnh đạo Ủy ban châu Âu vào tuần trước đã được thông qua, và sẽ được triển khai trong vòng hai năm tới. Kế hoạch này nhằm tái cấu trúc Cơ quan Đối ngoại châu Âu (EEAS), theo đó, khoảng 10 cơ quan đại diện ngoại giao sẽ bị thu hẹp về mức nhân sự tối thiểu, chỉ duy trì đại sứ và một đến hai trợ lý, trong khi phần lớn nhân viên địa phương sẽ bị cắt giảm.

Kế hoạch hiện tại được đánh giá là nhẹ nhàng hơn so với đề xuất ban đầu - theo đó EEAS có thể phải cắt giảm tới 800 nhân sự. Một tài liệu nội bộ cho biết đề án cải tổ sẽ tiêu tốn khoảng 20 triệu euro trong năm đầu tiên triển khai, nhưng dự kiến sẽ giúp tiết kiệm khoảng 9 triệu euro mỗi năm, trong ba năm tiếp theo.

Thảm trạng trên Dải Gaza.

Thảm trạng trên Dải Gaza.

3 Ngày 19/5, tại Cairo (Ai Cập), một bản tuyên bố chung của bộ trưởng ngoại giao 22 nước (Australia, Canada, Đan Mạch, Estonia, Phần Lan, Pháp, Đức, Iceland, Ireland, Italia, Nhật Bản, Latvia, Litva, Luxembourg, Hà Lan, New Zealand, Na Uy, Bồ Đào Nha, Slovenia, Tây Ban Nha, Thụy Điển và Anh) đã được đưa ra, nhằm yêu cầu Israel ngay lập tức cho phép nối lại hoàn toàn viện trợ nhân đạo vào Dải Gaza.

Tuyên bố chung cho biết: Mặc dù đã có những dấu hiệu cho thấy viện trợ sẽ được nối lại một cách hạn chế, nhưng Israel đã chặn viện trợ nhân đạo vào Gaza trong hơn hai tháng, trong khi thực phẩm, thuốc men và nhu yếu phẩm đã cạn kiệt và người dân đang phải đối mặt với nạn đói. Theo tuyên bố, viện trợ nhân đạo không bao giờ được chính trị hóa và lãnh thổ Palestine không được phép bị thu hẹp hoặc chịu bất kỳ thay đổi nhân khẩu học nào. 22 nước cũng nhắc lại thông điệp kiên quyết của mình rằng Hamas phải ngay lập tức thả tất cả các con tin còn lại, và cho phép phân phối viện trợ nhân đạo mà không bị cản trở.

4 Truyền thông nhà nước Iran dẫn lời Thứ trưởng Ngoại giao Majid Takht-Ravanchi: Các cuộc đàm phán hạt nhân giữa Iran và Mỹ sẽ không đạt được kết quả nếu Mỹ khăng khăng yêu cầu Iran ngừng hoạt động làm giàu uranium. Ngay sau tuyên bố này, giá dầu thế giới đã lại có xu hướng tăng nhẹ.

Trong khi đó, việc hãng đánh giá tài chính uy tín Moody’s hạ bậc tín nhiệm của Mỹ cũng đã làm dấy lên những mối lo về “sức khỏe” của nền kinh tế Mỹ nói riêng, cũng như những hệ lụy của nó đối với guồng máy kinh tế-thương mại toàn cầu nói chung.