Bộ trưởng Y tế Đào Hồng Lan trình bày Tờ trình Dự thảo Nghị quyết của Quốc hội. (Nguồn QUOCHOI.VN)
Bộ trưởng Y tế Đào Hồng Lan trình bày Tờ trình Dự thảo Nghị quyết của Quốc hội. (Nguồn QUOCHOI.VN)

Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV

Kiến tạo "lá chắn an sinh", bảo đảm sức khỏe Nhân dân

Trong bối cảnh nhiều quốc gia trên thế giới vẫn đang vật lộn với mô hình chi trả y tế, chính sách miễn viện phí cơ bản ở Việt Nam được kỳ vọng sẽ tạo "lá chắn an sinh" vững chắc.

Đồng thời, khi gánh nặng chi phí được giảm bớt, niềm tin vào hệ thống y tế công lập, vào sự ưu tiên hàng đầu của Đảng, Nhà nước trong việc bảo đảm sức khỏe nhân dân cũng sẽ được nhân lên.

Thể hiện khát vọng bình đẳng trong tiếp cận y tế

Được xem là một cột mốc chính trị-xã hội quan trọng, Nghị quyết 72-NQ/TW của Bộ Chính trị về một số giải pháp đột phá, tăng cường bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân đã khẳng định quyết tâm, sự ưu tiên hàng đầu của Đảng trong việc bảo đảm sức khỏe Nhân dân, bảo đảm công bằng, nhân văn và bền vững cho hệ thống y tế, mở ra tầm nhìn xây dựng nền y tế công bằng, hiệu quả, hội nhập quốc tế.

Thực tế nhiều năm qua, hệ thống y tế Việt Nam đã đạt được những thành tựu đáng ghi nhận. Tuy nhiên, vẫn còn những "điểm nghẽn" lớn: Chênh lệch tiếp cận dịch vụ giữa nông thôn - thành thị, gánh nặng chi phí y tế trực tiếp đè nặng lên hộ gia đình và tình trạng quá tải bệnh viện trung ương… Trong bối cảnh đó, với cam kết miễn viện phí cơ bản cho toàn dân, Nghị quyết 72-NQ/TW không chỉ mang ý nghĩa giảm gánh nặng tài chính, mà còn thể hiện khát vọng bình đẳng trong tiếp cận y tế, một nguyên tắc
được Hiến pháp khẳng định và nay chính thức được cụ thể hóa bằng chính sách.

Nhấn mạnh các mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp thực hiện, trong khuôn khổ kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV, trình bày Tờ trình Dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về một số cơ chế, chính sách đột phá cho công tác bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân, Bộ trưởng Y tế Đào Hồng Lan cho biết: Dự thảo Nghị quyết tập trung giải quyết các vấn đề mang tính đột phá, chiến lược để kịp thời thể chế hóa Nghị quyết 72-NQ/TW và để phát triển lĩnh vực y tế. Trong đó, đối với nhóm chính sách về giảm chi phí y tế cho người dân, từ năm 2026 thực hiện khám sức khỏe định kỳ miễn phí ít nhất mỗi năm một lần theo nhóm đối tượng và lộ trình ưu tiên.

Định hướng tư duy phát triển "Nhân dân là trung tâm"

Thảo luận nội dung dự thảo Nghị quyết quan trọng này của Quốc hội, nhiều đại biểu Quốc hội thẳng thắn góp ý: Nghị quyết 72-NQ/TW xác định rõ Y tế là chính sách quốc gia hàng đầu thể hiện tầm nhìn chiến lược của Đảng và Nhà nước trong việc bảo vệ sức khỏe nhân dân. Nếu không có chủ trương, kế hoạch và giải pháp đủ mạnh thì khó hiện thực hóa mục tiêu mà Đảng ta đã đề ra.

Đơn cử, hệ thống trạm y tế xã hiện còn nhiều bất cập, trước hết là về đội ngũ bác sĩ. Dù Dự thảo đặt mục tiêu đến năm 2027 mỗi trạm có 4-5 bác sĩ và hằng năm điều động khoảng 1.000 bác sĩ về tuyến xã, nhưng thực tế nhiều trạm hiện chỉ có một, hai bác sĩ, với trình độ không phải đa khoa hay chuyên khoa sâu, khó bảo đảm năng lực của trạm y tế, nhất là khi đây là lực lượng nòng cốt của y tế dự phòng và ứng phó dịch bệnh.

Bên cạnh đó, với những chính sách mang tính đột phá như khám sức khỏe định kỳ miễn phí từ năm 2026, xây dựng hồ sơ sức khỏe, hình thành và xây dựng văn hóa sức khỏe… Nghị quyết 72-NQ/TW không chỉ đặt mục tiêu nâng cao tuổi thọ, mà còn hướng tới tạo dựng một xã hội khỏe mạnh, công bằng và nhân văn. Để đạt mục tiêu đó, Nghị quyết 72-NQ/TW nhấn mạnh việc xây dựng văn hóa sức khỏe trong toàn dân, trên tinh thần kế thừa chủ trương nhất quán "không để ai bị bỏ lại phía sau" trong kiến tạo chính sách an sinh xã hội, đồng thời thể hiện bước tiến vượt bậc về tư duy phát triển theo hướng "Nhân dân là trung tâm".

Đây là tư duy hiện đại, khi coi sức khỏe là vốn quý nhất của mỗi cá nhân, mỗi gia đình và cả xã hội. Thế nên, không phải ngẫu nhiên mà tại Hội nghị toàn quốc quán triệt, triển khai thực hiện bốn nghị quyết do Bộ Chính trị ban hành, khi đề cập đến Nghị quyết 72-NQ/TW, Tổng Bí thư Tô Lâm đã định vị rõ vai trò của từng khâu, từng chủ thể: "Y tế dự phòng là then chốt, y tế cơ sở là nền tảng và Nhân dân là trung tâm".

Trên cơ sở xem xét, thẩm định kỹ lưỡng, thay mặt cơ quan thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội Nguyễn Đắc Vinh cho biết: Ủy ban tán thành với đề nghị của Chính phủ về việc trình Quốc hội ban hành Nghị quyết theo trình tự, thủ tục rút gọn. Tuy nhiên, ông Nguyễn Đắc Vinh cũng nêu rõ, một số nhiệm vụ, giải pháp được đặt ra tại Nghị quyết 72-NQ/TW chưa được nghiên cứu, thể chế hóa đầy đủ trong dự thảo Nghị quyết của Quốc hội. Do đó, Ủy ban đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo tiếp tục rà soát kỹ lưỡng, giải trình từng nội dung trong nhiệm vụ, giải pháp của Nghị quyết 72-NQ/TW để làm rõ căn cứ, cơ sở chỉ lựa chọn cụ thể hóa một số nhiệm vụ, giải pháp của Nghị quyết 72-NQ/TW như tại dự thảo Nghị quyết. Cụ thể: Nội dung được lựa chọn cụ thể hóa tại dự thảo Nghị quyết; nội dung đã được thể chế hóa tại dự án Luật Dân số, dự án Luật Phòng bệnh (đều đang được trình Quốc hội tại kỳ họp này); nội dung đã đề xuất đưa vào chủ trương đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia về chăm sóc sức khỏe, dân số và phát triển giai đoạn 2026-2035; nội dung cụ thể hóa trong các văn bản luật khác.

Dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về một số cơ chế, chính sách đột phá cho công tác bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân sẽ tiếp tục được đưa ra bàn thảo trên nghị trường Quốc hội vào sáng 2/12/2025 trong phiên họp toàn thể được truyền hình, phát thanh trực tiếp và dự kiến sẽ được Quốc hội thực hiện biểu quyết thông qua vào chiều 11/12/2025 ■

Xem thêm