Người dân xã Hiệp Phước chung tay loại bỏ nơi sinh sản của muỗi.
Người dân xã Hiệp Phước chung tay loại bỏ nơi sinh sản của muỗi.

Không chủ quan với bệnh sốt xuất huyết

Dịch sốt xuất huyết tại Thành phố Hồ Chí Minh đang diễn biến hết sức phức tạp. Theo Trung tâm Kiểm soát bệnh tật, tính từ đầu năm đến nay toàn thành phố ghi nhận gần 17 nghìn ca mắc sốt xuất huyết Dengue, tăng gần 170% so với cùng kỳ năm 2024.

Đáng chú ý, đã có 10 ca tử vong và tỷ lệ bệnh nhân điều trị nội trú chiếm khoảng 73% đang đặt ra áp lực lớn cho ngành y tế.

Sốt xuất huyết lan rộng ở nhiều lứa tuổi

Điểm đáng lo ngại là, sốt xuất huyết không chỉ phổ biến ở trẻ nhỏ mà đang có xu hướng lan rộng sang nhóm tuổi từ 11 đến 15 và cả người lớn; thậm chí, người cao tuổi có bệnh nền cũng dễ xuất hiện biến chứng nặng.

Tại Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Thành phố Hồ Chí Minh, hiện 1/3 số giường bệnh đang dành cho bệnh nhân sốt xuất huyết nội trú. Bác sĩ Chuyên khoa 2 Cao Vĩnh Thọ, Trưởng khoa Nhiễm D cho biết, năm nay số lượng bệnh nhân là người lớn mắc bệnh cao hơn trẻ em, nhiều ca hơn 60 tuổi thường có bệnh nền cho nên diễn tiến phức tạp hơn.

Nhập viện điều trị sốt xuất huyết tại Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới được hơn 3 ngày, anh Nguyễn Hoàng Hải, 18 tuổi, ngụ tại phường Bình Phú chia sẻ: “Biểu hiện ban đầu là cảm thấy nóng, lạnh rồi sau đó sốt cao khiến cả người mệt mỏi, ê ẩm, kèm theo đau nhức cơ và chảy máu chân răng cho nên tôi liền nhập viện điều trị”.

Trong khi đó, tại Bệnh viện Nhi đồng 1, thống kê cho thấy 50% bệnh nhi sốt xuất huyết nặng ở độ tuổi từ 11 đến 15.

Tiến sĩ, bác sĩ Nguyễn Minh Tuấn, Trưởng khoa Sốt xuất huyết bệnh viện cho biết: “Trẻ lớn, thừa cân hoặc có bệnh nền dễ diễn tiến nặng với nhiều biến chứng nguy hiểm. Nhiều phụ huynh cần hết sức lưu tâm, phải sớm nhận biết các triệu chứng ban đầu, tránh để chuyển sang giai đoạn nặng dễ gây biến chứng nguy hiểm”.

Theo sát triệu chứng

Theo bác sĩ Tuấn, sốt xuất huyết thường có những triệu chứng ban đầu như sốt, đau đầu, nhức mỏi,... dễ nhầm lẫn với sốt siêu vi hoặc viêm họng.

Hiện có nhiều yếu tố khiến cho bệnh sốt xuất huyết chuyển nặng: Thứ nhất, do độc lực của virus; thứ hai là tình trạng đáp ứng miễn dịch của người bệnh, có những trẻ đáp ứng miễn dịch quá mạnh dễ gây thoát huyết tương, xuất huyết nặng và suy các cơ quan hoặc có những trẻ đã bị sốt xuất huyết rồi nhưng tái nhiễm lại thì nguy cơ chuyển nặng cũng cao hơn do phản ứng miễn dịch đã mạnh hơn và dễ thoát huyết tương, sốc, xuất huyết nặng và suy các cơ quan. Đây là những triệu chứng mà nhân viên y tế phải để ý đề phòng.

Thực tế qua tiếp nhận, điều trị các ca bệnh cho thấy, việc chậm trễ trong xử trí có thể khiến bệnh sốt xuất huyết diễn tiến nhanh, gây hậu quả nghiêm trọng.

Bác sĩ Cao Vĩnh Thọ dẫn chứng một trường hợp đau lòng: Có sinh viên vốn khỏe mạnh dù đã sốt vài ngày nhưng không chịu nhập viện kịp thời, đến khi vào viện đã có biểu hiện sốc và cô đặc máu rất nặng, huyết áp không đo được, dù bác sĩ hồi sức tích cực nhưng ca bệnh này không qua khỏi.

Những trường hợp như vậy là lời cảnh báo rõ ràng không thể xem nhẹ căn bệnh này. Ngay khi phát hiện sốt liên tục hai ngày liền, người bệnh cần được đưa đến cơ sở y tế để xét nghiệm, theo dõi sát.

Hiện nay, vắc-xin phòng sốt xuất huyết cũng được xem là biện pháp dự phòng quan trọng. Tuy nhiên theo khuyến cáo của Tổ chức Y tế Thế giới, để kiểm soát dịch tại một khu vực cần triển khai nhiều giải pháp đồng bộ và vắc-xin chỉ là một phần trong đó.

Phó Giám đốc Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Thành phố Hồ Chí Minh Lê Hồng Nga khuyến cáo: “Vắc-xin phòng sốt xuất huyết được cấp phép tại Việt Nam từ năm 2024, nhưng đây là loại vắc-xin thuộc chương trình tiêm chủng tự nguyện, để đạt hiệu quả bảo vệ cộng đồng phải cần thêm thời gian mở rộng độ bao phủ vắc-xin”.

Trước áp lực gia tăng số ca nhập viện, nhất là các ca nặng cần điều trị tích cực, Sở Y tế thành phố đã xây dựng phương án mở rộng quy mô giường bệnh để ứng phó kịp thời.

Theo đó, khi số ca sốt xuất huyết nặng cần điều trị tại khoa hồi sức tích cực vượt quá 20 ca/ngày, thành phố sẽ kích hoạt Mạng lưới Hồi sức tích cực điều trị sốt xuất huyết và huy động nguồn lực từ các bệnh viện trên địa bàn.

Sốt xuất huyết là bệnh truyền nhiễm có đường lây truyền được xác định rõ ràng thông qua muỗi vằn. Vì thế, người dân cần chú ý các biện pháp phòng bệnh ngay từ đầu sẽ mang lại hiệu quả cao, như: Vệ sinh môi trường, loại bỏ nơi sinh sản của muỗi, dùng kem chống muỗi, ngủ màn.

Bên cạnh đó, mỗi hộ gia đình cần trang bị kiến thức y khoa cơ bản về nhận biết các biểu hiện, triệu chứng ban đầu của sốt xuất huyết. Khi nghi ngờ mắc bệnh phải đến ngay cơ sở y tế gần nhất để thăm khám, điều trị kịp thời, không để chuyển sang giai đoạn biến chứng nặng gây nguy hiểm đến tính mạng.

Phòng bệnh hơn chữa bệnh là quan điểm được các chuyên gia y tế thường nhắc đến trong giai đoạn cả thành phố đang nỗ lực chung tay phòng chống sốt xuất huyết gia tăng.

Do đó, không chỉ là trách nhiệm của ngành y tế, chống sốt xuất huyết còn là nhiệm vụ của cả cộng đồng và phòng dịch cũng phải thể hiện qua từng hành động, việc làm cụ thể ngay từ hôm nay.

Xem thêm