Vùng đất Sơn Đông sản sinh ra nhiều danh nhân văn hóa, nhà giáo nổi tiếng, nhiều quan văn, quan võ. Đáng chú ý, xã có làng Quan Tử còn được gọi là “làng tiến sĩ”, với 12 vị tiến sĩ và hàng chục cử nhân, hương cống đỗ đạt thời phong kiến. Trên địa bàn xã có 30 di tích lịch sử, trong đó có 5 di tích lịch sử cấp quốc gia, 12 di tích lịch sử cấp tỉnh, như đền thờ Tả tướng quốc Trần Nguyên Hãn, đền thờ thành hoàng Đỗ Khắc Chung, chùa Am ...
Truyền thống hiếu học của xã được cho là bắt đầu từ khi thầy giáo Đỗ Khắc Chung mở trường dạy học. Danh nhân, nhà giáo Đỗ Khắc Chung được xem là người thầy đầu tiên của vùng Quan Tử - biểu tượng tiêu biểu cho tinh thần hiếu học và lòng yêu nước. Ông là công thần nhà Trần có đóng góp trong cuộc kháng chiến chống quân Nguyên - Mông, uyên bác về ngoại giao, quân sự, giỏi văn chương, là người khai mở nền giáo dục của vùng Sơn Đông.
Đền thờ danh nhân Đỗ Khắc Chung hiện đặt tại thôn Quan Tử, được dựng từ thời Hậu Lê, là trung tâm sinh hoạt văn hóa - tâm linh của người dân Sơn Đông. Trên bức hoành phi của ngôi đền khắc bốn chữ “Vạn đại chiêm ngưỡng” nghĩa là “Nghìn năm noi theo”. Đền còn phối thờ 12 vị tiến sĩ thời phong kiến của làng Quan Tử.
Kế thừa truyền thống hiếu học, các trường học trên địa bàn xã thường tổ chức các hoạt động ngoại khóa nhằm giáo dục lịch sử, truyền thống quê hương như “Người thầy đầu tiên của làng Quan Tử”, “Truyền thống khoa bảng quê em”, tổ chức các cuộc thi “Trạng nguyên nhỏ tuổi” tại đền thờ danh nhân Đỗ Khắc Chung. Các trường cũng tổ chức cho học sinh đến thăm, quét dọn, trồng hoa tại các di tích lịch sử.
Phó Hiệu trưởng Trường trung học cơ sở Sơn Đông, thầy giáo Bùi Quang Lập cho biết: “Nhà trường tổ chức cho học sinh tìm hiểu về lịch sử, văn hóa địa phương, tổ chức lễ báo công tại các ngôi đền, thi tìm hiểu về truyền thống hiếu học của xã, tìm hiểu về cuộc đời và sự nghiệp của nhà giáo Đỗ Khắc Chung”.
Giáo dục truyền thống ở Sơn Đông không dừng ở trường học, mà còn lan tỏa ra cộng đồng. Chính quyền xã phối hợp với các đơn vị tổ chức nhiều sự kiện văn hóa có ý nghĩa để người Sơn Đông “tìm về cội nguồn” và thấm nhuần tinh thần hiếu học, tham gia vào phong trào khuyến học của địa phương. Những hoạt động văn hóa, giáo dục đó biến Sơn Đông thành “xã học tập, xã văn hóa”, nơi mỗi người dân đều tự hào với truyền thống hiếu học của ông cha.
Từ khi xã Sơn Đông mới (sáp nhập từ các xã Tây Sơn, Cao Phong và Sơn Đông) đi vào hoạt động, ban lãnh đạo xã càng thấy tầm quan trọng của truyền thống hiếu học đối với giáo dục thế hệ trẻ. Trưởng phòng Văn hóa - Xã hội xã Sơn Đông Vũ Trần Thanh cho biết: Đến nay, đã có 11/12 trường học trên địa bàn xã đạt chuẩn quốc gia mức độ 1; có 5 trường đạt chuẩn quốc gia mức độ 2. Trong 5 năm qua, xã có 5 học sinh đoạt giải quốc gia, 45 học sinh đoạt giải cấp tỉnh, phong trào khuyến học - khuyến tài lan tỏa khắp các thôn, xóm, các dòng họ.
Thầy giáo Nguyễn Hắc Hải, Hiệu trưởng Trường tiểu học Sơn Đông, chia sẻ: “Địa phương luôn quan tâm xây dựng cơ sở vật chất trường học, tất cả các trường đều được xây dựng khang trang, chất lượng giáo dục đứng tốp đầu của huyện Lập Thạch (cũ). Nhân dân trong xã ngày càng quan tâm đến việc học tập của con cái. Trường tiểu học Sơn Đông đã tổ chức nhiều cuộc thi “Trạng nguyên nhỏ tuổi”, đưa học sinh đến tham quan, học tập tại các di tích lịch sử, văn hóa tại quê hương và tổ chức các hội thi tìm hiểu về các danh nhân văn hóa trên địa bàn xã”.
