Bên cạnh đó chiến dịch Hoa phượng đỏ còn tạo ra những phần việc ý nghĩa cho xã hội trong tổng thể bức tranh tình nguyện chung của tuổi trẻ thành phố
Nơi rèn giũa cho học sinh, sinh viên
Là chỉ huy trưởng chiến dịch Hoa phượng đỏ trong mùa đầu tiên, đến bây giờ, anh Trần Thanh Hậu vẫn còn nguyên vẹn những cảm xúc đặc biệt của lần đầu ra quân ấy. Chứng kiến nhiều mùa hè đi qua, nhiều công trình được gây dựng, điều khiến anh mừng nhất là đến tận hôm nay, các hoạt động của chiến dịch này vẫn đúng như tiêu chí ban đầu, ngày càng phát triển mạnh mẽ và lan tỏa rộng rãi. Anh Hậu nhớ lại, Hoa phượng đỏ ra đời sau khi chiến dịch Mùa hè xanh (ra đời 1994) đã có những dấu ấn nổi bật trong phong trào tình nguyện của tuổi trẻ thành phố nên ban chỉ huy chú trọng với “lối đi riêng” thông qua ba trụ cột gồm: trải nghiệm, rèn luyện và trưởng thành. Đó là một giai đoạn với nhiều thử thách nhưng cũng đã đặt những viên gạch đầu tiên và là nền tảng cho sự phát triển sau này.
Lần đầu đến với Hoa phượng đỏ, bạn Ngọc Khánh, học sinh lớp 11, Trường trung học phổ thông Nguyễn Hữu Thọ, phường Xóm Chiếu cho biết: Quãng thời gian nghỉ hè của em trong nhiều mùa hè trước đều tẻ nhạt khi chỉ ở nhà xem ti-vi, chơi điện tử cho nên hè này em quyết định cùng các bạn tham gia các hoạt động hè. Khi đăng ký và được chọn, Khánh đã tìm đến các anh chị đã từng tham gia các chiến dịch trước để học hỏi kinh nghiệm. “Ai trong số đó cũng khuyên em một lần nên trải nghiệm những thú vị của hoạt động tình nguyện bởi điều đó sẽ ghi dấu nhiều kỷ niệm đẹp trong đời học sinh. Trải qua một mùa hè đầy bận rộn, em đã học thêm được nhiều điều thú vị, nhiều kỹ năng sống mà sách vở không thể mang đến cho em và các bạn được”, Ngọc Khánh chia sẻ.
Thay đổi để phù hợp thực tiễn
Từng gắn bó với vai trò là chỉ huy trưởng ba mùa chiến dịch (7, 8 và 9), chị Phan Thị Thanh Phương, nguyên Bí thư Thành đoàn Thành phố Hồ Chí Minh, Bí thư Đảng ủy phường Đức Nhuận đúc kết: Trải qua các mùa, Hoa phượng đỏ ngày càng mở rộng về quy mô và các hoạt động. Tuy nhiên, để tạo được những điểm nhấn và sự gắn bó lâu dài và bền vững, các công trình nên được thực hiện tại các địa phương trong thời gian từ ba năm trở lên. Trước khi tổ chức các hoạt động, các đơn vị nên tổ chức khảo sát khoa học để hiểu rõ năng lực, nhu cầu và mong muốn cống hiến của đối tượng tham gia. Thiết kế hoạt động phải gần với nhu cầu và năng lực của các em học sinh để phát huy tối đa hiệu quả năng lực của các bạn. Mỗi hoạt động cần chạm đến điều mà các chiến sĩ mong muốn.
Trong bối cảnh, nhu cầu mới từ việc sắp xếp, sáp nhập của chính quyền hai cấp, Thành đoàn Thành phố Hồ Chí Minh cho rằng: Các hoạt động tình nguyện cũng sẽ có những sự thay đổi để phù hợp với tình hình thực tiễn. Anh Ngô Minh Hải, Phó Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc, Bí thư Thành đoàn Thành phố Hồ Chí Minh cho biết: Thanh niên thành phố đang đứng trước nhiều thời cơ và thách thức mới nên các học sinh, các đơn vị trường cần vận dụng nhuần nhuyễn phương châm “3 chung” và “3 liên kết” phù hợp với đặc thù 168 phường, xã, đặc khu của Thành phố.
Anh Nguyễn Đức Trung, Chỉ huy trưởng Chiến dịch Hoa phượng đỏ lần thứ 20 cho biết: Qua 20 mùa chiến dịch đã có hơn 500 nghìn lượt chiến sĩ Hoa phượng đỏ là học sinh, giáo viên trẻ trên địa bàn thành phố tham gia hỗ trợ hơn một triệu lượt học sinh và các bậc cha mẹ thông qua các hoạt động như: “Tiếp sức kỳ thi tuyển sinh 10”, “Tiếp sức đến trường”, “Thắp sáng ước mơ”, chiến sĩ Hoa phượng đỏ vì người bạn ngoại thành... Một điều ấn tượng khác là cứ mỗi năm, trung bình có khoảng 500 chiến sĩ Hoa phượng đỏ tham gia chiến dịch, sau đó đã trưởng thành, phát triển làm cán bộ đoàn, Hội Sinh viên hoặc cán bộ chủ chốt các câu lạc bộ, đội, nhóm tại các trường đại học, học viện, cao đẳng, trung cấp trên địa bàn thành phố. Nhiều trường hợp tiếp tục cống hiến ở các chiến dịch tình nguyện hè như Mùa hè xanh, Kỳ nghỉ hồng cũng như các lĩnh vực khác trong cuộc sống. Cũng qua mỗi mùa hè, từ các chiến dịch, các đơn vị, trường học đã giới thiệu để kết nạp gần 600 quần chúng ưu tú vào Đảng, trong đó có 140 chiến sĩ là học sinh.
Qua 20 năm, nhiều chương trình, công trình nổi bật gắn liền với các hoạt động an sinh xã hội đã được tổ chức như: Các hoạt động chiến sĩ tình nguyện Hoa phượng đỏ “Vì đàn em thân yêu”; chương trình “Ước mơ của Thúy - Tiếp sức hoa mặt trời”, tặng quà ước nguyện cho bệnh nhi ung thư nhân Ngày Quốc tế Thiếu nhi (1/6); Hành trình “Thành phố tôi yêu” cho chiến sĩ tình nguyện Hoa phượng đỏ tham quan, tìm hiểu các di tích lịch sử, địa chỉ đỏ trên địa bàn thành phố, đặc biệt là các địa điểm gắn với sông Sài Gòn. Chuỗi các hoạt động trải nghiệm thực tế cho chiến sĩ tình nguyện Hoa phượng đỏ. Thanh niên “Vì đàn em” xây dựng, sửa chữa sân chơi cho thiếu nhi; “Vì môi trường xanh” phát động chiến sĩ Hoa phượng đỏ trồng và chăm sóc cây xanh tại nơi ở, trường học và không gian sinh hoạt cộng đồng; Góc học tập yêu thương”, “Góc học tập số”; sửa chữa nhà tình bạn cho chiến sĩ Hoa phượng đỏ có hoàn cảnh khó khăn...