Để giải bài toán này, cần thực hiện đồng bộ các chính sách về tín dụng ưu đãi, đến các đề án phát triển nhà ở xã hội quy mô lớn, nhằm hỗ trợ người dân nói chung và lớp trẻ nói riêng có chỗ ở ổn định.
Bài toán cấp bách trước mắt cùng chiến lược lâu dài
Báo cáo từ Batdongsan.com. vn năm 2025 cho thấy, 62% nhu cầu mua nhà hiện nay đến từ người trẻ dưới 35 tuổi, đặc biệt tại các “siêu đô thị” như Thành phố Hồ Chí Minh.
Theo khảo sát gần đây, mức giá trung bình của căn hộ tại Thành phố Hồ Chí Minh đã chạm mốc 89 triệu đồng/m2, nhiều dự án vượt xa 100 triệu đồng/m2. Điều đó đồng nghĩa với một căn hộ tối thiểu cũng cần hơn 5-6 tỷ đồng.
Trong khi đó, năm 2024, GRDP bình quân đầu người Thành phố Hồ Chí Minh khoảng 7.600 USD, tức hơn 197 triệu đồng (tương đương 16,4 triệu đồng/tháng) theo tỷ giá hiện hành, đứng thứ 2 trong 5 thành phố trực thuộc Trung ương, sau thành phố Hải Phòng.
Thống kê của CBRE (một công ty đầu tư và dịch vụ bất động sản thương mại có trụ sở ở Mỹ), khoảng cách giữa giá nhà liền thổ và thu nhập người lao động tại Thành phố Hồ Chí Minh hiện lên tới 176 lần.
Điều này khiến việc sở hữu căn nhà gần như ngoài tầm với đại đa số dân cư. Với mức chênh lệch quá lớn giữa thu nhập người dân và giá nhà, việc mua nhà dần trở thành nhiệm vụ bất khả thi với người dưới 35 tuổi, có thu nhập khoảng 20 triệu đồng mỗi tháng.
Ông Chử Văn Hải, Trưởng phòng Quản lý, phát triển nhà ở xã hội, Cục Quản lý nhà và thị trường bất động sản (Bộ Xây dựng) thông tin, với quy mô dân số hiện nay của Việt Nam, chúng ta cần xây thêm khoảng 500.000 đơn vị nhà ở mỗi năm tại các đô thị, không kể số nhà ở cần thay thế do xuống cấp. Thủ tướng đã phê duyệt Đề án xây dựng ít nhất 1 triệu căn nhà ở xã hội giai đoạn 2021-2030, song đến nay kết quả thực hiện vẫn chưa đáp ứng được yêu cầu.
Vì vậy, theo ông Chử Văn Hải, nhà ở cho người trẻ là một bài toán vừa cấp bách trước mắt, vừa chiến lược lâu dài đối với sự phát triển của Thành phố Hồ Chí Minh. Đảng và Nhà nước đã đề ra nhiều chủ trương, chính sách từ chiến lược nhà ở quốc gia, các gói tín dụng ưu đãi, đến các đề án phát triển nhà ở xã hội quy mô lớn, nhằm hỗ trợ người dân nói chung và lớp trẻ nói riêng có chỗ ở ổn định. Vấn đề mấu chốt hiện nay là triển khai hiệu quả và đồng bộ những chính sách đó.
Cần đẩy mạnh hợp tác ba bên
Thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam chủ động triển khai nhiều chính sách điều hành tín dụng với lĩnh vực bất động sản, nhà ở, nhà ở xã hội nhằm hỗ trợ người trẻ mua nhà.
Trọng tâm của chính sách là ưu tiên nguồn vốn cho nhu cầu ở thực, ưu tiên phát triển nhà ở xã hội, hạn chế đầu cơ. Đặc biệt, các chính sách khuyến khích tập trung vào phát triển nhà ở thương mại giá phù hợp, nhà ở xã hội, nhà ở công nhân và nhóm khách hàng là người mua nhà lần đầu.
Phó Giám đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam khu vực 2 Trần Thị Ngọc Liên cho biết, một số chính sách ưu đãi đã được triển khai thực hiện nhằm hỗ trợ nhu cầu an cư của người dân. Điển hình là gói tín dụng cho vay mua nhà ở xã hội, nhà ở công nhân, dự án cải tạo, xây dựng lại chung cư cũ với quy mô ban đầu 120.000 tỷ đồng, hiện gói này đã tăng lên 145.000 tỷ đồng. Hay chương trình quy định thời gian áp dụng lãi suất ưu đãi tối đa 15 năm kể từ ngày giải ngân cho người trẻ dưới 35 tuổi có nhu cầu vay vốn để mua nhà ở xã hội.
Theo bà Ngọc Liên, từ khi triển khai chương trình đến nay, mức lãi suất đã giảm 2,3% so với thời điểm ban đầu công bố. Hiện lãi suất cho vay với khách hàng mua nhà đang áp dụng là 5,9%/ năm, chủ đầu tư là 6,4%/năm.
Đáng chú ý, một số ngân hàng thương mại đã chủ động xây dựng gói cho vay đối với người trẻ dưới 35 tuổi với thời hạn vay từ 35-50 năm tùy ngân hàng. Lãi suất ưu đãi phổ biến khoảng 3,99 - 9,99%/năm theo tiến độ vay và tùy vào thời gian cố định lãi suất. Giá trị vay tối đa phổ biến khoảng 70 - 90% giá trị nhà.
“Đây là chính sách hỗ trợ ưu đãi rất phù hợp với người trẻ tuổi (dưới 35 tuổi) có điều kiện để tạo lập nhà ở với thời hạn vay dài, giảm áp lực trả nợ định kỳ và lãi suất được duy trì với mặt bằng tương đối tốt, giá trị vay tối đa so với tài sản bảo đảm cao, phù hợp với đối tượng người trẻ có tích lũy chưa cao”, Phó Giám đốc Trần Thị Ngọc Liên nhận định.
Thông tin về giải pháp hỗ trợ người trẻ có nhà, bà Đinh Thị Thu Thảo, Phó Giám đốc Khối Khách hàng cá nhân Ngân hàng Thương mại cổ phần Á Châu (ACB), cho biết ACB là một trong những ngân hàng tiên phong triển khai gói vay “Ngôi Nhà đầu tiên” dành cho khách hàng trẻ tuổi.
Theo đó, khách hàng chỉ cần có 10% vốn tự có, ngân hàng hỗ trợ 90%. Với lãi suất ưu đãi từ 5 - 5,5%/năm, khoản vay 2 tỷ đồng, khách chỉ cần trả khoảng 11 triệu đồng/ tháng. Sau hơn 8 tháng triển khai, gói vay của ACB, có hơn 4.000 khách hàng quan tâm, liên hệ qua các kênh để hỏi thông tin. Khoảng 60% trong số này đăng ký vay và đã được phê duyệt, giải ngân.
Sau thành công khi hợp tác với chủ đầu tư dự án The Felix (C- Holding) nhằm hiện thực hóa gói vay “Ngôi Nhà đầu tiên”, ACB đã và đang mở rộng hợp tác với nhiều dự án ở phân khúc trung cấp và phù hợp với khả năng tài chính của người trẻ như: Dự án Vinhomes Grand Park, TT Avio, Bcons, Nam Long...
Để triển khai hiệu quả các chính sách, các chuyên gia chia sẻ: Giấc mơ an cư của người trẻ Thành phố Hồ Chí Minh hoàn toàn có thể trở thành hiện thực nếu có sự phối hợp đồng bộ và chặt chẽ từ ba phía: Chính sách điều hành ổn định, linh hoạt của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam; sự chủ động sáng tạo của các ngân hàng thương mại và sự hỗ trợ trách nhiệm từ phía chủ đầu tư. Do đó, cần đẩy mạnh mô hình hợp tác ba bên.
Trong đó, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đóng vai trò định hướng chính sách và giám sát rủi ro toàn hệ thống. Các ngân hàng thương mại trực tiếp thiết kế, triển khai gói vay và đồng hành cùng khách hàng trong suốt quá trình trả nợ. Còn chủ đầu tư sẽ hỗ trợ thiết kế tiến độ thanh toán phù hợp và phối hợp cùng ngân hàng để xây dựng các gói tài chính trọn gói, giảm bớt áp lực vốn ban đầu cho người mua nhà.
