Cần đa dạng và sáng tạo sản phẩm truyền thông về môi trường không khói thuốc lá

Thuốc lá là một trong những tác nhân gây bệnh và tử vong hàng đầu liên quan tới các bệnh lý như ung thư phổi, bệnh tim mạch, đột quỵ, cũng như nhiều bệnh lý nghiêm trọng khác.

Tại Việt Nam, mỗi năm có tới hơn 100 nghìn ca tử vong do thuốc lá (trong đó 84.500 người tử vong/năm do hút thuốc chủ động và 18.800 người tử vong do tiếp xúc thụ động với khói thuốc). Đây là những con số không chỉ gây nhức nhối về mặt y tế mà còn đặt ra thách thức lớn về mặt xã hội và kinh tế.

Tác hại của thuốc lá không chỉ dừng lại ở người hút mà còn lan rộng đến những người chung quanh - đặc biệt là trẻ em, phụ nữ mang thai và người cao tuổi. Mỗi làn khói thuốc trong không gian công cộng là một mối nguy tiềm tàng, là sự xâm phạm đến quyền được hít thở không khí trong lành của cộng đồng. Công tác phòng, chống tác hại của thuốc lá được xác định là một trong những thách thức y tế công cộng lớn nhất của thế kỷ XXI.

Truyền thông trực tiếp, cách làm hiệu quả về phòng, chống tác hại của thuốc lá

29/10/2025 12:21

Trước thực trạng đó, Đảng và Nhà nước ta đã có những chủ trương, chính sách hết sức quyết liệt và đồng bộ. Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá được Quốc hội ban hành từ năm 2012 đã tạo hành lang pháp lý vững chắc cho các hoạt động phòng, chống thuốc lá.

Bộ Y tế, với vai trò là cơ quan đầu mối, đã triển khai nhiều chương trình hành động thiết thực, trong đó có việc xây dựng môi trường không khói thuốc tại các cơ sở y tế, trường học, nơi công cộng và trong cộng đồng.

Nhờ đó đã tạo ra những chuyển biến tích cực trong nhận thức cộng đồng, trong hành vi của người dân, và đặc biệt là trong việc xây dựng môi trường không khói thuốc tại các cơ sở khám chữa bệnh. Nhiều bệnh viện đã trở thành mô hình điểm, không chỉ thực hiện nghiêm túc quy định cấm hút thuốc mà còn tích cực truyền thông, tư vấn bỏ thuốc, tạo ra môi trường điều trị an toàn, thân thiện và nhân văn.

Tuy nhiên, tại cuộc thi “Sáng tác sản phẩm truyền thông về môi trường không khói thuốc lá”, Thứ trưởng thường trực Bộ Y tế Vũ Mạnh Hà nêu rõ, trong bối cảnh hiện nay, khi các sản phẩm thuốc lá mới, như thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng đang được quảng bá rầm rộ, đặc biệt nhắm vào giới trẻ, thì công tác truyền thông cần được nâng lên một tầm cao mới - vừa sáng tạo, vừa hiệu quả, vừa lan tỏa mạnh mẽ.

Cuộc thi “Sáng tác sản phẩm truyền thông về môi trường không khói thuốc lá” là một sáng kiến truyền thông đầy ý nghĩa, thể hiện sự đổi mới trong cách tiếp cận, cách truyền tải thông điệp sức khỏe đến cộng đồng.

Đáng chú ý, nó không chỉ là sân chơi dành cho các cán bộ y tế tuyến tỉnh, mà còn là nơi hội tụ những ý tưởng truyền thông sáng tạo, những thông điệp mạnh mẽ, góp phần nâng cao nhận thức cộng đồng và thúc đẩy hành vi tích cực trong phòng, chống tác hại của thuốc lá.

Cuộc thi hôm nay không chỉ là một hoạt động chuyên môn, mà còn là một chiến dịch truyền thông cộng đồng có sức lan tỏa sâu rộng. Những video clip, những poster được sáng tác từ cuộc thi sẽ trở thành công cụ hữu hiệu trong các chiến dịch truyền thông phòng, chống thuốc lá trên toàn quốc. Ban tổ chức kỳ vọng rằng, từ cuộc thi này, sẽ xuất hiện những tác phẩm truyền thông có giá trị, có sức lay động, có khả năng thay đổi nhận thức và hành vi của cộng đồng.

Cuộc thi “Sáng tác sản phẩm truyền thông về môi trường không khói thuốc lá” được tổ chức nhằm nâng cao nhận thức của cộng đồng về tác hại của thuốc lá và thuốc lá điện tử, đồng thời khuyến khích sự sáng tạo trong truyền thông y tế, lan tỏa thông điệp về một môi trường sống trong lành, không khói thuốc.

Theo Tiến sĩ, bác sĩ Hà Anh Đức, Cục trưởng Quản lý khám, chữa bệnh (Bộ Y tế), Giám đốc Quỹ Phòng, chống tác hại của thuốc lá, Trưởng Ban tổ chức cuộc thi cho biết: "Theo kết quả báo cáo sau 10 năm thực hiện các quy định về môi trường không khói thuốc, tỷ lệ phơi nhiễm với khói thuốc thụ động giảm đáng kể tại hầu hết các địa điểm công cộng. Kết quả điều tra năm 2023 cho thấy tỷ lệ người dân biết về Luật Phòng chống tác hại của thuốc lá và các quy định của Luật là 59%; tỷ lệ người dân tiếp cận thông tin tuyên truyền về phòng chống tác hại của thuốc lá là 74,2%... Việc đẩy mạnh công tác truyền thông về phòng chống tác hại của thuốc lá trong thời gian qua và những năm tiếp theo tiếp tục đóng vai trò quan trọng trọng để tạo nên sự chuyển biến tích cực về nhận thức và hành động của cộng đồng trong phòng, chống tác hại của thuốc lá".