Cơ sở dữ liệu khảo cổ quốc gia Israel là nền tảng trực tuyến tập hợp hơn 3,9 triệu hồ sơ, gần một triệu hiện vật, 1,2 triệu hình ảnh và hơn 15.000 mô hình 3D của các địa điểm và phát hiện. Với quy mô khổng lồ này, dự án được đánh giá là một trong những kho lưu trữ khảo cổ học trực tuyến lớn và toàn diện nhất trên thế giới.
Theo Tiến sĩ Débora Sandhaus, nhà nghiên cứu chính của IAA, việc hình thành cơ sở dữ liệu này đánh dấu bước ngoặt quan trọng. “Trong thế kỷ 21, nghiên cứu khảo cổ học không thể tách rời dữ liệu. Lần đầu, chúng tôi có một cái nhìn toàn cảnh, thống nhất cho toàn bộ ngành học”, bà Sandhaus nhấn mạnh. Bà cũng cho biết, hệ thống mới không chỉ ghi nhận dữ liệu từ khâu lập kế hoạch khai quật cho đến khi công bố, mà còn giúp giới nghiên cứu toàn cầu tiếp cận kho thông tin khổng lồ vốn trước đây chỉ có thể tra cứu trực tiếp tại kho lưu trữ Israel.
Theo Times of Israel, quốc gia này có mật độ khai quật khảo cổ nhiều nhất thế giới. Do đó, với bản đồ tương tác và kho mô hình 3D, các học giả, nhà giáo dục và công chúng có thể tiếp cận kho báu di sản này dễ dàng hơn bao giờ hết. Người dùng chỉ cần đăng ký tài khoản miễn phí để tìm kiếm theo địa điểm, hiện vật, giai đoạn lịch sử hoặc tên các nhà nghiên cứu, thay vì mất nhiều tháng nghiên cứu trực tiếp tại các kho lưu trữ.
Chuyên gia công nghệ Alby Malka, phụ trách hạ tầng kỹ thuật dự án cho biết, cơ sở dữ liệu không chỉ phục vụ học giả mà còn là nguồn tài nguyên quý giá cho giáo viên và học sinh: “Các mô hình 3D có thể mang đến trải nghiệm trực quan, giúp lịch sử Israel được giảng dạy sinh động hơn ở trong nước lẫn quốc tế”.
Dù dự án vẫn đang tiếp tục hoàn thiện, các chuyên gia đánh giá đây là bước khởi đầu quan trọng cho việc số hóa và chia sẻ di sản khảo cổ học toàn cầu. Bà Sandhaus khẳng định: “Điều quan trọng là mọi người có thể tiếp cận và hình dung rõ hơn về tiềm năng nghiên cứu trong tương lai”.
Với sự ra đời của cơ sở dữ liệu khổng lồ này, ngành khảo cổ học thế giới đứng trước một bước tiến lớn, khi những kiến thúc về khảo cổ được mở rộng biên giới, không còn bó hẹp trong những kho lưu trữ truyền thống mà trở nên phổ quát, minh bạch và dễ tiếp cận hơn bao giờ hết.
