Xúc tiến hợp tác Việt Nam-Pháp về trí tuệ nhân tạo và đổi mới trong lĩnh vực y tế

Phát biểu khai mạc, bà Nguyễn Đức Diane Thu Dung, Chủ tịch sáng lập Hội Tôn vinh Văn hóa Việt (APCV), nhấn mạnh vai trò cầu nối văn hóa và khoa học luôn là “kim chỉ nam” của APCV trong sáu năm thành lập và phát triển vừa qua. Sự kiện diễn ra trong bối cảnh đặc biệt khi mối quan hệ hai nước ngày càng có nhiều bước tiến quan trọng, nhất là sau chuyến thăm của Tổng thống Pháp Emmanuel Macron đến Việt Nam cách đây 2 tuần và mới đây là chuyến thăm Pháp của Thủ tướng Phạm Minh Chính.

Về phần mình, Giáo sư Pramuan Bunkanwanicha, Trưởng Khoa Tài chính Trường ESCP, nhấn mạnh: Trong những năm gần đây, trường đã tiên phong phát triển nhiều sáng kiến liên quan đến công nghệ sâu (Deep Technology), y tế số và tinh thần kinh doanh khoa học. Các sáng kiến này được thực hiện thông qua hợp tác với các hệ sinh thái tiên tiến ở Pháp, châu Âu, châu Á và nhiều khu vực khác.

Đại sứ Việt Nam tại Pháp Đinh Toàn Thắng nhấn mạnh, y tế số và trí tuệ nhân tạo (AI) đang trở thành yếu tố xuyên suốt trong chính sách phát triển và là một trong những trụ cột quan trọng trong chiến lược chuyển đổi số của Việt Nam.

Việt Nam đang ngày càng chú trọng đến các vấn đề thúc đẩy đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, cũng như tham vọng tăng cường năng lực khoa học và công nghệ của quốc gia.

Đại sứ Đinh Toàn Thắng cho biết, Việt Nam mong muốn tiến bộ và học hỏi trong các lĩnh vực như trí tuệ nhân tạo, đổi mới y tế và các công ty khởi nghiệp trong lĩnh vực y tế, nhất là từ kinh nghiệm quốc tế.

Pháp là một đối tác quan trọng trong lĩnh vực này, với môi trường nghiên cứu được công nhận trên toàn cầu, hệ thống y tế không ngừng hiện đại hóa và tinh thần hợp tác cởi mở.

Theo Đại sứ Đinh Toàn Thắng, trong bối cảnh thế giới đối mặt với nhiều thách thức về sức khỏe, việc trao đổi kiến thức và kinh nghiệm là cần thiết hơn bao giờ hết, và hợp tác khoa học và công nghệ là đòn bẩy thiết yếu để cải thiện hệ thống y tế vì lợi ích của người dân.

Nhân dịp này, Đại sứ đánh giá cao những nỗ lực và cam kết không ngừng của Hội Tôn vinh Văn hóa Việt (APCV) trong việc thúc đẩy các mối liên kết văn hóa và hợp tác giữa Pháp và Việt Nam.

Chia sẻ tại hội thảo, Giáo sư Antoine Tesnière, Tổng Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu, Đào tạo và Đổi mới về Y tế số (PariSanté Campus), đã trình bày về chương trình France 2030, với khoản đầu tư hơn 7,5 tỷ euro từ ngân sách nhà nước để thúc đẩy ba lĩnh vực trọng điểm: y tế số, các bệnh truyền nhiễm mới và các mối đe dọa CBRN (hóa học, sinh học, phóng xạ và hạt nhân), cũng như liệu pháp và sản xuất sinh học.

Giáo sư Antoine Tesnière nhấn mạnh: AI không chỉ là công cụ, mà đang trở thành một yếu tố chiến lược, địa chính trị, đòi hỏi cách tiếp cận hệ thống và dài hạn.

PariSanté Campus là nơi hội tụ hơn 60 startup và 6 viện nghiên cứu lớn, đồng thời là “bệ phóng” cho các dự án chuyển giao công nghệ và hỗ trợ startup. Các công nghệ đang phát triển tại đây bao gồm AI trong chẩn đoán hình ảnh, mô hình ngôn ngữ lớn (LLM) dùng cho phân tích bệnh án, và kỹ thuật điều trị trầm cảm bằng sóng siêu âm.

Tổng Giám đốc PariSanté Campus bày tỏ sẵn lòng hợp tác với phía Việt Nam trong đào tạo, chia sẻ dữ liệu và phát triển hệ sinh thái y tế số.

Tại đầu cầu ở Việt Nam, ông Trần Quý Tường, nguyên Cục trưởng Cục công nghệ thông tin (Bộ Y tế) và hiện là Chủ tịch Hiệp hội Y tế số Việt Nam, đã chia sẻ một bức tranh toàn diện về chuyển đổi số của ngành y tế Việt Nam.

Ông khẳng định: AI không còn là khái niệm tương lai, mà đang từng bước định hình lại cách thức chẩn đoán, điều trị và quản lý sức khỏe cộng đồng.

Việt Nam đã ban hành nhiều chính sách chiến lược như Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị và Nghị quyết 193 của Quốc hội nhằm thúc đẩy đổi mới sáng tạo và ứng dụng công nghệ trong y tế.

Tuy nhiên, hiện nay Việt Nam vẫn đang đứng trước những thách thức như thiếu hạ tầng đồng bộ, nhân lực chất lượng cao và khung pháp lý còn đang trong quá trình hoàn thiện. Do đó, ông Trần Quý Tường nhấn mạnh tầm quan trọng của hợp tác quốc tế, nhất là với Pháp, quốc gia có hệ sinh thái y tế tiên tiến và chiến lược phát triển trí tuệ nhân tạo dài hạn.

Trong lĩnh vực đào tạo, Giáo sư Nguyễn Viết Nhung, Trưởng Khoa Y, Trường đại học Y Dược (Đại học Quốc gia Hà Nội), đã nêu bật vai trò của AI trong giáo dục y khoa, nhất là trong bối cảnh lĩnh vực chăm sóc phải đối mặt với thách thức thiếu hụt 10 triệu nhân viên y tế trên toàn cầu vào năm 2030.

Ông Nguyễn Viết Nhung cho biết, dù AI là công cụ mạnh mẽ hỗ trợ cá nhân hóa quá trình nghiên cứu, mô phỏng lâm sàng và cải thiện chất lượng đào tạo, nhưng không thay thế được yếu tố nhân văn của người thầy thuốc.

Đại học quốc gia Hà Nội đang hướng tới phát triển một nền tảng giáo dục y tế số quốc gia, thông qua những kinh nghiệm ứng dụng học tập đang được triển khai với tên gọi “Lecturio”, tích hợp AI để theo dõi tiến độ học tập và tạo nội dung cá nhân hóa.

Về phía cơ sở ý tế, ông Alexandre Drezet, Giám đốc Đổi mới của Bệnh viện Foch (Pháp), chia sẻ chiến lược số hóa toàn diện với các công cụ tư vấn và theo dõi từ xa, bên cạnh kho dữ liệu tập trung, nhằm tăng cường hiệu quả điều trị của các y bác sĩ.

Về phía doanh nghiệp, Tiến sĩ Trần Văn Xuân, đồng sáng lập công ty Brain-Life tại Vương quốc Anh, đã giới thiệu về ứng dụng giao diện não-máy tính (BCI) và AI trong giám sát và nâng cao sức khỏe tinh thần.

Nhận thấy chăm sóc tinh thần chủ động là xu hướng tất yếu trong xã hội hiện đại, Brain-Life đang phát triển thiết bị BCI với giá khoảng 100 USD, phù hợp với điều kiện kinh tế của người dân Việt Nam, nhằm phát hiện sớm căng thẳng, mất tập trung và hỗ trợ can thiệp bằng thiền hoặc kích thích dòng điện nhẹ.

Sự chủ động chia sẻ của các chuyên gia nghiên cứu, nhà giáo dục và doanh nghiệp trong hội thảo chuyên ngành lần này hứa hẹn triển vọng cho những dự án cụ thể sẽ được hình thành, mang lại cơ hội lớn cho sức khỏe của người dân và cộng đồng ở hai nước.