Theo Dự thảo, Hà Nội và TP Hồ Chí Minh được xác định là đơn vị hành chính loại đặc biệt.
Các địa phương còn lại phân thành 3 loại (I, II, III) theo thang điểm dựa trên quy mô dân số, diện tích, số đơn vị trực thuộc, điều kiện kinh tế - xã hội và yếu tố đặc thù.
Một điểm mới quan trọng là thẩm quyền phân loại được phân cấp: Bộ trưởng Nội vụ quyết định với cấp tỉnh, Chủ tịch UBND tỉnh quyết định với cấp xã, thay vì phải trình Thủ tướng như trước.
Dự thảo Nghị định nhấn mạnh việc phân loại không chỉ dựa trên quy mô, mà còn tính đến yếu tố “động” như năng suất lao động, chuyển đổi số, cải cách hành chính.