Ứng dụng trí tuệ nhân tạo phục vụ hoạt động lập pháp, giám sát và quyết định chính sách

Đây là lần thứ hai Chủ tịch Quốc hội chủ trì hội nghị chuyên sâu về nội dung này, khẳng định sự quan tâm đặc biệt và hành động quyết liệt của Lãnh đạo Quốc hội trong tiến trình xây dựng và vận hành Quốc hội số.

Cùng dự có các Phó Chủ tịch Quốc hội: Nguyễn Khắc Định, Nguyễn Đức Hải, Trần Quang Phương, Nguyễn Thị Thanh, Lê Minh Hoan, Vũ Hồng Thanh; Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Lê Quang Tùng cùng nhiều đại biểu Quốc hội và chuyên gia trong nước, quốc tế.

Quốc hội phải là cơ quan đi đầu trong chuyển đổi số

Hội nghị đã xem video tổng kết kết quả triển khai Đề án chuyển đổi số Quốc hội thời gian qua và lắng nghe các tham luận của chuyên gia quốc tế về xây dựng hệ sinh thái AI chủ quyền cho Việt Nam.

Phát biểu chỉ đạo, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn ghi nhận, biểu dương các kết quả bước đầu trong ứng dụng AI và chuyển đổi số phục vụ hoạt động Quốc hội.

Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh: Trong bối cảnh kỷ nguyên số đang bùng nổ mạnh mẽ, việc ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số không chỉ là xu thế tất yếu mà còn là yêu cầu cấp thiết để tăng cường hiệu lực, hiệu quả hoạt động của Quốc hội, nâng cao tính công khai, minh bạch, phục vụ đất nước và nhân dân tốt hơn.

Chủ tịch Quốc hội khẳng định rõ định hướng: Quốc hội phải là cơ quan đi đầu trong chuyển đổi số, tiên phong ứng dụng công nghệ mới. Việc thực hiện Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia đã được Quốc hội thể chế hóa qua Nghị quyết số 193 và xây dựng Luật Khoa học, Công nghệ và Đổi mới sáng tạo trình tại Kỳ họp thứ 9.

Cụ thể, Quốc hội đã tiến hành các kỳ họp “không giấy”, triển khai App Quốc hội số 2.0 hỗ trợ đại biểu tra cứu tài liệu, tham gia biểu quyết, phát biểu thảo luận, góp ý luật, ghi nhận ý kiến cử tri... Trí tuệ nhân tạo cũng bước đầu được tích hợp để hỗ trợ đại biểu Quốc hội trong quá trình lập pháp và giám sát.

Chủ tịch Quốc hội yêu cầu cán bộ, công chức các cơ quan của Quốc hội tiếp tục đổi mới phương thức làm việc, tăng cường ứng dụng công nghệ số, đặc biệt là AI trong mọi quy trình chuyên môn, tiết kiệm thời gian, nhân lực và nâng cao chất lượng công việc.

Đồng thời, Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh nhiệm vụ chuẩn hóa nghiệp vụ, xây dựng hệ thống thông tin chuyên ngành phù hợp, hiện đại, góp phần hoàn thiện mô hình Quốc hội số. Việc số hóa hồ sơ, tài liệu lưu trữ, xây dựng cơ sở dữ liệu số, hoàn thiện hạ tầng thông tin, hệ thống tương tác giữa Quốc hội với cử tri, người dân cần được đẩy nhanh.

Nhiệm vụ chiến lược, lâu dài và cấp thiết

Nhắc lại nội dung đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm đã yêu cầu phát động phong trào Bình dân học vụ số, với tinh thần ai thiếu kiến thức về công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số thì đều có trách nhiệm học tập để bù đắp, Chủ tịch Quốc hội tiếp tục khẳng định chuyển đổi số là nhiệm vụ không của riêng ai.

Hội nghị cũng nghe báo cáo tổng hợp về quá trình chuyển đổi số trong hoạt động Quốc hội thời gian qua. Từ cuối năm 2024, Ban Chỉ đạo chuyển đổi số của Quốc hội được thành lập, do Lãnh đạo Quốc hội trực tiếp làm Trưởng ban, với sự tham gia của các bộ ngành, doanh nghiệp công nghệ lớn.

Chỉ trong thời gian ngắn, Ban Chỉ đạo đã có phiên họp đầu tiên và ban hành những định hướng chiến lược cho hệ thống dữ liệu lớn, các ứng dụng chuyên ngành và cơ sở hạ tầng thông tin.

Ngày 19/3/2025, Chủ tịch Quốc hội chủ trì Hội nghị chuyên đề “Quốc hội số và ứng dụng trí tuệ nhân tạo”, xác định ba trọng tâm: phát triển hạ tầng số; đào tạo kỹ năng số cho đại biểu, cán bộ; và mở rộng hợp tác quốc tế để học hỏi kinh nghiệm, công nghệ tiên tiến.

Ngày 13/5/2025, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã ban hành Nghị quyết 1637/NQ-UBTVQH, phê duyệt Đề án chuyển đổi số Quốc hội giai đoạn 2025–2030. Đề án này là nền tảng cốt lõi để kiến tạo một Quốc hội vận hành hiện đại, thông minh, kết nối hiệu quả với người dân và các cơ quan nhà nước.

Đề án chuyển đổi số xác định lộ trình cụ thể tới năm 2030, bao gồm các nhóm nhiệm vụ: hoàn thiện cơ sở pháp lý; xây dựng hạ tầng số; phát triển ứng dụng, dữ liệu số; bảo đảm an ninh mạng; đào tạo nhân lực và thúc đẩy hợp tác.

Đặc biệt, Quốc hội đã xây dựng Kiến trúc Quốc hội số 1.0 là hệ khung định hướng phát triển công nghệ, bao gồm 5 miền cốt lõi: nghiệp vụ, dữ liệu, ứng dụng, công nghệ và an toàn thông tin. Trên cơ sở này, hơn 300 quy trình nghiệp vụ được khảo sát, chuẩn hóa thành 25 quy trình chuẩn trên môi trường số, thiết lập nền móng cho khung làm việc điện tử.

Ứng dụng “App Quốc hội số 2.0” đã được cài đặt cho tất cả đại biểu, cung cấp các chức năng thiết yếu giúp đại biểu chủ động, linh hoạt trong hoạt động nghị trường. Trung tâm dữ liệu Quốc hội theo mô hình điện toán đám mây sẽ được đưa vào vận hành từ đầu năm 2026. Phòng họp trực tuyến tại Nhà Quốc hội với thiết bị hiện đại, hệ thống gỡ băng tốc độ cao, kết nối thông suốt với toàn hệ thống được xây dựng.

Khung cấu trúc dữ liệu đang được Quốc hội phối hợp xây dựng làm nền tảng hình thành Kho tài liệu dùng chung. Trung tâm điều hành an ninh mạng của Quốc hội cũng đã bước đầu đi vào vận hành, có khả năng kết nối với hệ thống phòng vệ không gian mạng quốc gia, bảo đảm an toàn, bảo mật cho toàn bộ dữ liệu và hoạt động nghị trường.

Với những bước đi quyết liệt, bài bản và đồng bộ, Quốc hội đang từng bước khẳng định vai trò tiên phong trong công cuộc chuyển đổi số quốc gia. Việc xây dựng Quốc hội số không chỉ là hiện đại hóa quy trình làm việc, mà còn là đổi mới tư duy, nâng cao năng lực quản lý, giám sát, lập pháp và phản hồi thông tin, phục vụ người dân ngày càng tốt hơn.

Triển khai thực hiện các định hướng chiến lược dài hạn, với quyết tâm cao của Lãnh đạo Quốc hội, sự phối hợp chặt chẽ của các cơ quan chức năng và sự đồng hành của đội ngũ chuyên gia, doanh nghiệp công nghệ, tiến trình xây dựng Quốc hội số Việt Nam sẽ tiếp tục được thúc đẩy mạnh mẽ, góp phần đưa đất nước sớm hiện thực hóa mục tiêu trở thành quốc gia số phát triển, có chủ quyền công nghệ và năng lực đổi mới sáng tạo mạnh mẽ trong thời đại số.