Sáng 27/6, tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV, Quốc hội thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật Tố tụng hình sự với 445/449 đại biểu tham gia biểu quyết tán thành (chiếm 93,1% tổng số đại biểu).
Bổ sung nhiệm vụ, quyền hạn của Điều tra viên là Trưởng, Phó Công an cấp xã
Theo đó, luật quy định rõ về nhiệm vụ quyền hạn của Điều tra viên làm Trưởng Công an cấp xã hoặc Phó trưởng Công an cấp xã và bổ sung tại 4 điều gồm: Điều 36, Điều 110, Điều 113 và Điều 485 để bảo đảm tính đồng bộ, thống nhất và phù hợp với thực tiễn.
Cụ thể, quy định Điều tra viên trung cấp, Điều tra viên cao cấp là Trưởng Công an cấp xã hoặc Phó Trưởng Công an cấp xã được Thủ trưởng Cơ quan điều tra cấp tỉnh phân công tiến hành hoạt động khởi tố, điều tra vụ án về tội ít nghiêm trọng, tội nghiêm trọng xảy ra trên địa bàn cấp xã có nhiệm vụ, quyền hạn quy định tại khoản 1 Điều này, các điểm a, c khoản 1 và khoản 2 Điều 36 của Bộ luật này, trừ quyết định áp dụng, thay đổi, hủy bỏ biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt.
Để bảo đảm phù hợp với thực tiễn công tác, đáp ứng yêu cầu tăng cường phân cấp, phân quyền, luật quy định: Viện trưởng Kiểm sát nhân dân tối cao tối cao có thể ủy quyền cho kiểm sát viên giữ chức vụ Viện trưởng, Phó Viện trưởng Công tố và Kiểm sát xét xử phúc thẩm thực hiện một số nhiệm vụ, quyền hạn: trực tiếp tổ chức và chỉ đạo hoạt động thực hành quyền công tố và kiểm sát xét xử; quyền kiến nghị quyết định phân công, thay đổi, kiểm tra hoạt động và quyết định thay đổi hoặc hủy bỏ quyết định không có căn cứ và trái pháp luật của Phó Viện trưởng Công tố và Kiểm sát xét xử phúc thẩm, Kiểm sát viên, Kiểm tra viên.
Để bảo đảm gần dân, Viện Công tố và Kiểm sát xét xử phúc thẩm sẽ được bố trí ở 3 khu vực (Hà Nội, Đà Nẵng và Thành phố Hồ Chí Minh). Do đó, để bảo đảm việc kháng nghị phúc thẩm được nhanh chóng, kịp thời, đồng thời cũng bảo đảm đúng với vai trò, nhiệm vụ của các Viện Công tố và Kiểm sát xét xử phúc thẩm (xem xét bản án, quyết định sơ thẩm của Tòa án nhân dân cấp tỉnh), luật cũng sửa đổi, bổ sung quy định Viện trưởng Kiểm sát nhân dân tối cao tối cao được ủy quyền cho Viện trưởng Công tố và Kiểm sát xét xử phúc thẩm thực hiện quyền kháng nghị theo thủ tục phúc thẩm bản án, quyết định của tòa án theo quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự.
Bên cạnh đó, luật bổ sung quy định kiểm sát viên giữ chức vụ Viện trưởng Viện Phúc thẩm có quyền giải quyết khiếu nại theo quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự.
Tương tự, Thẩm phán giữ chức vụ Chánh tòa, Phó Chánh tòa Tòa Phúc thẩm được được Chánh án Tòa án nhân dân tối cao ủy quyền thực hiện một số nhiệm vụ, quyền hạn cho phù hợp.
Bổ sung quy định có tính nguyên tắc về biện pháp bắt khẩn cấp trước khi có yêu cầu dẫn độ
Về thủ tục xem xét bản án tử hình trước khi thi hành, luật sửa đổi, bổ sung theo hướng quy định cụ thể khi hết thời hạn 1 năm kể từ ngày nhận được ý kiến của Chánh án Tòa án nhân dân tối cao, Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân tối cao mà Chủ tịch nước không có quyết định ân giảm thì cơ quan có thẩm quyền thông báo ngay về việc không có quyết định ân giảm của Chủ tịch nước để Chánh án tòa án đã xét xử sơ thẩm tổ chức việc thi hành bản án tử hình theo quy định.
Luật bổ sung một điều quy định có tính nguyên tắc về biện pháp giữ người trong trường hợp khẩn cấp trước khi có yêu cầu dẫn độ của cơ quan có thẩm quyền nước ngoài (Điều 506a). Các nội dung cụ thể về việc áp dụng biện pháp này sẽ được quy định trong pháp luật về dẫn độ để bảo đảm phù hợp với phạm vi điều chỉnh.
Luật này có hiệu lực thi hành kể từ ngày 1/7/2025.
