Việt Nam trong ký ức của vị tướng Lào
Với dáng người nhỏ nhưng vô cùng nhanh nhẹn, hoạt bát, không ai nghĩ Thiếu tướng Somphone Keomixay, nguyên Chủ tịch Hội Cựu chiến binh quốc gia Lào đã ở tuổi 89 – lứa tuổi xưa nay hiếm. Lần này ông trở lại Việt Nam tham dự Lễ kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám thành công (19/8/1945-19/8/2025) và 80 năm Quốc khánh nước Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam (2/9/1945-2/9/2025) theo lời mời của Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Việt Nam. Với ông, Việt Nam là quê hương thứ hai – nơi ông đã sống, học tập và có dịp được gặp Bác Hồ - Vị cha già kính yêu của dân tộc Việt Nam.
Gặp gỡ chúng tôi, Thiếu tướng Somphone Keomixay chia sẻ, ông tham gia cách mạng từ lúc mới lên 14-15 tuổi và may mắn được gửi gắm sang Việt Nam học tập. Ông kể, vào những năm 1957-1960, ông theo học văn hóa ở Thái Nguyên. Sau đó, ông chuyển đến học tại Trường Lục quân Sơn Tây, rồi trường Nguyễn Ái Quốc. Những năm tháng sống và học tập tại Việt Nam đã trở thành hành trang quý giá, theo ông đến tận khi trở về Lào công tác, rồi giữ cương vị Phó Chủ tịch, sau đó là Chủ tịch Hội Cựu chiến binh quốc gia Lào.
Trong ký ức của vị tướng già, lần được gặp Bác Hồ năm 1959 tại Thái Nguyên là một ký ức không phai mờ trong cuộc đời của ông. Ông bồi hồi nhớ lại: Hôm ấy, chúng tôi tập trung từ sớm, ai cũng trông chờ ở cổng nhưng Bác lại đi thuyền từ sông Cầu vào phía sau. Bất ngờ lắm! Bác hỏi: "Các cháu có nhớ đất nước, nhớ bố mẹ không?". Chúng tôi im lặng vì sợ trả lời sai. Chỉ khi một học viên người Mông dõng dạc nói: "Chúng cháu nhớ đất nước và nhớ bố mẹ", Bác gật đầu, khen: "Đúng rồi! Không nhớ đến đất nước thì không được, vì đất nước là nơi chôn rau cắt rốn. Bố mẹ là người đẻ ra và nuôi ta lớn lên thành người như thế nào thì phải nhớ chứ!".
Rồi Bác dặn chúng tôi phải học tập, rèn luyện để trở thành cán bộ xây dựng đất nước. Với thầy giáo, Bác dặn phải dạy tốt để học viên khá, giỏi. Với nhà trường, Bác dặn phải chăm lo, quản lý chu đáo. Cuối cùng, Bác nói: "Chúc các cháu khỏe nhé! Bác về!" rồi đi xuống thuyền rời đi".
Ông cũng kể thêm, khi học ở Thái Nguyên, các lưu học sinh Lào luôn được các bà mẹ ở địa phương yêu thương, chăm sóc chu đáo. Nhiều học viên chưa biết nhiều tiếng, chưa hiểu hết mọi thứ nhưng các bà mẹ luôn tận tình giúp đỡ, giải thích, hướng dẫn. Đây là minh chứng rõ nét thể hiện truyền thống đoàn kết giữa hai nước láng giềng Lào-Việt Nam, luôn giúp đỡ lẫn nhau.
Một kỷ niệm nữa cũng để lại dấu ấn sâu sắc đối với Thiếu tướng Somphone Keomixay trong thời gian ở Việt Nam đó là vào năm 1972, tại Hà Nội, khi Mỹ ném bom miền bắc. Ông kể: "Chiều đó, vừa tan học, còi báo động vang lên. Nhân dân và bộ đội Việt Nam cùng chúng tôi chạy vào hầm trú ẩn. Nhưng điều khiến tôi xúc động là họ nhường chúng tôi vào trước còn mình thì vào sau. Nếu máy bay đánh trúng thì người Việt sẽ chịu phần nguy hiểm hơn. Sự che chở ấy tôi nhớ mãi, đó là tình cảm ruột thịt giữa hai dân tộc”.
“Mối quan hệ gắn bó, đoàn kết và giúp đỡ lẫn nhau lâu đời giữa hai dân tộc Lào và Việt Nam, do Chủ tịch Hồ Chí Minh, Chủ tịch Kaysone Phomvihane và Chủ tịch Souphanouvong đặt nền móng, được củng cố và phát triển thành mối quan hệ đoàn kết đặc biệt, hợp tác toàn diện giữa hai nước, được các thế hệ lãnh đạo của hai Đảng, hai Nhà nước và nhân dân hai nước không ngừng vun đắp, phát triển thành mối quan hệ đoàn kết trong sáng, hiếm có trong quan hệ quốc tế và trở thành di sản vô giá của hai dân tộc Lào-Việt Nam. Từ nền tảng đó, thế hệ trẻ hai nước cần không ngừng gìn giữ, vun đắp và phát triển vì lợi ích của nhân dân mỗi nước, vì hòa bình, ổn định và phát triển ở khu vực và trên thế giới”, Thiếu tướng Somphone Keomixay nhấn mạnh.
Ấn tượng trước sự lớn mạnh và tinh thần đoàn kết của nhân dân Việt Nam
Sang Việt Nam tham dự các hoạt động nhân dịp kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám thành công và Quốc khánh 2/9, ông Boviengkham Vongdara - Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng Nhân dân Cách mạng Lào, Bộ trưởng Công nghệ và Truyền thông Lào, Chủ tịch Hội hữu nghị Lào-Việt Nam bày tỏ sự xúc động và ấn tượng trước sự lớn mạnh, bản sắc văn hóa đậm đà và tinh thần đoàn kết của nhân dân Việt Nam.
Tận mắt được chứng kiến lễ diễu binh, diễu hành kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám thành công và Quốc khánh 2/9 tại Quảng trường Ba Đình, Bộ trưởng Boviengkham Vongdara đặc biệt ấn tượng với màn diễu binh, diễu hành thể hiện sức mạnh, vị thế của Việt Nam.
“Lễ diễu binh, diễu hành kỷ niệm 80 năm Quốc khánh Việt Nam là một chương trình có quy mô hoành tráng. Tôi rất thích phần biểu diễn trống-cờ, múa lân múa rồng vì thông qua các tiết mục đặc sắc mang đậm bản sắc văn hóa Việt, đã tái hiện nét truyền thống và tinh thần chiến thắng của nhân dân Việt Nam. Tuy nhiên, điều khiến tôi đặc biệt ấn tượng và tự hào hơn cả là nhiều loại trang thiết bị do chính Việt Nam sản xuất, như của Tập đoàn Viettel và các doanh nghiệp công nghiệp quốc phòng khác. Điều đó phản ánh bước tiến mạnh mẽ về năng lực khoa học-công nghệ và tiềm lực quốc phòng của Việt Nam. Tôi thực sự tin tưởng, vui mừng trước những thành tựu ấy, đồng thời xem đó là nguồn động viên, khích lệ đối với công cuộc xây dựng và phát triển của Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào”, Bộ trưởng Boviengkham Vongdara chia sẻ.
Bộ trưởng Boviengkham Vongdara cho rằng, quan hệ giữa nhân dân Lào và Việt Nam có cội rễ rất lâu đời, nhưng tình hữu nghị vĩ đại, đoàn kết đặc biệt và hợp tác toàn diện được hình thành bởi Chủ tịch Hồ Chí Minh, Chủ tịch Kaysone Phomvihane và Chủ tịch Souphanouvong. Quan hệ ấy được vun đắp qua nhiều thế hệ lãnh đạo, bằng sự hy sinh của lực lượng vũ trang, quân tình nguyện và của chính nhân dân hai nước trong sự nghiệp đấu tranh giành độc lập. Vì vậy, đây là một di sản vô cùng to lớn đối với nhân dân hai nước. Hôm nay, di sản ấy tiếp tục được củng cố bởi thế hệ hiện tại và lớp trẻ đang trưởng thành. Trong bối cảnh hòa bình, với điều kiện thuận lợi cho phát triển, chúng ta đang đẩy mạnh hợp tác trên các lĩnh vực kinh tế-xã hội, khoa học-công nghệ, chuyển đổi số…
“Điểm thuận lợi là quan hệ nhân dân hai nước Việt Nam-Lào được Đảng Cộng sản Việt Nam và Đảng Nhân dân Cách mạng Lào định hướng, lãnh đạo và đề ra chiến lược tăng cường tình đoàn kết giữa hai nước. Đường lối, chính sách của hai bên cùng chung mục tiêu xây dựng chủ nghĩa xã hội. Hệ thống các tổ chức quần chúng, chính trị-xã hội của hai nước, từ trung ương đến địa phương đều có quan hệ gắn bó, thân thiết, thường xuyên trao đổi đoàn, thăm hỏi, chia sẻ thông tin, rút kinh nghiệm và hỗ trợ lẫn nhau”, Bộ trưởng Boviengkham Vongdara nhấn mạnh.
Nhấn mạnh, thế hệ trẻ hai nước có vai trò quan trọng trong việc gìn giữ, phát huy tình hữu nghị vĩ đại, đoàn kết đặc biệt và hợp tác toàn diện Việt-Lào, Bộ trưởng Boviengkham Vongdara cho rằng, trong bối cảnh thế giới biến động phức tạp như hiện nay, vẫn có những lực lượng thù địch, phản động tuyên truyền xuyên tạc, bôi nhọ quan hệ hợp tác Lào-Việt Nam. Vì vậy, chúng ta phải kiên quyết đấu tranh, đồng thời tăng cường giáo dục, bồi dưỡng chính trị-tư tưởng cho thế hệ trẻ để họ hiểu đúng về quan hệ hữu nghị đặc biệt Lào-Việt Nam. Tình đoàn kết đặc biệt này là quy luật phát triển của cả hai nước, chỉ khi giữ gìn và vun đắp, chúng ta mới cùng nhau tiến lên. Do đó, cần đặc biệt quan tâm công tác giáo dục thanh niên.
Với tư cách là Chủ tịch Hội Hữu nghị Lào-Việt Nam, Bộ trưởng Công nghệ và Truyền thông Lào Boviengkham Vong chúc nhân dân Việt Nam dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam tiếp tục đạt được những thắng lợi to lớn trong công cuộc phát triển kinh tế-xã hội, đạt tăng trưởng GDP theo kế hoạch đã đề ra; chúc quan hệ hữu nghị vĩ đại, đoàn kết đặc biệt và hợp tác toàn diện giữa Đảng, Nhà nước và nhân dân hai nước Lào-Việt Nam tiếp tục đơm hoa kết trái, mãi mãi xanh tươi, đời đời bền vững.
