Hội nghị tập huấn góp phần thống nhất nhận thức, nâng cao năng lực cho đội ngũ cán bộ ngành tòa án, là bước chuẩn bị quan trọng cho việc triển khai thi hành đồng bộ các Bộ luật mới, đáp ứng yêu cầu cải cách tư pháp và xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam trong giai đoạn phát triển mới.
Trình bày nội dung chuyên đề, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Đức Hạnh, Giám đốc Học viện Tòa án đã tập trung phân tích những điểm mới cơ bản trong Bộ luật Hình sự năm 2025, đặc biệt là các quy định có tác động trực tiếp đến thẩm quyền và hoạt động xét xử của Tòa án nhân dân khu vực và Bộ luật Tố tụng Hình sự.
Một trong những điểm nổi bật của Bộ luật Hình sự 2025 là bỏ hình phạt tử hình đối với 8 tội danh và bổ sung nhóm đối tượng không thi hành án tử hình. Ngoài ra, bổ sung tội danh “Sử dụng trái phép chất ma túy” (Điều 256a) - hình phạt từ 2 đến 3 năm tù, hoặc 3 đến 5 năm nếu tái phạm, kèm phạt tiền 50-500 triệu đồng. Việc hình sự hóa hành vi này được đánh giá là bước chuyển mạnh trong công tác quản lý xã hội và phòng, chống ma túy.
Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Đức Hạnh nhấn mạnh, Tòa án nhân dân khu vực cần lưu ý 6 nhóm vấn đề trọng tâm khi triển khai Bộ luật Hình sự và Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2025 gồm:
Tiếp nhận và quản lý hồ sơ chuyển giao từ Tòa án nhân dân cấp huyện, tỉnh (cũ), bảo đảm việc xét xử không gián đoạn và lưu trữ, tra cứu đúng thẩm quyền.
Rà soát, số hóa hồ sơ án đình chỉ, tạm đình chỉ, án tích nhằm quản lý thống nhất, tránh sai sót khi thay đổi địa giới hành chính.
Tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, khai thác chứng cứ điện tử và nâng cao năng lực thẩm phán, thư ký tòa trong thao tác hồ sơ số.
Đẩy mạnh xét xử lưu động, trực tuyến để tạo thuận lợi cho người dân trong điều kiện địa bàn rộng.
Bảo đảm chất lượng xét xử các vụ án lớn, phức tạp được cấp tỉnh giao, thông qua đào tạo, bồi dưỡng nghiệp vụ và biệt phái thẩm phán khi cần.
Tăng cường hợp tác quốc tế trong tương trợ tư pháp hình sự, nhất là các vụ án có yếu tố nước ngoài, bảo đảm chứng cứ hợp pháp và tuân thủ quy định mới.