Lực lượng vũ trang tỉnh Sơn La được hình thành từ những đội tự vệ, du kích ở Mai Sơn, Mường La, Phù Yên, kết hợp đấu tranh chính trị và vũ trang, góp phần vào thắng lợi khởi nghĩa giành chính quyền tại Sơn La năm 1945.
Ngày 26/8/1945, cuộc khởi nghĩa tại tỉnh lỵ Sơn La thắng lợi, đánh dấu sự ra đời của lực lượng vũ trang tỉnh. Đến ngày 10/10/1945, lực lượng Công an nhân dân Sơn La (khi đó là Ty Liêm phóng) chính thức thành lập.
Ngày 13/8/2002, Bộ Tư lệnh Quân khu 2 ra quyết định công nhận 26/8/1945 là Ngày truyền thống lực lượng vũ trang tỉnh Sơn La.
Trải qua 80 năm xây dựng và trưởng thành, lực lượng vũ trang Sơn La luôn kiên cường, gắn bó với nhân dân, hoàn thành tốt nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong từng giai đoạn lịch sử.
Trong kháng chiến chống Pháp, lực lượng vũ trang Sơn La trưởng thành nhanh chóng, đặc biệt trong Chiến dịch Tây Bắc đã phối hợp tiêu diệt hơn 1.000 tên địch, bắt sống hơn 5.000 tên.
Trong Chiến dịch Điện Biên Phủ, Tiểu đoàn 91 chiến đấu xuất sắc, cùng nhân dân huy động hàng vạn dân công, phương tiện, thanh niên góp phần vào chiến thắng vang dội.
Trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ, lực lượng vũ trang Sơn La vừa chiến đấu, vừa sản xuất, vừa chi viện cho chiến trường miền nam, đã bắn rơi 76 máy bay, bắt sống nhiều phi công Mỹ, phá nhiều âm mưu biệt kích. Hàng chục nghìn thanh niên lên đường chiến đấu, hàng nghìn người đã hy sinh cho độc lập, tự do, góp phần thống nhất đất nước.
Trong chiến tranh bảo vệ biên giới, quân dân Sơn La tăng cường cán bộ, chiến sĩ ra tiền tuyến, xây dựng cụm chiến đấu vững chắc. Lực lượng Công an Sơn La trấn áp hiệu quả các phần tử phản động, bảo đảm an ninh vùng sâu, vùng xa, giữ vững ổn định địa phương.
Thời kỳ đổi mới, lực lượng vũ trang tỉnh chú trọng xây dựng nền quốc phòng toàn dân gắn với thế trận an ninh nhân dân; nâng cao chất lượng huấn luyện, xây dựng lực lượng chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại. Dân quân tự vệ, lực lượng dự bị động viên được củng cố.
Không chỉ là lực lượng chiến đấu, lực lượng vũ trang Sơn La còn tích cực lao động sản xuất, tham gia phát triển kinh tế-xã hội, xây dựng nông thôn mới, phòng chống thiên tai, cứu hộ cứu nạn và hỗ trợ người dân ổn định cuộc sống.
Trong thực hiện đối ngoại quốc phòng, lực lượng vũ trang tỉnh duy trì quan hệ tốt đẹp với lực lượng vũ trang các tỉnh Bắc Lào, cùng xây dựng biên giới Việt-Lào hòa bình, ổn định, hữu nghị, phát triển.
Ngày 6/11/1978, lực lượng vũ trang Sơn La được phong tặng danh hiệu “Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân” và 33 đơn vị được phong tặng Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân.
Sơn La có 121 bà mẹ được phong, truy tặng danh hiệu “Mẹ Việt Nam Anh hùng”, 14 cá nhân được phong tặng, truy tặng danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân.
Với những đóng góp cho cách mạng Lào, nước Cộng hòa Dân chủ nhân dân Lào đã trao tặng Huân chương Itxala và Huân chương Lao động cho quân và dân tỉnh Sơn La.
Phát biểu tại Lễ kỷ niệm, đồng chí Hoàng Quốc Khánh, Bí thư Tỉnh ủy Sơn La đề nghị lực lượng vũ trang Sơn La tiếp tục chăm lo xây dựng lực lượng vũ trang tỉnh vững mạnh về chính trị và phát huy nhân tố giá trị tinh thần trong xây dựng khu vực phòng thủ vững chắc; tin tưởng tuyệt đối vào sự lãnh đạo của Đảng, đề cao tinh thần trách nhiệm, tích cực, chủ động trong thực hiện nhiệm vụ; Phát huy truyền thống quân đội “từ nhân dân mà ra, vì nhân dân mà chiến đấu”, là đội quân công tác, đội quân lao động sản xuất, xung kích, không quản hiểm nguy, gian khổ, vì nhân dân mà chiến đấu.
Đồng chí Bí thư Tỉnh ủy Sơn La đề nghị lực lượng vũ trang tỉnh Sơn La chủ động, thường xuyên bám, nắm địa bàn; chú trọng làm tốt công tác dân vận, các hoạt động đền ơn đáp nghĩa; sẵn sàng đi đầu trong công tác khắc phục hậu quả thiên tai, cứu hộ, cứu nạn; chung sức xây dựng nông thôn mới, giúp dân phát triển kinh tế-xã hội và giảm nghèo…
