Hội thảo là kênh diễn đàn trao đổi chuyên sâu giữa các cơ quan quản lý, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, nhà cung cấp dịch vụ thu phí, nhà cung cấp dịch vụ trung gian thanh toán, người dân, doanh nghiệp nhằm đánh giá thực trạng, chia sẻ kinh nghiệm và đề xuất kiến nghị phục vụ hoàn thiện thể chế, chuyển đổi tài khoản thu phí theo lộ trình, thúc đẩy thanh toán không dùng tiền mặt theo chỉ đạo của Chính phủ.
Theo quy định tại Nghị định 119/2024/NĐ-CP, trước ngày 1/10/2025, chủ phương tiện phải hoàn thành chuyển đổi tài khoản thu phí thành tài khoản giao thông kết nối với phương tiện thanh toán không dùng tiền mặt của chủ phương tiện như ví điện tử, thẻ visa, tài khoản ngân hàng,... Nếu không thực hiện, chủ phương tiện sẽ không thể lưu thông phương tiện qua trạm thu phí.
Đến thời điểm này, chỉ còn chưa đầy 2 tháng nữa là đến hạn cuối để chủ phương tiện bắt buộc chuyển đổi, song thực tế mới chỉ có khoảng 30-40% số phương tiện ô-tô thực hiện chuyển đổi. Đây là thách thức không nhỏ đối với các đơn vị liên quan để bảo đảm lộ trình chuyển đổi tài khoản ETC sang tài khoản giao thông.
Phát biểu ý kiến khai mạc hội thảo, Thứ trưởng Xây dựng Lê Anh Tuấn đánh giá, hội thảo diễn ra trong bối cảnh cả nước đẩy mạnh chuyển đổi số toàn diện theo tinh thần Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị và Nghị quyết số 71/NQ-CP của Chính phủ, trong đó có mục tiêu quan trọng là thúc đẩy thanh toán không dùng tiền mặt và ứng dụng công nghệ số trong lĩnh vực giao thông vận tải.
Sau gần 10 năm triển khai, hệ thống thu phí điện tử không dừng (ETC) đã bao phủ 100% các trạm thu phí trên toàn quốc; với hơn 6,3 triệu phương tiện đã dán thẻ và mở tài khoản thu phí, mang lại nhiều lợi ích như rút ngắn thời gian qua trạm thu phí, giảm ùn tắc giao thông, minh bạch hóa nguồn thu và tạo thói quen văn minh khi tham gia giao thông.
“Để tiến tới một hệ sinh thái thanh toán điện tử giao thông đồng bộ, Luật Đường bộ và Nghị định 119/2024/NĐ-CP đã quy định việc chuyển đổi từ tài khoản thu phí sang tài khoản giao thông kết nối với phương tiện thanh toán không dùng tiền mặt. Điều này sẽ mở ra khả năng thanh toán đa dịch vụ - từ phí đường bộ, phí đỗ xe, phí sân bay, cảng biển đến phí đăng kiểm - chỉ với một tài khoản duy nhất. Đây là một thay đổi lớn, đòi hỏi sự phối hợp đồng bộ giữa các cơ quan quản lý nhà nước, ngành ngân hàng, các nhà cung cấp dịch vụ thu phí và đơn vị trung gian thanh toán”, Thứ trưởng Lê Anh Tuấn nhấn mạnh.
Thứ trưởng cũng yêu cầu các cơ quan, đơn vị tuyên truyền cho người dân và doanh nghiệp về chính sách, làm rõ các quy định, lợi ích và cách thức chuyển đổi, định danh tài khoản. Bộ Xây dựng cam kết luôn đồng hành, kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc của người dân, doanh nghiệp trong quá trình triển khai, góp phần hiện đại hóa hạ tầng thanh toán trong lĩnh vực giao thông vận tải.
Theo ông Tô Nam Toàn, Trưởng phòng Khoa học công nghệ, Môi trường và Hợp tác quốc tế (Cục Đường bộ Việt Nam), trong thời gian tới, cơ quan quản lý sẽ mở rộng để tài khoản giao thông có thể thanh toán được tất cả các hoạt động, dịch vụ của phương tiện; phấn đấu không sử dụng barriere tại các trạm thu phí.
Việc định danh phương tiện sẽ kết hợp hệ thống giao thông thông minh để thực hiện quản lý, giám sát điều hành giao thông cả trên đường cao tốc và trong đô thị. Các giải pháp kết nối đang được nghiên cứu mở rộng để ứng dụng không chỉ nhằm phục vụ cho thanh toán, mà còn phục vụ giám sát điều hành giao thông trên các tuyến đường.
Về lộ trình triển khai, từ ngày 1/10/2024, khi Nghị định 119 có hiệu lực đến ngày 1/10/2025, chủ phương tiện phải thực hiện chuyển đổi sang tài khoản giao thông kết nối phương tiện thanh toán.
Từ 1/10/2024 đến 1/7/2026, duy trì hình thức thu phí dịch vụ sử dụng đường bộ theo hình thức điện tử không dừng. Nhà cung cấp dịch vụ thanh toán giao thông đường bộ và nhà cung cấp dịch vụ thanh toán tiền sử dụng đường bộ triển khai kết nối hệ thống điều hành và trung tâm dữ liệu để kết nối, chia sẻ qua tài khoản giao thông; từ 1/7/2026, chính thức vận hành hệ thống cơ sở dữ liệu thanh toán điện tử giao thông đường bộ.
Ông Tô Nam Toàn, Trưởng phòng Khoa học công nghệ, Môi trường và Hợp tác quốc tế (Cục Đường bộ Việt Nam) cho biết: “Tại Nghị định 119, đã hình thành khái niệm về tài khoản giao thông, là tài khoản không có tiền, chỉ gồm các thông tin để xác định đối tượng thanh toán, xác định số tiền phải thanh toán. Để thực hiện thanh toán, tài khoản giao thông phải được kết nối với phương tiện thanh toán không dùng tiền mặt. Thông tin tài khoản giao thông được ví như tài khoản định danh phương tiện, gồm: số tài khoản, ngày mở tài khoản; thông tin chủ tài khoản (có thể là cá nhân hoặc tổ chức); thông tin phương tiện gắn thẻ đầu cuối,…"
"Nhà cung cấp dịch vụ thanh toán tiền sử dụng đường bộ có nhiệm vụ mở tài khoản giao thông cho chủ phương tiện ngay lần đầu gắn thẻ đầu cuối, kết nối với một phương tiện thanh toán không dùng tiền mặt để thực hiện thanh toán điện tử giao thông đường bộ. Mỗi tài khoản có thể sử dụng để chi trả cho nhiều phương tiện nhưng mỗi phương tiện chỉ được liên kết và nhận thanh toán từ một tài khoản duy nhất”, ông Toàn nhấn mạnh.
