Cây quế được đồng bào ở Lào Cai xem như “vàng xanh”, giúp thoát nghèo. Ảnh: Thiên An
Cây quế được đồng bào ở Lào Cai xem như “vàng xanh”, giúp thoát nghèo. Ảnh: Thiên An

“Mỏ vàng xanh” của Lào Cai

Từ chỗ chỉ “giữ rừng” để phủ xanh đất trống, Lào Cai nay đang biến rừng thành một ngành kinh tế có sức bật mạnh mẽ. “Vàng xanh” không chỉ là những tán quế thơm mà còn là sinh kế bền vững, là tầm nhìn phát triển hài hòa giữa kinh tế và sinh thái nơi miền biên viễn.

Tỉnh Lào Cai có gần một triệu héc-ta rừng và đất lâm nghiệp, tỷ lệ che phủ hơn 61%. Từ nguồn lực ấy, tỉnh xác định lâm nghiệp là ngành kinh tế mũi nhọn, chuyển hướng phát triển từ bảo vệ sang khai thác giá trị rừng một cách đa dạng, bền vững.

Cây quế - “vàng xanh” của Lào Cai - đang được trồng rộng, gắn với chế biến tinh dầu và xuất khẩu. Mỗi năm, tỉnh sản xuất hàng chục nghìn tấn vỏ và cành lá, xuất khẩu sang châu Âu, Mỹ, Trung Quốc; tổng giá trị khoảng 800 tỷ đồng. Các huyện Bảo Thắng, Văn Bàn, Bảo Yên, Bắc Hà chiếm hơn 88% diện tích quế toàn tỉnh, giúp hàng nghìn hộ dân vươn lên thoát nghèo. Nhiều doanh nghiệp chế biến đã bắt đầu đầu tư vào vùng nguyên liệu, hình thành chuỗi liên kết trồng - thu mua - chế biến - tiêu thụ, đưa sản phẩm quế Lào Cai vào chuỗi giá trị toàn cầu.

Lào Cai cũng khai thác rừng theo hướng đa dụng: Phát triển dược liệu, lâm sản ngoài gỗ, du lịch sinh thái. Sáu khu rừng đặc dụng với hơn 100 nghìn ha đang trở thành “ngân hàng gen” và sinh kế mới cho người dân bản địa. Dưới tán rừng, người dân trồng sa nhân, đinh lăng, nuôi ong lấy mật, phát triển các sản phẩm OCOP, tạo thêm nguồn thu đáng kể.

Đến năm 2030, tỉnh đặt mục tiêu kinh tế lâm nghiệp chiếm gần ¼ cơ cấu nông nghiệp; đến năm 2045, trở thành trung tâm chế biến và xuất khẩu gỗ lớn của vùng, với toàn bộ sản phẩm có chứng chỉ hợp pháp. Tuy nhiên, Lào Cai vẫn phải tháo gỡ những “nút thắt” về quy hoạch, đất rừng và đầu tư chế biến sâu, đồng thời phát triển mạnh hơn dịch vụ môi trường rừng, du lịch dưới tán rừng để rừng thật sự trở thành tài sản lâu dài và sinh lợi.

Kinh tế rừng ở Lào Cai đang chuyển mình rất rõ: Từ trạng thái “rừng là tài nguyên thiên nhiên cần bảo vệ” sang “rừng là vốn để khai thác giá trị, phát triển kinh tế, nhưng phải bền vững”. Sự chuyển dịch này không chỉ giúp người dân miền núi có thu nhập ổn định, giúp giảm nghèo, mà còn góp phần quan trọng vào bảo vệ môi trường, duy trì hệ sinh thái, ứng phó với biến đổi khí hậu. Việc Lào Cai xác định rừng không chỉ là “lá phổi xanh” mà còn là “trái tim kinh tế” là minh chứng cho tầm nhìn phát triển kinh tế-xã hội đồng bộ và bền vững.

Sức bật kinh tế rừng Lào Cai:

- 36.000 ha rừng và quế đã có chứng chỉ quản lý bền vững; hơn 23.000 ha đạt chuẩn hữu cơ.

- Sản lượng tinh dầu và gỗ quế mỗi năm đạt giá trị khoảng 800 tỷ đồng.

Xem thêm