Nâng tầm giá trị điểm đến
Nhiều năm trước, hệ thống hang động ở Phong Nha-Kẻ Bàng chưa được du khách quan tâm nhiều, nhưng kể từ khi Công ty Oxalis đưa vào khai thác các tour thám hiểm Sơn Đoòng hay trekking Hang Én,… thì nơi đây đã trở thành điểm đến bùng nổ về du lịch mạo hiểm và du lịch hang động.
Mù Cang Chải cũng vậy. Địa danh sở hữu những thửa ruộng bậc thang tuyệt đẹp nhưng trước đây chỉ là điểm dừng chân nhỏ lẻ. Chỉ khi các tour săn mùa vàng kết hợp tìm hiểu văn hóa bản địa được các hãng lữ hành triển khai mạnh mẽ, Mù Cang Chải mới thật sự trở thành “thỏi nam châm” hút khách. Tương tự, điểm di tích Nhà tù Hỏa Lò (Hà Nội) đã có sự tăng trưởng đột phá về lượng khách sau khi có sự “bắt tay” với lữ hành để hình thành các tour đêm đặc sắc…
Đáng chú ý, không chỉ xây dựng sản phẩm kết hợp xúc tiến quảng bá, kết nối thị trường, lữ hành còn thể hiện vai trò dẫn dắt xu hướng tiêu dùng du lịch. Chẳng hạn, việc đưa vào vận hành các tour du lịch xanh, không rác thải nhựa, tôn trọng bản sắc văn hóa địa phương, là cách lữ hành đang định hình xu hướng du lịch có trách nhiệm với môi trường và xã hội.
Theo Hiệp hội Du lịch Việt Nam, tính đến tháng 11/2025, Việt Nam có 4.775 doanh nghiệp lữ hành quốc tế và 2.150 doanh nghiệp lữ hành nội địa, với khoảng 150.000 lao động trực tiếp. Chủ tịch Hiệp hội Du lịch Việt Nam Vũ Thế Bình nhận định, tuy chỉ chiếm khoảng 10% lao động trực tiếp trong ngành du lịch, nhưng với sự năng động và tính bao trùm, lữ hành chính là đội ngũ tiên phong tạo ra động lực cho toàn ngành.
Đó cũng là lý do nhiều chuyên gia cho rằng, để đưa du lịch Việt Nam phát triển nhanh, bền vững trong kỷ nguyên mới, phải bắt đầu từ phát huy vai trò đi đầu đổi mới của lữ hành.
Thay đổi tư duy và hành động
Du khách ngày càng có xu hướng thích tự tìm hiểu, tự đặt dịch vụ, tự đi du lịch. Theo Phó Cục trưởng Du lịch quốc gia Việt Nam Hà Văn Siêu, doanh nghiệp lữ hành phải thay đổi tư duy kinh doanh, mô hình sản phẩm và phương thức tiếp cận khách hàng, chuyển từ cung cấp tour truyền thống sang cung cấp giá trị, thiết kế những trải nghiệm chuyên sâu, cung cấp các dịch vụ mà du khách không thể tự làm hoặc không thể tự làm tốt. Đây chính là không gian để doanh nghiệp lữ hành tạo lợi thế cạnh tranh mới.
Doanh nghiệp có thể phát triển các gói mô-đun linh hoạt, cho phép khách tự chọn từng hợp phần theo nhu cầu, từ lưu trú, phương tiện di chuyển, trải nghiệm địa phương, hướng dẫn viên… đến cung cấp các dịch vụ cần thiết trong các hoạt động du lịch đặc thù như trekking, du lịch ẩm thực, du lịch nông thôn…
Tiến sĩ Nguyễn Anh Tuấn, Viện trưởng Viện Kinh tế Du lịch nhận định, sự bùng nổ của các nền tảng du lịch trực tuyến, sự lỗi thời của mô hình bán tour truyền thống và nhu cầu trải nghiệm du lịch bền vững, có trách nhiệm đang đặt ra thách thức nội tại và làm bộc lộ khoảng cách giữa năng lực doanh nghiệp với nhu cầu khách hàng.
Đó là sự hạn chế về năng lực số khi phần lớn doanh nghiệp lữ hành chỉ dừng lại ở số hóa thông tin chứ chưa đạt đến chuyển đổi số chiến lược; là rào cản về vốn và nhân lực để đầu tư vào các hệ thống quản lý dữ liệu khách hàng cần thiết; là sự khó khăn trong khả năng cung ứng xanh dẫn đến chưa thể triển khai các sản phẩm cao cấp. Phải tìm cách vượt qua những điểm nghẽn ấy nếu muốn thích ứng với hành vi tiêu dùng mới.
Doanh nghiệp lữ hành cần tái định vị vai trò, trở thành cố vấn giá trị trong kỷ nguyên số và bền vững; đầu tư vào hệ thống quản lý dữ liệu khách hàng và các nền tảng số để giành lại quyền chủ động trong tiếp cận du khách; và đặc biệt là chuyên biệt hóa sản phẩm theo hướng tập trung phát triển các sản phẩm trải nghiệm độc quyền có tính bền vững cao, như tour du lịch ẩm thực, du lịch mạo hiểm, tour di sản kể chuyện…
Mới đây, Ngày Lữ hành Việt Nam 2025 lần đầu tiên đã được tổ chức tại Quảng Ninh, quy tụ hơn 400 doanh nghiệp lữ hành và dịch vụ du lịch trong nước, cùng gần 120 người mua quốc tế đến từ Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản, Singapore, Indonesia, Thái Lan, Ấn Độ...
Từ thực tế hoạt động của doanh nghiệp, ông Phạm Hà, Chủ tịch Lux Group khẳng định, hướng đi bền vững, tạo động lực mạnh mẽ cho sự phát triển của lữ hành cũng như lợi thế cạnh tranh cho du lịch Việt Nam chính là tập trung vào du lịch văn hóa. Khi du lịch không còn đơn thuần là ngắm-chụp-đi qua, mà là hành trình học-hiểu-kết nối-cảm, thì du lịch Việt Nam không thể cạnh tranh bằng giá mà phải bằng bản sắc văn hóa, trải nghiệm chân thật.
Đây là hướng đi giúp tăng chi tiêu, thời gian lưu trú, cảm xúc của du khách và nâng cao sức mạnh mềm quốc gia, đòi hỏi doanh nghiệp lữ hành phải xác định lấy văn hóa làm động lực đầu vào phát triển kinh tế du lịch.
Trong khi đó, Chủ tịch Liên Chi hội Du lịch Xanh Việt Nam Phùng Quang Thắng đặc biệt nhấn mạnh yêu cầu doanh nghiệp lữ hành phải tiên phong thay đổi cả tư duy lẫn phương thức vận hành theo hướng xanh…
Mới đây, Ngày Lữ hành Việt Nam 2025 lần đầu tiên đã được tổ chức tại Quảng Ninh, quy tụ hơn 400 doanh nghiệp lữ hành và dịch vụ du lịch trong nước, cùng gần 120 người mua quốc tế đến từ Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản, Singapore, Indonesia, Thái Lan, Ấn Độ...
