Nhân dịp Bộ Ngoại giao tổ chức Hội nghị tổng kết công tác đối ngoại nhân dân năm 2025, Thứ trưởng Ngoại giao Ngô Lê Văn đã có những chia sẻ với báo chí về công tác đối ngoại nhân dân trong năm qua. Dưới đây là nội dung cuộc trao đổi:
Phóng viên: Thứ trưởng đánh giá như thế nào về vai trò và đóng góp của công tác đối ngoại nhân dân trong bức tranh tổng thể đối ngoại của Việt Nam năm 2025?
Thứ trưởng Ngô Lê Văn: Công tác đối ngoại nhân dân năm 2025 tiếp tục giữ vai trò là một trụ cột đối ngoại quan trọng, hỗ trợ thiết thực cho đối ngoại Đảng và ngoại giao Nhà nước, góp phần tạo dựng môi trường quốc tế hòa bình, ổn định và thuận lợi cho phát triển đất nước. Thông qua mạng lưới đối tác, bạn bè quốc tế rộng khắp, các hoạt động giao lưu, hợp tác, vận động bạn bè quốc tế của các tổ chức nhân dân ngày càng đi vào chiều sâu, góp phần tăng cường hiểu biết, tin cậy lẫn nhau giữa nhân dân Việt Nam và nhân dân các nước. Đối ngoại nhân dân đã phát huy hiệu quả “sức mạnh mềm”, góp phần lan tỏa hình ảnh Việt Nam hòa bình, trách nhiệm và hội nhập tích cực trong bức tranh tổng thể đối ngoại của đất nước.
Đối ngoại nhân dân tiếp tục tạo dựng nền tảng xã hội thuận lợi, tích cực cho quan hệ giữa nước ta với các nước; củng cố và tăng cường chiều sâu quan hệ hữu nghị với nhân dân các nước, đặc biệt là các nước láng giềng, đối tác quan trọng; gắn kết chặt chẽ với đối ngoại đảng và ngoại giao nhà nước phục vụ thiết thực các mục tiêu chung. Đối ngoại nhân dân đã phát huy hiệu quả kênh vận động, thu hút nguồn lực quốc tế phục vụ phát triển. Đặc biệt trong nửa cuối năm, trước những ảnh hưởng nặng nề của thiên tai, nhiều cá nhân, tổ chức đối tác quốc tế của các tổ chức nhân dân ta và các tổ chức phi chính phủ nước ngoài tại Việt Nam đã tích cực tham gia hỗ trợ khắc phục hậu quả của thiên tai tại nhiều địa phương của Việt Nam.
Trong bối cảnh tình hình khu vực và thế giới diễn biến phức tạp, cạnh tranh chiến lược gia tăng, công tác đối ngoại nhân dân đã chủ động thích ứng, đổi mới tư duy và phương thức hoạt động; tăng cường phối hợp với đối ngoại Đảng và ngoại giao Nhà nước; nâng cao năng lực dự báo, phản ứng chính sách và lan tỏa hiệu quả thông điệp về một Việt Nam hòa bình, tin cậy và trách nhiệm.
Phóng viên: Theo Thứ trưởng, điểm nhấn nổi bật nhất của công tác đối ngoại nhân dân trong năm qua là gì? Trong bối cảnh tình hình khu vực và thế giới có nhiều biến động, công tác đối ngoại nhân dân đã thích ứng và chuyển mình ra sao?
Thứ trưởng Ngô Lê Văn: Điểm nhấn nổi bật nhất của công tác đối ngoại nhân dân trong năm qua là sự chuyển mạnh từ các hoạt động giao lưu hữu nghị thông thường sang các hoạt động giao lưu có ý nghĩa chính trị cao như chương trình “Hành trình đỏ nghiên cứu, học tập của thanh niên”, chương trình vận động ủng hộ nhân dân Cuba “65 năm nghĩa tình Việt Nam-Cuba” đã nhận được sự quan tâm, hưởng ứng của đông đảo tầng lớp nhân dân (tổng số tiền ủng hộ đạt 656,7 tỷ đồng, cao gấp 10 lần so với mục tiêu ban đầu); tham gia chủ động, thực chất hơn vào các yêu cầu, nhiệm vụ phát triển chung của đất nước cũng như đóng góp trực tiếp vào việc bảo vệ lợi ích quốc gia-dân tộc tại các cơ chế, diễn đàn đa phương, nhất là trong các lĩnh vực hòa bình, phát triển bền vững, ứng phó biến đổi khí hậu, hợp tác nhân đạo.
Trong bối cảnh tình hình khu vực và thế giới diễn biến phức tạp, cạnh tranh chiến lược gia tăng, công tác đối ngoại nhân dân đã chủ động thích ứng, đổi mới tư duy và phương thức hoạt động; tăng cường phối hợp với đối ngoại Đảng và ngoại giao Nhà nước; nâng cao năng lực dự báo, phản ứng chính sách và lan tỏa hiệu quả thông điệp về một Việt Nam hòa bình, tin cậy và trách nhiệm. Đối ngoại nhân dân không chỉ là một hoạt động hỗ trợ mà là một trụ cột chiến lược của nền ngoại giao toàn diện, hiện đại, có vai trò tạo dựng nền tảng xã hội, củng cố lòng tin và mở rộng không gian hợp tác cho đất nước.
Phóng viên: Đâu là những hiệu quả trong hợp tác giữa Việt Nam và các tổ chức phi chính phủ nước ngoài trong các lĩnh vực như xóa đói giảm nghèo, giáo dục, y tế, biến đổi khí hậu trong năm qua, thưa Thứ trưởng?
Thứ trưởng Ngô Lê Văn: Hợp tác với các tổ chức phi chính phủ nước ngoài là một bộ phận quan trọng của đối ngoại nhân dân, góp phần củng cố quan hệ hữu nghị, thúc đẩy phát triển bền vững, lan tỏa những giá trị nhân văn và tăng cường kết nối giữa Việt Nam với bạn bè quốc tế. Hiện nay, gần 400 tổ chức phi chính phủ nước ngoài đang hoạt động thường xuyên tại Việt Nam, giai đoạn 2020-2024 vừa qua giá trị viện trợ cho Việt Nam đạt gần 1,14 tỷ USD. Các dự án trải rộng khắp 34 tỉnh, thành, tập trung vào những lĩnh vực thiết yếu như y tế, phát triển kinh tế-xã hội, giải quyết các vấn đề xã hội, giáo dục-đào tạo, tài nguyên-môi trường, xây dựng năng lực tổ chức và hỗ trợ tư pháp… Những con số hết sức ý nghĩa này cho thấy vai trò quan trọng của các tổ chức phi chính phủ nước ngoài trong việc đóng góp tri thức, công nghệ, sáng kiến quản trị cho Việt Nam, thể hiện tinh thần trách nhiệm, tình cảm và sự trân trọng của cộng đồng quốc tế dành cho đất nước và nhân dân Việt Nam. Những đóng góp của các tổ chức phi chính phủ nước ngoài không chỉ nằm ở nguồn lực các tổ chức mang lại, mà quan trọng hơn là tri thức, kinh nghiệm quốc tế, sự sáng tạo, sự nhân văn, cách tiếp cận mới mẻ trong phát triển cộng đồng - những yếu tố mà không phải kênh hợp tác nào cũng có được.
Ngày 4/12/2025 vừa qua, tại Hà Nội đã diễn ra “Hội nghị quốc tế lần thứ V về hợp tác giữa Việt Nam và các tổ chức phi chính phủ nước ngoài, các đối tác vì sự phát triển thịnh vượng và bền vững”. Hội nghị đã đánh giá toàn diện kết quả hợp tác giữa Việt Nam và các tổ chức phi chính phủ nước ngoài giai đoạn 2019-2025; chia sẻ bài học kinh nghiệm, nhu cầu, ưu tiên phát triển của Việt Nam; thảo luận định hướng hợp tác trong giai đoạn mới nhằm bảo đảm hiệu quả, bền vững và phù hợp với bối cảnh thế giới đang thay đổi nhanh chóng. Lãnh đạo Chính phủ, lãnh đạo các bộ, ngành, địa phương, tổ chức nhân dân đều ghi nhận và đánh giá cao sự đóng góp ý nghĩa, thiết thực của các bạn bè phi chính phủ nước ngoài, coi hợp tác giữa Việt Nam và các tổ chức phi chính phủ nước ngoài không chỉ mang ý nghĩa bổ trợ, mà là một phần không thể thiếu trong chiến lược phát triển quốc gia.
Phóng viên: Theo Thứ trưởng, sự phối hợp giữa các cơ quan nhà nước, tổ chức chính trị-xã hội và các lực lượng nhân dân có vai trò quan trọng như thế nào trong triển khai đối ngoại nhân dân?
Thứ trưởng Ngô Lê Văn: Sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan nhà nước, các tổ chức chính trị-xã hội và các tổ chức nhân dân khác có ý nghĩa then chốt, quyết định hiệu quả triển khai công tác đối ngoại nhân dân. Mỗi chủ thể có vai trò, thế mạnh riêng nhưng những thế mạnh này chỉ thực sự được phát huy khi được gắn kết trong một chỉnh thể thống nhất nhằm tạo nên sức mạnh tổng hợp của nền đối ngoại toàn diện Việt Nam. Trong đó, các cơ quan nhà nước giữ vai trò định hướng chiến lược, tạo hành lang pháp lý và điều phối chung; các tổ chức chính trị-xã hội là lực lượng nòng cốt trực tiếp triển khai, kết nối đối tác và duy trì mạng lưới bạn bè quốc tế; các lực lượng nhân dân, trí thức, doanh nghiệp, kiều bào là nguồn lực xã hội quan trọng, góp phần lan tỏa hình ảnh và tiếng nói của Việt Nam ra thế giới. Sự phối hợp nhịp nhàng, đồng bộ đã giúp đối ngoại nhân dân phát huy hiệu quả, linh hoạt thích ứng trước biến động quốc tế, phục vụ thiết thực mục tiêu phát triển và bảo vệ Tổ quốc.
Phóng viên: Trong bối cảnh hướng đến Đại hội XIV của Đảng và kỷ nguyên vươn mình của dân tộc, Việt Nam cần làm gì để phát huy tốt hơn sức mạnh của đối ngoại nhân dân trong thời gian tới?
Thứ trưởng Ngô Lê Văn: Trong bối cảnh hướng tới Đại hội XIV của Đảng và kỷ nguyên vươn mình của dân tộc, Việt Nam cần tiếp tục nâng tầm công tác đối ngoại nhân dân cả về tư duy, nội dung và phương thức triển khai nhằm phát huy vai trò “tiên phong” và nhiệm vụ “trọng yếu”, “thường xuyên” của đối ngoại và hội nhập quốc tế.
Trước hết, cần tiếp tục quán triệt sâu sắc vai trò của đối ngoại nhân dân trong nền ngoại giao toàn diện, hiện đại; gắn chặt hoạt động đối ngoại nhân dân với các ưu tiên chiến lược về phát triển, hội nhập và bảo vệ Tổ quốc. Đồng thời, cần củng cố cơ chế phối hợp giữa các cơ quan, tổ chức, nâng cao năng lực đội ngũ cán bộ làm công tác đối ngoại nhân dân theo hướng tinh-gọn-mạnh, chuyên nghiệp, hiện đại. Bên cạnh đó, cần phát huy mạnh mẽ vai trò của trí thức, doanh nghiệp, thanh niên và kiều bào; chủ động tham gia, đóng góp tiếng nói có trách nhiệm tại các diễn đàn khu vực và quốc tế, qua đó lan tỏa hiệu quả hình ảnh một Việt Nam hòa bình, năng động và đáng tin cậy.
Trong bối cảnh hướng tới Đại hội XIV của Đảng và kỷ nguyên vươn mình của dân tộc, Việt Nam cần tiếp tục nâng tầm công tác đối ngoại nhân dân cả về tư duy, nội dung và phương thức triển khai nhằm phát huy vai trò “tiên phong” và nhiệm vụ “trọng yếu”, “thường xuyên” của đối ngoại và hội nhập quốc tế.
Phóng viên: Với vai trò Chủ nhiệm Ủy ban Công tác về các tổ chức phi chính phủ nước ngoài, Thứ trưởng có thông điệp nào gửi tới các đối tác quốc tế đang và sẽ hợp tác với Việt Nam?
Thứ trưởng Ngô Lê Văn: Việt Nam luôn ghi nhận và tri ân sự hỗ trợ quý báu từ bạn bè quốc tế, các đối tác, tổ chức nước ngoài, trong đó có các tổ chức phi chính phủ nước ngoài đối với sự phát triển của đất nước và người dân Việt Nam những năm qua. Hơn hết chúng tôi luôn trân trọng tình cảm, sự gắn bó, yêu mến đặc biệt mà các bạn dành cho Việt Nam.
Bước vào giai đoạn phát triển mới, bên cạnh những lĩnh vực truyền thống có hiệu quả cao mà các tổ chức phi chính phủ nước ngoài đã triển khai trong nhiều năm qua, Việt Nam khuyến khích hợp tác mở rộng hơn vào các lĩnh vực mới phù hợp với ưu tiên và phát triển của Việt Nam bao gồm: Phát triển kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, thích ứng với biến đổi khí hậu, chuyển đổi số cộng đồng, hỗ trợ nông nghiệp bền vững, phát triển hệ thống an sinh xã hội, nâng cao năng lực cho địa phương và thúc đẩy đổi mới sáng tạo. Cùng với cộng đồng phi chính phủ nước ngoài, Việt Nam mong muốn sự đồng hành của các cơ quan hợp tác phát triển, tổ chức quốc tế, định chế tài chính, doanh nghiệp trong và ngoài nước nhằm tạo ra mô hình hợp tác đa bên phù hợp với yêu cầu mới, mở rộng khả năng cung cấp nguồn lực, công nghệ và kinh nghiệm quản trị.
Tôi mong muốn các tổ chức phi chính phủ nước ngoài tiếp tục đồng hành cùng Việt Nam trong những lĩnh vực ưu tiên, đồng thời tiếp tục chia sẻ kinh nghiệm, tri thức, công nghệ; kết nối Việt Nam với mạng lưới chuyên gia quốc tế; và giúp Việt Nam tham gia sâu hơn vào những sáng kiến toàn cầu. Hợp tác không chỉ là chia sẻ nguồn lực, mà còn chia sẻ tầm nhìn, trách nhiệm, niềm tin về cuộc sống của con người có thể tốt đẹp hơn. Chính phủ Việt Nam cam kết lắng nghe, đồng hành và luôn luôn sẵn sàng tạo điều kiện tốt nhất để các tổ chức phi chính phủ nước ngoài phát huy giá trị của mình tại Việt Nam.
Phóng viên: Trân trọng cảm ơn Thứ trưởng!