Bản hòa ca của biển-rừng-di sản
Tham gia đoàn famtrip khởi hành từ Hà Nội khám phá du lịch xứ Thanh, chúng tôi đến với Khu bảo tồn thiên nhiên Pù Luông - nơi mệnh danh là “Tây Bắc thu nhỏ” của Thanh Hóa.
Không chỉ được check-in với những thửa ruộng bậc thang tuyệt đẹp, trải nghiệm tuyến trekking kỳ thú ngắm cảnh quan núi rừng hùng vĩ, chúng tôi còn được tới thăm các làng bản, tìm hiểu phong tục, tập quán của người Thái, Mường và tận hưởng dịch vụ tại những resort sinh thái chất lượng.
Có lẽ hiếm nơi nào trên dải đất hình chữ S sở hữu đầy đủ những đặc trưng tự nhiên, văn hóa, lịch sử như xứ Thanh. Đó là lý do Thanh Hóa được ví như “Việt Nam thu nhỏ”.
Nếu Pù Luông mang tới cảm giác trong lành, xanh mát thì điểm đến tiếp theo-Khu di tích Lam Kinh lại gợi nên vẻ đẹp mang chiều sâu văn hóa lịch sử. Vừa có cơ hội lắng nghe những câu chuyện gắn liền giai đoạn rực rỡ trong hành trình dựng nước, giữ nước của dân tộc, chúng tôi vừa được thỏa sức ngắm nhìn những dấu ấn kiến trúc thời hậu Lê để hiểu hơn về một triều đại phong kiến hưng thịnh trong lịch sử…
Có lẽ hiếm nơi nào trên dải đất hình chữ S sở hữu đầy đủ những đặc trưng tự nhiên, văn hóa, lịch sử như xứ Thanh. Đó là lý do Thanh Hóa được ví như “Việt Nam thu nhỏ”. Cùng với nhiều bãi biển đẹp: Sầm Sơn, Hải Tiến, Hải Hòa,… nơi đây còn có những dáng núi, hình sông quanh co uốn khúc, những thảm thực vật đa dạng tạo nên nhiều danh thắng nức tiếng, như Vườn quốc gia Bến En, suối cá Cẩm Lương, hang Phi, động Tiên Sơn…
Bên cạnh đó là nguồn tài nguyên văn hóa phong phú, với Di sản văn hóa thế giới Thành Nhà Hồ, 5 Di tích quốc gia đặc biệt, hơn 1.500 di tích lịch sử văn hóa, kiến trúc, danh lam; và hệ thống trò diễn dân gian, lễ hội, các làng nghề truyền thống lâu đời... Đây chính là chất liệu vô giá để Thanh Hóa phát triển nhiều loại hình du lịch phong phú, mang đậm sắc thái địa phương, từ du lịch biển đảo đến du lịch sinh thái cộng đồng, du lịch văn hóa lịch sử, du lịch tâm linh, du lịch thể thao…
Thời gian qua, nhiều hoạt động văn hóa, thể thao, du lịch quy mô lớn đã được tỉnh đẩy mạnh tổ chức để tạo điểm nhấn thu hút khách. Các chương trình tiêu biểu như Lễ hội du lịch biển Sầm Sơn, Tuần Văn hóa-du lịch Pù Luông, Festival văn hóa xứ Thanh… đã góp phần tạo hiệu ứng truyền thông tích cực cho thương hiệu “Du lịch Thanh Hóa-Hương sắc bốn mùa”.
Năm 2025, có tới 150 sự kiện đã được tỉnh lên kế hoạch tổ chức, lan tỏa hình ảnh về một điểm đến an toàn, hấp dẫn, sôi động. Bên cạnh đầu tư mạnh cho phát triển kết cấu hạ tầng, nhất là hệ thống giao thông kết nối các khu du lịch trọng điểm, Thanh Hóa còn thu hút nhiều nhà đầu tư chiến lược trong lĩnh vực du lịch nghỉ dưỡng như Sun Group, VinGroup, Flamingo… Từ đó, hình thành những tổ hợp du lịch-giải trí lớn, tạo bước đột phá cho không gian du lịch Thanh Hóa, hình thành đòn bẩy thu hút dòng khách chất lượng cao.
Từ tiềm năng đến hành động chiến lược
Những nỗ lực của tỉnh góp phần đưa du lịch trở thành đầu tàu tăng trưởng. Tính đến hết tháng 8/2025, du lịch Thanh Hóa đón gần 15 triệu lượt khách, tăng 6,7% so với cùng kỳ năm 2024, tổng thu du lịch toàn tỉnh đạt khoảng 40.476 tỷ đồng, tăng 30,8% so với cùng kỳ năm 2024. Luôn nằm trong danh sách tốp đầu các điểm đến trên cả nước thu hút nhiều khách du lịch, ngành kinh tế xanh xứ Thanh đã chứng minh được khả năng cũng như tiềm lực dồi dào để bứt phá.
Tuy nhiên, các chuyên gia cho rằng, du lịch Thanh Hóa vẫn cần khắc phục các “điểm nghẽn”, nhất là tính mùa vụ và khả năng hút khách quốc tế.
Bà Vương Thị Hải Yến, Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Thanh Hóa cho biết, có tới 70% lượng du khách đến Thanh Hóa để nghỉ dưỡng biển; khách quốc tế cũng chỉ chiếm 5% tổng lượng khách... những con số còn thấp so với thế mạnh tài nguyên du lịch của địa phương này. Để lấp đầy những “khoảng trống” đó, cần có hệ thống giải pháp đồng bộ.
Chủ tịch Liên Chi hội Lữ hành Việt Nam Cao Trí Dũng đánh giá, Thanh Hóa có hệ sinh thái tài nguyên du lịch vô cùng đa dạng, nhưng khi đặt trong tổng thể cạnh tranh điểm đến của quốc gia và khu vực thì chưa tạo được lợi thế rõ nét. Vì thế, “lối ra” cho du lịch xứ Thanh là cần xác định loại hình du lịch có khả năng tạo sức bật để tập trung đầu tư. Ông Dũng gợi ý, đó có thể là du lịch MICE, du lịch thể thao, nhất là du lịch cộng đồng, du lịch sinh thái xanh gắn với văn hóa bản địa.
Theo Chủ tịch Liên Chi hội Lữ hành Việt Nam, Thanh Hóa rất thích hợp để phát triển các loại hình du lịch này bởi khu vực phía Tây trải rộng với nhiều cộng đồng dân cư, trong đó có các dân tộc thiểu số. Đây chính là nền tảng để tỉnh khai thác sản phẩm “Hương sắc bốn mùa” hấp dẫn khách quốc tế - nhóm khách sẵn sàng chi trả cao để được trải nghiệm du lịch xanh, gần gũi cộng đồng, tìm hiểu văn hóa địa phương...
Nằm ở vị trí chiến lược của hệ thống giao thông huyết mạch: Quốc lộ 1A, đường Hồ Chí Minh, đường cao tốc bắc-nam, đường sắt xuyên Việt,… có cảng hàng không Thọ Xuân, cảng biển nước sâu Nghi Sơn, Thanh Hóa cũng cần đẩy mạnh hơn nữa khả năng liên kết với các địa phương, vùng du lịch trên cả nước để hình thành tour, tuyến hấp dẫn.
Bà Tạ Thị Uyên, Phó Giám đốc Ban Phát triển kinh doanh Vietravel cho biết, trước hết, cần kết nối các điểm đến trong tỉnh, sau đó mở rộng kết nối liên vùng. Chẳng hạn, bằng đường hàng không, có thể đưa khách từ Thành phố Hồ Chí Minh tới Thanh Hóa, từ đó tham gia hành trình khám phá những điểm di sản: Thành Nhà Hồ (Thanh Hóa)-Tràng An (Ninh Bình)-Hoàng thành Thăng Long (Hà Nội), Hạ Long, Yên Tử (Quảng Ninh), kết thúc tại sân bay Cát Bi (Hải Phòng); hoặc bằng đường bộ, có thể hình thành tuyến Hà Nội-Ninh Bình-Thanh Hóa-Sơn La. Bà Uyên nhận định, du khách hiện nay, nhất là khách quốc tế ngày càng quan tâm đến trải nghiệm có chiều sâu. Sản phẩm có thể ngắn ngày hơn, dễ đi hơn nhưng phải chạm được đến cảm xúc. Các điểm du lịch của tỉnh nằm khá xa nhau, cho nên cần tập trung gia tăng trải nghiệm, giúp tạo ấn tượng đáng nhớ cho du khách thay vì chỉ bán vé để tham quan, check-in, nghe thuyết minh như hiện nay.
Đại diện Vietravel cũng góp ý, Thanh Hóa nên nghiên cứu xây dựng chính sách hấp dẫn cho du lịch MICE để hút những đoàn khách lớn, bởi đây là phân khúc khách phù hợp với du lịch và có khả năng đem tới doanh thu lớn cho địa phương.
Chủ tịch Hiệp hội Du lịch Thanh Hóa Lê Xuân Thảo cho rằng, cần khẩn trương xây dựng cảng hàng không Thọ Xuân thành cảng hàng không quốc tế, hợp tác chiến lược với các hãng lữ hành lớn trên thế giới, xúc tiến mở các đường bay trực tiếp hoặc charter đến Thanh Hóa từ Hàn Quốc, Nhật Bản, Thái Lan..., để Thanh Hóa thành một “hub” du lịch kết nối miền bắc và Bắc Trung Bộ. Đồng thời, cần tiếp tục tổ chức nhiều sự kiện, lễ hội mang tầm vóc quốc tế; xây dựng cổng thông tin du lịch đa ngữ và triển khai chiến dịch quảng bá trên các nền tảng số, hợp tác với các travel blogger, KOLs quốc tế để lan tỏa hình ảnh Thanh Hóa ra thế giới.
