Chủ động đón khách du lịch Hồi giáo

Cơ hội từ thị trường “tỷ đô”

Chỉ cách đây vài năm, khái niệm đón khách du lịch từ các nước Hồi giáo còn khá xa lạ. Hà Nội thường tập trung vào các thị trường truyền thống như: Các nước châu Âu, Đông Bắc Á, Bắc Mỹ, Australia… Song, khoảng hai, ba năm trở lại đây, nhất là sau đại dịch Covid-19, lượng khách du lịch đến từ các nước Hồi giáo ngày càng tăng.

Khái niệm du lịch Halal cũng trở nên quen thuộc. Sự có mặt của các vị khách này kéo theo sự xuất hiện hàng loạt khách sạn, nhà hàng phục vụ chuyên biệt, hoặc có không gian riêng dành cho khách du lịch Halal, chủ yếu nằm ở hai trung tâm du lịch lớn nhất Hà Nội là quận Hoàn Kiếm và quận Tây Hồ. Nhiều khách sạn bốn, năm sao của Hà Nội cũng có các nhà hàng phục vụ các món ăn đạt tiêu chuẩn Halal.

Phó Giám đốc Sở Du lịch Hà Nội Trần Trung Hiếu cho biết: “Khách du lịch từ các nước có cộng đồng người Hồi giáo đến Hà Nội ngày càng đông, tiêu biểu như Ấn Độ, Malaysia, Indonesia, Bangladesh, Thổ Nhĩ Kỳ, Saudi Arabia, Các Tiểu vương quốc A rập thống nhất (UAE), Brunei, Qatar... Năm 2024, số khách từ thị trường Halal đạt khoảng 650.000, chiếm 15% tổng số khách quốc tế đến Hà Nội. Trong đó, khách Halal từ Ấn Độ chiếm 50% tổng số. Một số thị trường có mức độ tăng trưởng mạnh là Indonesia, Thổ Nhĩ Kỳ…”.

Thị trường khách du lịch Halal mới được khai thác, nhưng có tiềm năng lớn. Bởi thị trường Halal hiện có 2,12 tỷ dân, dân số trẻ, nhiều khu vực có khả năng chi tiêu cao. Thị trường du lịch này dự kiến đạt mức chi tiêu 300 tỷ USD vào năm 2028.

Tuy nhiên, sự mới mẻ này đặt ra không ít thách thức, trong đó, lớn nhất là sự khác biệt về văn hóa. Về ẩm thực, khách du lịch Hồi giáo chỉ ăn các thực phẩm đủ tiêu chuẩn Halal; không gian lưu trú phải có nơi cầu nguyện, nhất là cầu nguyện tập trung vì người Hồi giáo thường cầu nguyện 5 lần/ngày; phụ nữ Hồi giáo cũng thích sự riêng tư, kín đáo…

Chủ tịch Hội Halal Việt Nam Miêu Abbas cho biết: “Điều cốt yếu là chúng ta cần hiểu biết về sự khác biệt văn hóa để khi phục vụ, các vị khách cảm thấy được tôn trọng sự khác biệt đó. Hiện nhiều doanh nghiệp du lịch còn thiếu kiến thức, thiếu chuyên gia hỗ trợ và chưa có kênh tiếp cận với quốc tế. Với vai trò là một trong những trung tâm du lịch lớn nhất cả nước, Hà Nội cần đi đầu hình thành hệ sinh thái Halal chuẩn mực”.

Do sự khác biệt về văn hóa và sự mới mẻ của dòng khách Halal mà Hà Nội còn gặp khó khăn, hoặc chưa sẵn sàng đáp ứng nhu cầu của khách du lịch Halal. Theo Thạc sĩ Nguyễn Minh Truyền, về nhân lực, Hà Nội hiện chỉ đáp ứng được 40% nhân lực du lịch Halal. Ẩm thực đạt tiêu chuẩn Halal là một vấn đề.

Nhiều vị khách thấy ẩm thực đường phố rất hấp dẫn, nhưng không dám ăn, vì họ không ăn thịt lợn, không ăn động vật lưỡng cư; bản thân gia súc khi giết mổ cũng phải đạt tiêu chuẩn Halal.

Bà Trần Hồng Quyên, đại diện Vina Trip, một doanh nghiệp có nhiều kinh nghiệm trong đón khách Halal cho biết: “Hiện nay, nhân lực phục vụ dòng khách này còn hạn chế, các cơ sở đào tạo cũng chỉ mới hoạt động. Chúng tôi nhận thấy dòng khách Halal rất dồi dào, nhưng nếu không đáp ứng tốt thì chúng ta rất dễ mất khách”.

Trong khi đó, nhiều quốc gia châu Á, kể cả những nước không theo đạo Hồi như Nhật Bản, Thái Lan đã nhanh chóng tìm các giải pháp để đón dòng khách “mới nổi” này.

Doanh nghiệp cần hỗ trợ để chuyển đổi

Để chinh phục khách du lịch Halal, yếu tố hiểu biết văn hóa đóng vai trò then chốt. Giám đốc Tổ chức chứng nhận Halal (chứng nhận các dịch vụ, sản phẩm đạt tiêu chuẩn Halal) Nguyễn Khắc Hoàng Sơn cho biết: “Khách du lịch Halal có đặc điểm chung là thích tìm hiểu, trải nghiệm văn hóa địa phương, thích các trải nghiệm cuộc sống, đề cao sự an toàn, nhất là an toàn với phụ nữ…

Để khai thác thị trường này bền vững, Hà Nội nên xây dựng kế hoạch hành động phát triển du lịch Halal cấp thành phố, tích hợp trong chiến lược phát triển du lịch Hà Nội. Tiếp đó, các cơ quan chuyên môn cần hướng dẫn các đơn vị kinh doanh, gồm khách sạn, nhà hàng, điểm du lịch thiết kế khu vực cầu nguyện riêng, bếp Halal, khu ăn riêng biệt nếu cần. Một số tour chuyên biệt nên được xây dựng như: City tour Halal, du lịch làng nghề-nông nghiệp Halal, tour văn hóa-nghỉ dưỡng phù hợp văn hóa Hồi giáo, biên soạn tài liệu hướng dẫn ứng xử, phục vụ khách Hồi giáo cho các cơ sở dịch vụ…”.

Chuẩn bị các điều kiện để đón dòng khách du lịch Halal

08/05/2025 20:52

Đối với vấn đề nhân lực, về lâu dài, cần tăng cường công tác đào tạo một cách bài bản cả về kỹ năng phục vụ, chú trọng hiểu biết văn hóa và ngoại ngữ, bao gồm ngôn ngữ của một số quốc gia Hồi giáo. Còn trước mắt, theo Trưởng khoa Du lịch - Trường đại học Kinh doanh và Công nghệ Hà Nội Nguyễn Quốc Huy, các cơ quan quản lý nhà nước cần tăng cường hỗ trợ các điểm đến du lịch, cơ sở lưu trú, hướng dẫn viên, lái xe... bồi dưỡng kiến thức phục vụ khách Halal.

Điều mà nhiều doanh nghiệp kinh doanh du lịch quan tâm chính là đầu tư cho khai thác du lịch Halal có tốn kém không, liệu có phải đầu tư những khu riêng biệt phục vụ cho khách theo đạo Hồi hay không?

Giám đốc điều hành Phan Gia xanh Garden (một trang trại sinh thái đạt tiêu chuẩn Halal tại Khánh Hòa) Võ Ngọc Hân cho biết: “Khách du lịch Halal rất thích các trải nghiệm gần gũi thiên nhiên. Hà Nội có rất nhiều trang trại sinh thái có thể chuyển đổi một số công năng khai thác để đón khách Halal. Tôi nhận thấy, khi hiểu biết về văn hóa, việc chuyển đổi có thể dễ dàng, không tốn kém. Thí dụ, về ẩm thực, nếu chưa hiểu thì khá phức tạp. Nhưng nếu hiểu rồi thì lại thuận lợi. Cá bắt ở ao lên, rau hái ở vườn, chưa qua chế biến, nghiễm nhiên đạt tiêu chuẩn Halal. Họ thích có không gian riêng tư thì khi họ ăn uống, nên bố trí một gian, một khu nhà riêng...”.

Để các doanh nghiệp có thể đón khách Halal tốt hơn, rất cần chiến lược bài bản hơn, sự hỗ trợ tích cực hơn từ phía cơ quan quản lý. Một số chuyên gia đề xuất, đối với nhóm sản phẩm tiêu dùng, ẩm thực Halal, hiện nay, Việt Nam đang phát triển mạnh sản phẩm hữu cơ, sản phẩm OCOP. Một số đặc điểm của sản phẩm hữu cơ rất gần với tiêu chuẩn Halal. Bởi vậy, nếu các cơ quan quản lý hỗ trợ, các cơ sở sản xuất có thể chuyển đổi sang sản xuất sản phẩm đáp ứng tiêu chí Halal rất dễ dàng.

Việt Nam đã có tổ chức chứng nhận tiêu chuẩn Halal, tổ chức này được 57 quốc gia có người Hồi giáo trên toàn cầu công nhận, cho nên việc chứng nhận tiêu chuẩn Halal thuận tiện hơn. Tuy nhiên, theo Chủ tịch Hội Halal Việt Nam Miêu Abbas, quan trọng nhất là niềm tin, tức là tạo cho khách hàng sự tin tưởng, chia sẻ thì việc khai thác thị trường này mới thật sự bền vững.